«Ешкі с?тіні? емдік ?асиеті ж?не пайдасы» ?ылыми жоба

ШҚО Үржар ауданы
«Жансүгіров атындағы орта мектебі» КММ
Ғылыми жоба тақырыбы:
«Ешкі сүтінің емдік қасиеті және пайдасы»
Секция: Қоршаған ортаны қорғау
Орындаған: Нұрбекова Перизат 3 «А» сынып
Жетекшісі: Темирханова Л . М
бастауыш сынып мұғалімі
2015 жыл
1.Ғылыми - жобаның мақсаты: Ешкі сүтінің емдік қасиетін зерттей отырып ешкі сүтінің ерекшеліктерін тиімді пайдалану және насихаттау .
Міндеттері :
Ешкінің шығу тарихын анықтау.
Ешкі түрлері мен өмір сүру кезеңдерін қарастыру.
Атқаратын қызметі және оларды күту туралы мәлімет жинау.
Адам өміріне еті мен сүтінің пайдасы туралы мағлұмат жинау.
2. Зерттеу гипотезасы:
Зерттеу гипотезасы ретінде ешкі сүтінің емдік қасиеттерімен жан-жақты танысып, адам өмірінде алатын орнынының зор екендігін анықтау.
3.Зерттеу кезеңдері:
- Ғылыми - әдебиеттерге шолу жасау;
-Интернет мәліметтерімен танысу,іріктеу
- Тәжірибелер жүргізу;
- Емделушілер арасында сауалнамалар жүргізу
- Зерттеу жұмысын жинақтау,қорытындылау
4.Эксперимент әдістемесі:
1. Ешкі жөнінде баяндалып жазылған газет, журнал, әдебиеттермен танысу.
2. Ешкі сүтінің күнделікті адам өміріндегі пайдасын білу.
5. Зерттеу жаңалығы мен дербестік нәтижесі:
-Ешкі сүтінің емдік қасиеті ерекшеліктеріне жан – жақты сипаттама берілді;
-Ешкі сүтінің емдік қасиеттерінің тиімді пайдаланудың жолдары көрсетілді. Арнайы ұйымдастырылған зерттеу жұмыстары барысында қазақ халқының өмірінде ешкі сүтінің алатын орнын, маңыздылығын, күнделікті өмірде пайдалануға болатындығын дәлелдеген
Зерттеу жұмысының негізгі болжамы:Бұл жұмыс кезінде мен салыстыру, сәйкестендіру, тұжырымдау,анализдеу және нақты материалдарды қорытындылау әдістерімен жұмыс істедім.Ешкі сүтінің емдік қасиетін ерекшелігін пайдалану арқылы көптеген
аурулардың алдын алуға болады
Зерттеудің теориялық және практикалық мәні:
Ғылыми - әдебиеттерге шолу жасау арқылы ешкі сүтіне жан – жақты зерттеу және емдік ерекшеліктерін көрсету жұмыстың теориялық мәні болып табылады.
Жұмыс барысында қолдан жасалған емдік қоспаны көпшіліктің тұрмыстық жағдайда жасап пайдалану мүмкіндігі яғни, қолжетім-ділігі жұмыстың практикалык мәні болып табылады.
Мазмұны
1. Кіріспе .........................................................................................
2. Негізгі бөлім .............................................................................
2.1.Ешкінің шығу тарихы ......................
2.2. Ешкінің түрлері ..................................................................
2.3. Ешкі сүтінің қасиеті .............................................................
2.4. Ешкі күтімі ...............................................
2.5. Ешкі сүтінің адам ағзасына пайдасы ..
2.6 Менің болашақ арманым...................
2.7. Ешкі сүтінен жасалған әртүрлі тағамдар......
2.8.Қорытынды. .............................................................................
2.9.Пайдаланылған әдебиеттер ......................................................


Тақырыбы : Ешкі сүтінің емдік қасиеті және пайдасы .
Зерттеудің мақсаты :Ешкі сүтінің адам денсаулығына пайдасы анықтау.
Зерттеудің міндеті:Халықты әр түрлі аурудан аман алып қалудың жолы – осы ешкі сүтінің емдік қасиетін пайдалану.
Зерттеудің маңыздылығы:Ешкінің сүтінің ауруға қаншалықты ем
болатынын, қалай пайдалану керектігін үйреніп, іс жүзінде пайдалануға болатынындығын анықтау.
Мен күзде денсаулығыма байланысты ауырып ауруханаға жаттым. Менің бөлмемде Жанар деген апай жатты . Жанар апайдың асқазаны ауратын. Жанар апай күнделікті таңертең бір стакан сүт ішетінін байқадым. Мен Жанар апайдың қасына барып бұл сүтті не үшін ішетінін және адам денсаулығына қандай пайдасы бар екенін сұрадым . Жанар апай бұл сүт сиырдың сүті емес , ешкінің сүті екенін айтты және оның адам денсаулығына пайдасы зор деді. Бұл сүтті дәрігерлердің кеңесі бойынша қабылдап жатырмын деді .Сол сәтте қасымызға бас дәрігер келді. Мен дәрігерден ешкі сүттінің сиыр сүтінен ерекшелігін сұрадым. Дәрігер маған біраз мәліметтер айтты. Мені ешкінің сүтінің пайдасы туралы тақырып өте қызықтырды . Сол себепті үйге жазылып келгенен соң апамнан , анамнан ,интернеттен ешкі сүтінің пайдасы туралы мәліметтер жинастыра бастадым. Сол мәліметтер туралы сіздерге де айтып берсем деймін мүмкін біраз пайдасы тиер деген ойдамын.
«Қойды көсем бастайтын,
Өткелден үркіп саспайтын
Қарағай мүйіз серкелі..
Сексек ата баласы
Ешкі бассын үйіңді» -деп
халық айтқандай. Ешкі де қазақ халқының ежелден келе жатқан төрт түлігінің бірі. Ертеректе халқымыз ешкіні негізінен сүті үшін өсіргендігін «сойса еті- қалақтай , сауса сүті – бұлақтай», «ешкі сойып жесең –бір күндік, сауып ішсең –мың күндік»-деген мақалдардан айқын білініп тұр Ешкі өте өсімтал болғандықтан тез өсіп , жылдам көбейеді . Ешкінің еті де, терісі де, сүті де, қылшығы мен түбіті де, тіпті мүйізі де күнделікті тұрмыс кәдесіне жарай береді. . Ешкінің еті аздау болғанымен ерекше күтімді қажет етпейді. . Көктем мен жаз айларында көкке жайылған ешкі сүтінің құрамындағы дәрумендер молайып әрі дәмі де өзгереді. Ол 600-ге тарта шөп түрін қорек етеді. Жылқы, сиыр және қой малы одан бірнеше есе аз шөппен қоректенеді. Осының арқасында ешкі сүті мен етінде адам ағзасына өте қажетті дәрумендер көп болады.
Бұл кезде жаңа сауылған сүттің емдік қасиеті өте күшті болады. Күн сайын тамақтың алдында жарты сағат бұрын бір кесе шикі ешкі сүтін ішіп алған адамның ағзасы сау болады, түрлі жұқпалы ауруларға бой алдырмайды. Жаңа сауылған сүттің тағы бір қасиеті - оның қуаты 4-5 сағатқа дейін ішектегі жағымсыз бактерияны жоюға қауқарлы болады. Қазіргі кезде дүние жүзінде 1 млрд-қа жуық ешкі бар деп есептелінеді. Ешкінің саны жөнінен алдыңғы орында Қытай елі иеленеді . Бұл елде 180 млн-ға жуық ешкі бағылады. Үндістанда -130 млн, Пәкістанда-50 млн, Бангладеште-40 млн, Иран мен Нигерияда-30млн , Судан, Эфиопия, Индонезия, Сомали елдерінің әрқайсысында 20 млн шамасында ешкі өсіріледі . Біздің елімізде ешкінің саны 2млн бастан аспайды.
Сүттің құрамында микроэлементтер , дәрумендер , ақуыздар бар.
Микроэлементтер құрамына: кальций,магний,фосфор,марганец,мыс. Дәрумендерге: А,В1,С,Д,В12, аскорбин қышқылы бар. Ақуыздың құрамына: Май 4,4% ,белок3,6%, лактоза4,9% бар.
Сүттің құрамында кальцийдің мөлшерінің мол болуы — жүрек-қантамыр жүйесіне оңтайлы әсер етеді. Ешкі сүтінің көптеген емдік қасиеттері бар. Әсіресе, асқазан ауруларында, анемияда, көздің нашар көруінде, диатезде пайдалы. Емшек жасындағы балаларды қоректендіру үшін аса қолайлы.Жалпы, педиатрлар ешкі сүтіне бірауыздан ықылас білдіруде. Балаларды қоректендіруде сиыр сүтіне қарағанда, ешкі сүті жарамды келеді. Әрине, бала үшін ана сүтіне жететін тағам жоқ. Бірақ жасанды немесе аралас қоректендіруде ешкі сүті ана сүтін алмастыру үшін лайықты және 6 айдан асқан балалар үшін қосымша қорек ретінде пайдалануға болады.Ешкі туберкулезбен, бруцеллезбен, сиыр ауыратын басқа да аурулармен ауырмайды.
  АСҚАЗАН ЖӘНЕ ІШЕК АУРУЛАРЫНДА
Асқазан және ішек ауруларының кез келген түріне ешкі сүті шипалы. Оның құрамындағы лизоцин асқазан және ішектегі шырышты қабық жараларын емдейді. Сонымен қатар, асқазан сөліндегі қышқылды бейтараптандыратын ерекше қасиетке де ие. Егер асқазан жарасының зардабын тартып жүрсеңіз, онда сізге ешкі сүтімен жүргізілетін мынадай ем көмектеседі. Күн сайын таңертең аш қарынға ешкінің 1 стақан шикі сүтін ішіңіз. Содан кейін кешке дейін ұрттап 2 стақан сүтті тауысу қажет. Емдік курс 21 күн жүргізіледі.
 ДИАТЕЗ ДЕРТІНДЕ
Диатез және терінің қабынуы сияқты дерттерден ешкі сүтін ішіп біржола арылуға болады. Ешкі сүтін жиі ішетін балалар диатез дертіне шалдықпайды.
 ҰЙҚЫ БЕЗІНІҢ ҚАБЫНУЫНА
Ұйқы безінің қабынуына (панкреатит) шалдыққан науқас күніне 0,5 стакан шикі сүтті тамақтың алдында 2 ай бойы ішуі қажет.
 ҚАТЕРЛІ ІСІК ДЕРТІНЕ
Ешкі сүтінің қатерлі ісік ауруының алдын алып, оның жеңіл түрлерінен айықтыратын қасиеті де бар. Сон-дай-ақ, ол иммунды жүйені қатайтады. Оның емдік тәсілі мынадай: шыны ыдысқа 100 г. балды салып, су бұлауында қайнатып ерітеміз. Содан соң, балға еттартқыштан өткізілген 3 жылдық 1 алоэ жапырағын салып, 5 минут қайнатамыз. Осы қоспаны ешкі сүтіне араластырып, тоңазытқышқа саламыз. 6 сағаттан соң алып, 1 сағат сайын әр 10 кг дене салмағына 50 г-нан өлшеп, науқасқа беру керек. 
 КОСМЕТОЛОГИЯДА
Косметологияда да өз орнын тапқан ешкі сүті терідегі түрлі бөртпелер мен дақтарды кетіруде табиғи тазартқыш құрал болып табылады. Сонымен қоса теріні ағартып, шаштың түсуін тоқтатады. Ол үшін әр шашты жуған кезде ешкі сүтімен шайып тұру қажет.
СҮЙЕККЕ ПАЙДАЛЫ
Ешкі сүтінің құрамында сүйек тіндерін қатайтатын кальций және Д тобындағы дәрумендер қоры жеткілікті. Сондықтан, дәрігерлер балаға бір жастан бастап рахит ауруының алдын алу және оны емдеу үшін ешкі сүтін беруді ұсынады. Соңдай-ақ, сүйегі сынған адамдар күніне 1 стақаннан ішіп тұрса, сүйегі бітіп, қалпына келу процесі 2 есе жылдам болады.

Өздеріңіз байқап отырғандай ешкі сүті адам денсаулығына өте пайдалы екен. Сондықтан мен болашақта жеке кәсіпкер болып ешкі сүтінен әр түрлі өнімдер жасасам деймін. Оны мына бейнебаян арқылы көрсеңіздер.
Назарларыңызға көп рахмет !