Жиындар, жазбалар?а Turbo Pascal ж?йесінде есепке ?олданылытын операциялар

Жиындар, жазбаларға Turbo Pascal жүйесінде есепке
қолданылытын операциялар
Жиындар: математикада жиын деп, бiрдей типтегi элементтердiң тобын айтады, ал Паскаль тiлiнде типтерi реттелмеген әр түрлi элементтер тобын – жиын деп атайды.
Жиынға бiр ғана ат қойылады.
Жиындар типiн баяндау.
Жиын типi Set, of – түйiндi сөзiмен, одан кейiн жиынды айқындайтын негiзгi типiмен баяндалады;
Var бөлiмiнде: Var жиын_аты: Set of негiзгi_тип;
Мысалы: Var c: set of char;
Type бөлiмiнде: Type
Тип_атауы = set of негiзгi_тип;
Var жиын_аты: тип_аты;
Мысалы: Type A=set of негiзгi_тип;
Жиынның айнымалысы мен тұрақтыларының мәндерi программаның нұсқаулар бөлiгінде конструктор көмегiмен жазылады. Конструктор деген квадрат жақшаға алынған барлық элементтердiң тiзiмi.
Мысалы: A1:=[1,3,5,25];
B1:=[ ]; {бос жиын};
C1:=[ ‘A‘,‘B‘,‘D‘];
Фигура:=[круг, ромб, квадрат];
Жиынның негiзгi типi ретiнде – кез келген қарапайым типiн қолдануға болады, бiрақ нақты сандар (real) типiн пайдалануға болмайды. Жиынның негiзгi типiне, бүтiн сандар (integer) типiнiң шектелген типiмен де анықтауға болады. Жиын элементтерiнiң саны – Паскаль тiлiнiң нұсқауымен анықталады. Ал жалпы элементтерiнiң саны: 64 пен 256 арасында. Жиындар элементтерi үтiр арқылы бөлектенiп, квадрат жақшаға алынып жазылады. Бос жиынды элементi көрсетiлген квадрат жақшаға алып белгiлейдi. Бос жиын бiреу және ол жиындардың кез келген типтерiне жатады.
Мысалы: Type сандар = set of 1..5;
Var сан_жиыны : Сандар;
[], [1], [1,2], [1,2,3], [1,2,3,4], ..., [1,2,3,4,5];
Жиындарға қолданылатын амалдарЖиындардың бiрлестiгi(қосу амалы) Жиын1+Жиын2 =Жиын3;
Мысалы: A:=[1,2,3]; B:=[1,7];
C:=A+B; C:=[1,2,3,7];
2)Жиындардың қиылысуы (көбейту амалы). Бұл амалдарда кездесетiн ортақ элементтердi құрайды. Мысалы A:=[1,2,3]; B:=[3];
C:=A*B; C:=[3];
3)Жиындар айырымы(алу амалы).
Мысалы: A:=[1,2,3,4,5,6,7];
B:=[1,2,3]; C:=A – B; C:=[4,5,6,7];
Бұл мысалдан туындаған жиынға, В жиынында кездеспеген А жиынының барлық элементтерi енедi.4) Жиындардың теңдiгi мен теңсiздiгi
Жиындар типiмен анықталған айнымалыларға төмендегi салыстыру амалы қолданылады;
= екi жиынның теңдiгiн анықтау үшiн
<> екi жиынның теңсiздігі
<= сол жақ операндыдағы жиындысы екенiн көрсетедi
>= керiсiнше, оң жақтағы жиындысы екенiн көрсетедi.
Uses Crt; {жиындарды қолдану мысалы}
var x,o,d,a,t:0..9;
xod,mat:0..099;
begin
ClrScr;
for x:=1 to 3 do
for o:=0 to 9 do
if x<>o then
for d:=1 to 9 do
if Not (d in[o,x,5]) then
begin
xod:=(10*x+o)*10+d;
if xod<328 then
begin
mat:=xod*3;
mat:=mat div 10;
a:=mat mod 10;
if a<>t then
if [x,o,d]*[a,t]=[] then
if [x,o,d,a,t]*[mat div 10]=[] then
write (' ':9,xod,' + ',xod,' + ',xod,' = ',3*xod,' ':10)
End
End;readln
End.