Конспект урока по математике на тему Пропорция (6 сынып)

Сабақтың тақырыбы: Пропорция.

Сілтеме
1.Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
2.Оқыту әдістемесі
3.Оқулық, математика 6 сынып /Алдамұратова/.

Жалпы мақсаты
Пропорция түсінігін қалыптастыру;
Есеп шығаруда пропорцияны қолдана білуге үйрету.
Оқушыларға өз бетімен қорытынды шығарып, ойларын ашық айту және ойлау қабілеттерін дамыту, есте сақтау, байқағыштық, тапқырлық қабілеттерін дамыту.

Міндеттер
• Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын ояту;
• Жаңа тақырыпты оқушылардың бар білімдерін пайдалана отырып жеткізу
Мұғалім үшін оқу нәтижелері
• Берілген тапсырмаларды топта орындауға үйрету.
• Оқушылардың өзін және достарын бағалауға дағдыландыру
• Есеп шығаруда ережелерді қолдана білу дағдысы
• Математикалық тілде сөйлеу қабілеттері.
Күтілетін нәтиже:
Пропорция ұғымын күнделікті өмірмен байланыстыра отырып, түсіну;
Пропорцияның ортаңғы және шеткі мүшелері туралы пікір қалыптастыру;
Пропорцияның негізгі қасиетін мысалдар арқылы түсіну.
Алған теориялық білімдерін есеп қолдана білуге дағдыландыру;
пікір алмасуға үйренеді .
топпен жұмыс жасай отырып, балалар сыни ойлауға қалыптасады.
Туындайтын идеялар: Пропорцияға берілген есептерді топпен жұмыс жасау барысында талқылап, шығарып оқушылардың білімдері толыға түседі
І. Сыныпты ұйымдастыру
Шаттық шеңбер

Біздің күлкіміз көңілді,
Жеткізсін жылу мен шаттықты
Бөліскен жақсы ғой өмірде,
Қуаныш, мейірім, бақытты.
Топқа бөлу
Үлестірмелі карточкалар арқылы өткен тақырып қатынасты пайдалана отырып 4 топқа бөліне 1-топ: 100/100 2-топ: 100/50 3-топ: 90/30 4-топ 100/25 1-топ 1 жауабы 2-топ: 2 жауабы 3-топ: 3- жауабы 4-топ: 4 жауабы арқылы 4 топқа оқушыларды жауаптарымен орналастарымыз
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
Тест жұмысы:
Қатынасты қысқартыңдар:
10:6:4
а) 2:3:2 б) 5:3:2 с) 5:2:3 д) 2:3:4
Бөлшек сандардың қатынасын натурал сандардың қатынасы түрінде жазыңдар:
25 = 13а) 5:9 б) 3:9 с) 9:5 д) 3:5
21:28 қатынасын қысқартып, прценттік қатынасын табыңдар:
а) 75% б) 50% с) 25% д) 100%
21:5 қатынасына кері қатынасты табыңдар:
а) 3:5 б) 3:7 с) 5:21 д) 21:5
2415 қатынасын қысқарту арқылы оған тең қатынасты табыңдар:
а) 83 б) 53 с) 43 д) 85
ІІІ. Жаңа тақырып
Дайындық жұмысы
А) Балаларға төрт түліктің суреттері қиылған тұрде таратылады. Оқушылар құрастырады. Суреттерге қараймыз.- Міне, енді сыир сиырға, қой қойға, түйе түйеге, жылқы жылқыға ұқсайды, бұл неліктен?- Себебі сендер бұл жануарлардың өздеріне тән сәйкестіктерін орнына келтірдіңдер.
  Б) Ал енді қатынасы 5-ке тең сандарды құрастырайық

- теңдікті басқа түрде қалай жазуға болады? (Бөлшек түрінде)

Ребусты шешіңдер
’’’’ ‘ ’’’’’ % П Я
ПРОПОРЦИЯ
«Пропорция» сөзі латынның proportio сөзінен шыққан, ол «өлшемдес», бөліктер арасындағы өзара қатынас мағынасын білдіреді. (Суретті көрсету төрт түліктің)
Бүгінгі сабағымыздың мақсатын айқындап алайық:
Мақсатын оқушыларға қойдыра отырып: Пропорция туралы толық түсінік алу және қасиеттерімен таныса отырып есептер шығару
Анықтама 50:10=40:8
Мына пропорция сандар арқылы жазылған
Ал енді пропорцияны мына әріптер арқылы өрнектеңдер а, b, с, d.

а : b = с : d немесе а = с
b d
оқылуы.
( «а-ның b-ға қатынасы с-ның d-ға қатынасына тең» )
Сонымен, пропорция қанша саннан құралады (төрт саннан)
Оларды пропорция мүшелері деп атайды
Пропорцияның орналасуына байланысты олар екі топқа бөлінеді.
Тақтаға төрт оқушы шақырылады (2 қыз., 2 ұл.; қыздар – ортасына, ұлдар – шетіне).
Сапта тұрған қыздар мен ұлдардың орналасыуына қандай ат қояр едіңдер?
(Қыздар ортаңғы мүшелері, ұлдар шеткі мүшелері)
1 тапсырма: пропорцияның шеткі мүшелерінің көбейтіндісін табыңдар

2 тапсырма: пропорцияның ортаңғы мүшелерінің көбейтіндісін табыңдар

Қорытынды жасау.
( Пропорцияның шеткі мүшелерінің көбейтіндісі ортаңғы мүшелерінің көбейтіндісіне тең )
Теңдіктің (1) және (2) – дұрыс
Дұрыс пропорция деп айтуға бола ма?
Қандай тұжырымдама жасауға болады:
Дұрыс пропорцияда шеткі мүшелері мен ортаңғы мүшелері тең
20 : 2 = 40 : 8 – мына теңдік дұрыс па?
( Жоқ )
Бұл пропорцияны қалай атауға болады (дұрыс емес деп айтуға болады)
Сонымен
Егер шеткі мүшелері мен ортаңғы мүшелерінің көбейтіндісі өзара тең болса онда бұл дұрыс пропорция
Бұл пропорцияның негізгі қасиеті болып табылады
ІV. Тақырыпты бекіту
Мына теңдіктердің арасынан пропорцияны табу
а) 25 + 13 = 8 + 30 г) 90 : 3 = 5 · 6
б) 33 : 11 = 6 : 2 д) 3 : 4 = 6 : 8
в) 5 + 15 = 50 – 30 е) 10 : 5 = 20 : 4
V. Сергіту сәті
VI. Постер жасау
Тарихи мәлімет.
Мұғалім:- Енді осы жаңа сөздің тарихына шолу жасайық, алғаш рет кім енгізген, қандай сөзден шыққан, қандай мағынаны білдіреді екен. «Пропорция» сөзі латынның proportio сөзінен шыққан, ол «өлшемдес», бөліктер арасындағы өзара қатынас мағынасын білдіреді.
1,75 т алтынды құмнан 0,7 г алтын жуылады. 2170 т алтынды құмнан қанша алтын алынады?
Жауабы: 868 г
Ауданы 16 м2 еденді сырлау үшін 3,2 кг сыр керек. Ауданы 12 м2 еденді сырлау үшін қанша сыр керек болады?
Жауабы: 2,4 кг
Поезд 2 сағатта 144 км жол жүреді. 3 сағатта қанша жол жүреді?
Жауабы: 216 км
5 кг алма үшін 120 теңге төленді. 7 кг алма үшін неше теңге төлеу керек?
Жауабы: 168 теңге
VIІ. Үй тапсырмасы
VIІІ. Бағалау
ІХ. Рефлексия