КЛАССНЫЙ ЧАС НИКОЛАЙ ЯКУТСКИЙ

КЛАССНЫЙ ЧАС
«Саамай-саамай Саха Ньукулай…» -
Н. Г Золоторев – Якутскай (1908 – 1996).
Н. Г Золоторев – Якутскай (1908 – 1996)
«Саамай – саамай Саха Ньукулай…» ( Семен Руфов) бэлиэтээьинэ.
- Оскуола боруогун атыллаан киирээт «А» - тан «Б»- тан са5алаан, эьиги аа5ар буолбуккут. Остуоруйалартан, хоьооннортон са5алаан араасэлбэхсуруйааччылар айымньыларын уруокка да, кылаас таьынан да аа5абыт. Ханныксуруйааччылары билэ5итий? (о5олор ааттаталлыыллар).
- Соп. Бугун биьигикылааспыт чааьыгар саха народнай суруйааччыта Н. Г Золоторев – Якутскай торообутэ 100 сылыгар анаан кэпсэтиэхпит.
Кылаас чааьын темата « Саамай – саамай Саха Ньукулай» - диэн. То5о Николай Якутскайы Саамай – саамай диэбиттэрин билиэхпит…
- Н. Якутскай 1908 сыллаахха, сэтинньи ыйга Уоьээ Булуугэ торообут эбит. 1938 сыллаахтан суруйар буолан барбыт. Кини саха норуотун тапталлаах суруйааччыта буолбут, эьиги санаа5ытыгар то5о народнай суруйааччы дэммитэ буолуой?
Саха сирин суруйааччыларын союьун бырабылыанньатын председателинэн, «Хотугусулус» сурунаал кылаабынай редакторынан улэлээбитэ.
- Н. Якутскай айымньылара элбэх, ол курдук хас ромааннаах диэтибит этэй?
8 роман 14 сэьэн 18 о5о кинигэлээх« Илин уонна ар5аа», «Аран уонна таптал», «Хотой до5оро»,
«Толко», «Куорсуннаахсурук», «Ус ини - бии»
«Комустээх уруйэ» «Ойуур оскуолата» уо.д.ауо.д. а уо.д.а- Дьэ бастакы саамай – саамайа ханна сылдьарый о5олоор?
1. Саамай элбэх айымньылаах автор- кини.
2. 10-нан тыьыынча коьу уртуут курдук тилийэ суурэн, араас дойдуларынан саамай тэлэкэччийэ сылдьааччы – кини эбит.
- ол туьунан ханнык кэпсээнин аахпыппытый, айаннаан иҺэбит ... эҥин диэннээх?
- соп. «Муора о5олоро»
- Салгыы кини саамай саамайын к8рдуубут?
- Былырыын аахпыт айымньыгытыгар ханнык куораты Коля тимирдэн кэбистэ этэй?
Соп ,ол кэпсээнин аата? «Алмаас куората»
- Туох тематын таарыйбытый?
3. Соп саамай бастакыннан алмаас, комус, промышленность туьунан кини суруйбут.
Эьиги эбээлэргит, эьээлэргит, ийэлэргит, а5аларгыт ордук элбэхтик аахпыттара буолуо элбэх айымньытын ,романнарын, сэьэннэрин.
4. Онон кини саамай элбэх аа5ааччылаах суруйааччынан билинэбит.
5. Оссо олуор диэри саамай айа сылдьааччы – кини эбит. Ити суруйааччы Семен Руфов этэринэн.
6. Уонна оссо да тахсыбатах, бэчээттэммэккэ хаалбыт саамай элбэх айымньылаах эмиэ – кини эбит.
- Соп. дьэ кордоон - кордоон то5о саамай-саамай Саха Ньукулай дэммит эбитин итинник кырдьыктартан корон быьаардыбыт. (Календарьтан аах)
Билигин Н. Якутскай айымньыларыттан уонча кэпсээннэрин, остуоруйаларын аахпыппытыттан саамай – саамай собулээбиттэрин о5олор кэпсиэхтэрэ, уруьуйдарын кордоруэхтэрэ.
Итинтэн косторунэн Н. Якутскай туох туьунан элбэхтик суруйар эбитий?
(олох, киьи оло5ун, улэ, промышленность сайдыытын туьунан, айыл5а, кыыллар тустарынан).
- х/р «Хотой до5оро» диэн кэпсээнигэр аа5ан баран туохха уорэниэхпитин собуй?
- аьыныгас буоларга, харыстанньан, до5ордоох, иллээх.