?лы Жібек жолыны? ?аза?стан ?шін ?леуметтік-экономикалы? ма?ызы 7 класс
Күні :23.11.2015ж Пәні: Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы Мұғалімі: Байсеитова Гульнар Жаппаровна Класс: 7 «ә»
7 «а» Тексерілді:
Сабақтың тақырыбы: Ұлы Жібек жолының Қазақстан үшін əлеуметтік-экономикалық маңызы
Сабақтың мақсаты Қазақстандағы Жібек жолының әлеуметтік-экономикалық маңызы жайлы мағлұмат беру, топпен жұмыс жүргізу.
Күтілетін нәтиже Ұлы Жібек жолының маңызын түсінеді және ол туралы ой бөлісе алады, топпен жұмыс жасайды
Әдіс-тәсілдер Өзара оқыту әдісі
«Домино» «Жіңішке және жуан сұрақтар»
«Толықтыру және сәйкестендіру диктанты»
«Талдау картасы» әдісі «Ашық тест»
«Ия, жоқ» ойыны
Сабақтың кезеңдері Сабақтың мазмұны Бағалау Ресурстар
І
Қызығушылықты ояту Тренинг «Мен саған тілеймін»
Оқушылар топқа қобдиша ішіндегі тармақтарға қарап бөліну.
«Домино әдісі бойынша үй тапсырмасын қорытындылау»
Қазақстанның оңтүстік Шығысындағы Жетісу
жері Керуен жолының Шығысқа
шығатын негізгі қақпасы Оңтүстік
Қазақстан Ұлы Жібек жолының
Батысқа шығатын басты қақпаларының
бірі Алайда монғол шапқыншылығына
байланысты сауданың қарқыны бәсеңдеді
Қай топ бірінші болып осы сөздерден сөйлем құрастырып шығады сол топ бағаланады.
Дұрыс жауабы: Қазақстанның оңтүстік- шығысындағы Жетісу жері- керуен жолының Шығысқа шығатын негізгі қақпасы
Оңтүстік Қазақстан – Ұлы Жібек жолының Батысқа шығатын басты қақпаларының бірі
Алайда монғол шапқыншылығына байланысты сауданың қарқыны бәсеңдеді.
Жаңа тақырыпты ашу үшін қойылатын сұрақтар
1. Жібек жолының қазақ елі үшін қандай маңызы болды?
2. Жібек жолы бойындағы мемлекеттер арасындағы сауда қалай дамыды?
Қошеметтеу
«Домино әдісі»
Жарайсыңдар Интерактивті тақта
ІІ
Мағынаны ашу Мәдениеттің өзара қарым- қатынасы
Нефрит, Лазурит, Дала жолдары
Ұлы Жібек жолын қайта қалпына келтіру
Топтарға мәтін беріледі, мәтінді қорғайды. Жұпта талқылайды, топта талқылайды.Шығып постер қорғайды.
Тапсырмалар беру:
Жіңішке сұрақтар- бір рет қана дәлелді жауап талап ететін сұрақтар Жуан сұрақтар- күрделі, толық жауап беріп, талдауды қажет етеді
1.Ұлы Жібек жолы Қазақстанның аумағынан өтті ме?
2.Ұлы жібек жолының бойында орналасқан қандай қалаларды білесіңдер?
3 Ұлы Жібек жолының бойымен 7-8 ғасырларда будда діні келді. Осы кезде салынған будда ғибадатханаларының орны қайдан табылды? 1. Ұлы жібек жолының маңызы жойылғаннан кейін сауда қалай дамыды? Қазақстандағы қалаларға қандай әсері болды?
2.Ұлы жібек жолын ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаев қандай тәсілмен жандандыруда?
3 топқа тапсырма беріледі:
Талдау картасы әдісі бойынша Ұлы Жібек жолының мәдениетке,шаруашылыққа тигізген оң әсері «Ия» деген, ал теріс ықпал «Жоқ» деген бағанаға толтырылады
Толықтыру диктанты
Ашық тест
І-топ
Толықтыру диктанты
1.Ұлы жібек жолы арқылы............................. тауарлар әкелінді, біздің елден.......................... тауарлар шығарылды.
2.Жібек жолы арқылы ........................................... діндер таратылды.
3.Мешіт-медреселер табылған жер..........................
Сәйкестендіру диктанты
1. Ежелгі Жібек жолының Қазақстан арқылы өтетін бөлігінің ұзындығы
---------------- 3000 шақырым болған
---------------- 4000 шақырым болған
---------------- 5000 шақырым болған
2. «Лазурит жолы» Памир тауларында өндіріліп қай елдерге тасымалданды?
---------------- Қытай, Үндістан, Тараз
---------------- Мысыр, Иран, Вавилон
---------------- Шығыс Түркістан, Вавилон, Қытай
3. Ұлы Жібек жолы атау емес, оны қолданысқан енгізген неміс географы?
---------------- Фердинанд фон Рихттофен
---------------- Карл Брокельман
---------------- Губерт Гримме
ІІ-топ Талдау картасы әдісі
Ия ЖоқҰлы Жібек жолы бойымен түрлі діндер тарады. Батыстан христиан діні келді. Патриарх Тимофейдің кезінде (780-819 ж.ж.) қарлұқтар христиан дінін қабылдады. Христиан дінімен бірге Жетісуда шарап жасау ісі дамыды. Бұрын денсаулыққа пайдалы айран, сүт, қымыз ішіп жүрген билеушілер енді шарап ішіп, көңіл көтеретін болдыҰлы Жібек жолы бойындағы мәдени байланыс саз өнерінің, сәулет өнерінің дамуына әсер етті. Жібек жолы бойымен ислам діні келдіИслам діні адамның бейнесін бейнелеуге, мүсін жасауға тыйым салғандықтан, түріктердегі балбал тас қою дәстүрі ұмытылып, мүсін жасау өнері дамымай қалдыИсламның таралуымен мешіттер, кесенелер көп салына бастадыИслам діні адам бейнесін бейнелеуге рұқсат бермегенмен, отқа табынуда жоя алмадыАшық тест:
Жібек жол арқылы таралған діндер?
Дала жолы қай мыңжылдықта қалыптасты?
Бадахшам тауы- Иран-Месопотамия-Мысыр- Сирияны қамтыған бағыт?
Керуен жолының батысқа шығатын басты қақпасы?
Орталық Азияда будда дінінің дамуына зор роль атқарған:
Қазақстанда қай мемлекет исламды мемлекеттік дін деп жариялады?
Адамдар патшалығы-
Сәйгүліктер патшалығы-
Асыл тастар патшалығы-
Пілдер патшалығы-
Үлгерімі төмен оқушылармен жұмыс1. Ұлы Жібек жолының басталуы:А) Жетісудан.Ә) Хуанхэ өзенінің аңғарындағы аймақтан.Б) Ыстық көлінен.В) Ұлы Қытай қорғанынан.2. Ұлы Жібек жолының ұзындығы:А) 6000км.Ә) 7000км.Б) 8000км.В) 9000км.3. Қазба кезінде Тараздан табылған құмыралар жасалған ел:А) Франк мемлекеті.Ә) Рим империясы.Б) Араб халифаты.В) Византия империясы.4. Қазба жұмысы кезінде Ұлы Жібек жолының бойындағы қалалардан мешіт, медресе орындарының табылуы дәлелдейді:А) буддизмнің таралуы.Ә) исламның таралуы.Б) христиан дінінің таралуы.В) дінге шыдамсыздық.5. Түрік қағанаты мен Византия арасында келісім орнаған жыл:А) 551жыл. Ә) 568 жыл.Б) 574 жыл.В) 596 жыл.6. Ұлы Жібек жолы тарихи маңызына жатпайтын оқиға:А) Діни соғыстардың басталуы.Ә) Шаруашылық пен мәдениеттің дамуы.Б) Сауданың дамуы.В) Діндердің таралуы.7. Жібек сатуда Қытай мемлекетімен бәсекеге түскен ел:А) Иран.Ә) Соғды.Б) Батыс елдері.В) Кавказ жерлері.
Қошеметтеу
Өзара оқыту әдісі
«Жіңішке және жуан сұрақтар»
«Толықтыру және сәйкестендіру диктанты»
«Талдау картасы»
Картамен жұмыс
Оқулық,
Әдістемелік құрал
АКТ
А-3
Стикер
ІІІ
Ой толғаныс Ия, жоқ ойыны
1.Батыс елдеріне алғаш керуендер б.з.б. ІІғ. Ортасында жолға шықтыЖоқ. Б.з.б. І ғ. ортасы2. Жібек өндіру б.з. алғашқы кездерінде Византия, соғды елдеріне шығарыла бастады Иә3. Жібек өндірумен бәсекеге түскен ел -Жапония. Жоқ. Қытай4.Жібек жолының Жапониядағы соңғы нүктесі- Токио қаласы Жоқ. Нарга5.Соғды тілінде жазылған қолжазба сақтаулы ел- Ресей. Жоқ Жапония6. Кердер қаласын қазған кезде биші қыздың мүсіні мен піл сүйегі табылды. Жоқ. Биші қыздың мүсіні 7.Жібек жолының жандана бастаған уақыты б.з.б. ІІ ғ. ортасы Иә.8. Қазақстанның сауда байланысы оңтүстікте Қытаймен жүзеге асырылды Иә.9.Х VІІғ. Теңіз жолдарының ашыла бастауы Ұлы Жібек жолының маңызын азайта түсті. Иә10. Сауда кезіндегі қарым-қатынас, экономикалық байланыс, шаруашылық түрлерінің дамуы түркі тілдес тайпалардың отырықшылыққа көшуіне ықпал етті. Иә.
Рефлексия Маған бұл сабақта «Жеңіл болды» «Қиынырақ....» «Қызықты» «Ия, жоқ»
Рефлексия А-4 қағаз
Үй тапсырмасы «Ұлы Жібек жолына саяхат» Эссе жазып келу Бағалау Суммативті Не сәтті өтті? Не сітсіз өтті?