Биологиялы? прогресс 11 сынып

Сабақтың тақырыбы: Органикалық дүние эволюциясының негізгі бағыттары мен жолдары
Білімділігі:эволюцияның негізгі бағыттары мен жолдары туралы білім беру
Дамытушылық: Оқушылардың зейінін, танымдық белсенділігін, өзінің пікірін қолдау, тұлғалық қасиеттерін дамыту.
Тәрбиелігі: Бірлесіп жұмыс жасауға,өзгенің пікірімен санасуға,табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Сабақтың типі: аралас сабақ
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: тақырыпқа байланысты білімді жүйелеу, сұрақ-жауап, түсіндірмелі
Пәнаралық байланыс: физика
Көрнекілігі: ароморфоз, идиоадаптация, дегенерация мысалдары
Сабақ барысы I.Ұйымдастыру бөлімі Оқушылардың сабаққа қатысуы мен оқу құралдарының әзірлігі тексеріліп, назарын сабаққа шоғырландырамын. Үй жұмысын тексеру
Жаңа сабақ
Академиктер HYPERLINK "http://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A1%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" \o "Алексей Николаевич Северцов (мұндай бет жоқ)" Алексей Николаевич Северцов пен HYPERLINK "http://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A9%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B0%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" \o "Иван Иванович Щмальгаузен (мұндай бет жоқ)" Иван Иванович Щмальгаузен эволюцияның биологиялық прогреске әкелетін 3 бағытын анықтады:1. Ароморфоз (морфофизиологиялық прогресс немесе HYPERLINK "http://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D0%B7" \o "Арогенез" арогенез).2. Идиоадаптация (аллогенез).3. Дегенерация (катагенез).
Үй жұмысы: Органикалық дүние эволюциясының негізгі бағыттары мен жолдары
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру:
а) ұжымдық әрекет,
ә) санитарлық-гигиеналық ережелерді сақтау әрекеті,
б) қауіпсіздік техника ережесін сақтау әрекеті,
в) оқушы назарын аудару, сабақ жоспарымен таныстыру:
Сабақ 4 кезеңнен тұрады: 1.«Ой қозғау» - нені білеміз?
2. «Іздену» - нені білгім келеді?
3. «Ой дамыту» - танымды дамыту
4. «Ой қорыту» - нені білдік.
2. «Ой қозғау» - үй тапсырмасын сұрау:
а) жалпылама сұрау
б) жеке сұрақ-жауап.
3. «Іздену» - интерактивті тақтаны пайдалана отырып, көрнекі түрде жаңа сабақты түсіндіру.
« Эволюция жолдары » тірек сызбасы
Эволюция жолдары
1331595406400033127954064000
Микроэволюция Макроэволюция
102362018478500523684518478500427482018478500 Түр Туыс,тұқымдас,отряд, класс т.б.
12458702178050042989521780500446532021780500427482021780500360807021780500 Түр түзілу Прогресс Регресс
Географиялық Экологиялық
Ароморфоз Идиоадаптация Дегенерация
Жаңа сабаққа кіріспес бұрын , берілген сызбанұсқаға қарап, кестені толтырыңыз:
Бұрыннан білемін
«+» Мен үшін жаңалық
« !» Түсінбедім
«?» Кейбір ақпаратпен келіспеймін
«-»
Мұғалімнің сөзі:
- Прогресс және регресс терминдерін тарих, экономика сабақтарында жиі пайдаланамыз.Дамудың прогрессивті , регрессивті түрлері деген термин биология саласында да пайдаланылады.Бүгін біз, осы даму түрлерін эволюциялық тұрғыдан қарастырамыз.бейімделушілік, түрлер саны, таралу аймағы(ареалы).
Сіздер қалай ойлайсыздар , табиғатта прогресс тиімді ме, әлде регресс тиімді ме?
( прогресс)
Биологиялық прогресске жету жолдары қандай деген сұрақ туады.Бұл сұраққа орыс ғалымы А.Н.Северцов жауап берді.

4. «Ой дамыту» жаңа сабақты пысықтау.
1.Тұқымды өсімдіктер: ашық және жабық тұқымды. Ароморфоз?
- Жел арқылы тозаңдану, тұқым, гүл, жеміс пайда болды
2.Псилофитерден қырықжапырақтектестер( папоротник),қырықбуындар, плаундар пайда болды. Осы өсімдіктердегі ароморфоздарды ата?
- Тамыр, жапырақ.
3.Тырнада қандай идиоадаптация қалыптасқан? Бүркітте ше?
-Әртүрлі ортада тіршілік ету сүтқоректілердің түрліше идиоадаптациялануына әкелді.
4.Дегенерация деген не?
-Дегенерация — биологиялық прогреске ұшыраудың үшінші жолы. Тіршілік ету ортасының қарапайымдануына байланысты, кейбір мүшелер жойылады.
Биологиялық прогресс
Биологиялық регресс
Ароморфоз
Идиоадаптация
Дегенерация Палеонтология
Анатомия
Эмбриология Гомологиялық мүшелер
Аналогиялық мүшелер
Эволюция бағыттары Эволюция жолдары Эволюциялық ғылымдар Заңдылық нәтижелері
Тақтадағы мына терминдерге және олар қандай топтарға жататынына назар аударыңыздар!
Содан соң тақтадан ол кестені алып тастаймын.Ал сіздер алдарыңыздағы параққа биологиялық диктант орындаңыздар, ол үшін мен бір құбылыс сипаттамасын оқимын, сіздер анықтамасын жазасыздар.
1. Омыртқалы жануарларда жақ сүйектің пайда болуы.(Ароморфоз)
2.Жануарлардағы бүркеніш рең.( Идиоадаптация)
3.Жыландардың аяқтарының болмауы.(Дегенерация)
4.Ақбөкендердің саны мен таралу ареалының азаюы.(Регресс)
5.Көбелек пен құстың қанаты.( Аналогия)
6.Інжугүлдің тамырсабағы, картоптың түйнегі, пияздың пиязшығы.Бұл не?(Гомология)
5. «Ой қорыту» жаңа сабақты әрі тарауды қорытындылау.
6. Оқушы біліміне бағалау парағын пайдалана отырып баға қою.

Рефлексиялық үлестірме .
Сабақ соңында үлестірмедегі қажетті графаға «+» белгісін қойыңыз.
РАХМЕТ!
Оқушының аты-жөні Тақырыпты толық меңгердім Тағы да пысықтауды қажет етемін Көп нәрсені түсінбедім
7. Үйге тапсырма беру.
1.§ 24 оқу.
2. А.Н.Северцовтың ұсынған сызбанұсқасы бойынша өсімдіктер мен жануарлардағы эволюциялық процестерді құрастыру.