?ылыми ж?мыс:?згент ауылыны? тарихы.


Өзгент ауылының тарихы Өлкетану ұғымына сипаттамаАлғашқы «өлкетану» сөзі 1914-1917 жылдардағы басылымдарда кездеседі. Өлкетану сөзін «отантану», «елтану» Қазақстан территориясында «сібіртану», «түркістану», «алтайтану», «облыстық ғылым» деген атаулар мен алмастырып отырды. 19 ғасырда олар көбейіп 20 ғасырда бұл үрдіс жалғаса береді Ауданымыздағы тарихи орындарКіре беріс есік (портал) ауқымының аман қалған бөлігінің айналымы – 6 – 5 м., биіктігі 4,36 м. Қирап жатқан аумағының көлемі 110 м құраған, биіктігі 3,1 м. Оңтүстік батыс жағында тағы бір кішілеу төмпешіктің ізі болғанКөккесененің астыңғы негізі берік етіп жасалып, оның үстіне бірінен-бірін биіктете үш барабан тұрғызылған. Көккесене. шамамен 1914 жылы құлаған. Тарихтағы Көк кесене Ауданымыздағы тарихи орындарКөк кесененің қазіргі кезіКөк кесененің қазіргі кезі Ғылыми жобаның өзектілігі:Өлкенің тарихын, археологиясын біліп өскен азамат әрқашан өз отанын сүйетін елін, жерін қадірлейтін ұлт жанды азамат болмақ. Әр оқушы туып өскен жерінің қадірлі, қасиеті тарихы бар екенін естен ешқан шығармауы тиіс. Өлкеміздің археологиясын және дамуына әсер етуші жалпы заңдылықтарын тани білу қажет. Зерттеудің ғылыми жаңалығы:- зерттеуші ғалымдарды анықтау, салыстыру жұмыстарын жүргізуҚаржылық тартымдылығы инвеститция тарту:- Туристік орталықтандыру мәселен аспан асты ашық музейін қалыптастыру. - Музей арқылы туристерді тарту арқылы аудандық бюжетке пайда әкелу. - Келген туристер арқылы инфрақұрлымды дамыту (қонақ үй)- Инфрақұрылым арқылы кәсіпкерлікті дамыту - Аудандық салық табысын арттыру. Жобаны қорғау мәнері ғылыми жаңалықтың үлгісін ұсыну- ТМД тарихи ескерткіштерді қорғау ұйымына енгізу- Тарихи оқулықтарға енгізу- Археологиялық жұмыстарды тарту Өзгент ауылының тарихи зерттелуіӨзгент қалашығы Жаңақорған ауданына қарасты қазіргі өзгент аулының солтүстік батысында 15 шақырым жерде.Қала шамамен 10-12 ғасырларға тән құрылысӨзгент қаласының көлемі шамамен 1 шаршы шақырым (1 км2) қыштар мен құмыралардың сынығы, мыстан жасалған теңгелердің қалдығы көптеп кездеседі Сырдарияның оңтүстігіне қарай сағасындағы ежелгі арнасындағы Қыр Өзгент екенін, ал Қыр Өзкенттен солтүстік оңтүстігіне қарай 20 шақырым жердегі ішкі Өзкент қазіргі кезде Сыр Өзкент орналасқаның айтады. Археологиялық зерттеуӨзгентті 1220 жылы қанқұйлы Шыңғысханның үлкен ұлы Жошы хан әскерлері жаулап алғанӨзгент қалашығынан (1324 жылғы) тиындар табылған1920 жылдары Совет үкіметінің кезінде қала үстіндегі топырақ беткі қабатын сыпырып, мылтыққа дәрілік ақжол (селитра) қайнатып алынған Тарихы терең ӨзгентУзкент пен Қырөзкент атын бір мағынада пайдаланғанАрхеологиялық барлау мәліметі бойынша қазіргі Өзкент қыстағының маңында Сырөзгент ескерткішінің орны дария суының астына кеткенОн төрт мың әскерге төтеп берген және басқа оқиғалардың куәсына Қырөзгент сәйкес келеді.Каллаур Василий Андреевич 1900-01 жылдары Сауран, Өзгент маңы және Перовск уезі болыстарын аралаған кезінде көптеген ертедегі қалалар мен қорғандардың орындарында болып,картаға жоспарын түсіреді. Өзгент ауылы Ертедегі Қырөзгент қаласының қыш өнімдері XIII-XVIII ғ Тарихымнан бастау алған ауылымҚаланың 62 қақпасы болған. Қорған төрт бұрышты етіп төбе үстіне салынған көрінедіАралаған кезде шөгіп қалған қорған ішінен саз балшықтан жасалған түрлі-түсті ыдыс сынықтарын кездестіресіңЗерттеушілердің еңбектеріне қарағанда, қалада сегіз қырлы және дөңгелек қалыпта күйдірілген қыштан соғылған биік биік мұнаралар салынған.Әр мұнараның ішінде тастан қаланған 40 басқыштан тұратын айналмалы сатысы болғанҚаланы қоршаған қорған сыртында айналдыра қазған ордың орны байқалады. Бұл жерде Сардобаның да орны кешеге дейін сақталып келген. Шығыстанушы ғалым В.М.Жирмунскиий «Оғыздардың Сырдарияның төменгі ағысындағы ежелгі мұралары» деген еңбегінде Өзгент атауының төркіні Оғыздармен тікелеу байланысты екендігін айтады.VІІІ-ІХ ғасырлар шамасында Қаратау бөктері мен Сырдария алқабын оғыз тайпалары мекендеген, заманында Өзгент аты шыққан шаһар болғанСол кезде Өзгент атауы «Оғызкент» болуы мүмкін. Сонда қала аты «Оғыз» және «Кент» деген сөздерден тұрады. Кент «қала» дегенді білдірсе, «Оғызкент» (Оғыз қаласы) айтыла келе, дыбыс үндестігіне байланысты «Өзгент» болып өзгерген