Рабочая программа по татарскому языку для 5 классов русскоязычных групп

“25 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе”
муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесе
РАСЛАНДЫ:
Педагогик совет беркетмәсе
№ 1, 29 август 2015 ел
Мәктәп директоры
_____________________Кузавкова Л.В.
номерлы приказ белән гамәлгә кертелде
29 август 2015 ел
5 нче А сыйныфы өчен татар теле буенча эш программасы
( сәгатьләр күләме: татар теле атнага 3 сәгать, елга 105 сәгать)
Төзүче: Iквалификацион категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы
Замалдинова Лилия Нургали кызы
КИЛЕШЕНДЕ: КАРАЛДЫ:
Директор урынбасары МБ утырышы беркетмәсе
_________________Мәҗитова Р.Р. № 1 26 август 2015 ел
МБ җитәкчесе_________Замалдинова Л.Н.
Яр Чаллы шәһәре
2015 ел
Аңлатма язуы
Эш программасы “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”на (1 — 11 нче сыйныфлар) авторлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева (2014), “25 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе” муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесенең 2015-2016 нчы уку елы өчен уку планына нигезләнеп төзелде.
Эш программасы Федераль дәүләт төп гомуми белем бирү стандартының эчтәлегенә туры килә.
Татар теленнән эш программасы Филология фәне өлкәсенең эчтәлеген тормышка ашыруга юнәлдерелгән, ягъни Россиянең тел һәм мәдәни җирлегенең бердәм һәм күптөрле булуы, телнең милли үзаң нигезе икәнлеге турында күзаллаулар формалаштыру; телдән һәм язма диалогик, монологик сөйләмне, аралашу осталыгын, әхлакый һәм эстетик хисләрне, иҗади эшчәнлеккә мөмкинлекләрне үстерү.
Эш программасы УМКга юнәлдерелгән: Күңелле татар теле Р.З. Хәйдәрова, Г.М. Әхмәтҗәнова. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларының 5 нче сыйныфы өчен татар теле дәреслеге (рус телендә сөйләшүче балалар өчен). Казан, “Татармультфильм” нәшрияты, 2014.
Урта баскычта рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту максатлары берничә аспектны үз эченә ала: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү, татар теле предметына карата уңай мотивация һәм тотрыклы кызыксыну булдыру, шулар нигезендә белем алуның алдагы баскычларында татар телен уңышлы үзләштерү өчен шартлар тудыру; шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру; тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану; уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү; ихтыяр көче, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру.

Укыту предметына гомуми аңлатма
Татар теле һәм әдәбиятын укыту максатлары
Урта баскычта рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту максатлары берничә аспектны үз эченә ала: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү.
Танып белү максатының эчтәлеге
Татарстан Республикасында яшәүче һәр милләт кешесенә, үз халкы тарихыннан тыш, шушытөбәктә төп халык булып саналган татар халкы мәдәниятен, гореф-гадәтләрен, тарихи үткәнен, бүгенгесен, киләчәген белү зарур. Татар халкы белән кулга-кул тотынып яшәргә әзерләнүче һәр кеше бу халыкның бәйрәмнәрен, традицияләрен аңларга, хөрмәт итәргә, әдәбият-сәнгать вәкилләренең иҗади казанышлары белән үзенең рухи үсешен баета алу мөмкинлегеннән файдаланырга тиеш. Программа эчтәлеге телгә өйрәтү процессы бала өчен “башка дөньяга тәрәзә ачу” булырлык һәм шуның аркылы аның үзяшәешендә тулырак аңлавына ярдәм итәрлек итеп сайланды.
Урта баскычта татар халкының рухи дөньясын чагылдырган, тормыш – көнкүрештәге әхләкый проблемаларны үз эченә алган, укучыларның кызыксынуларына, яшь үзенчәлекләренә туры килгән әдәби әсәрләр белән танышу; Татарстанда яшәүче милләтләр, Татарстанның дәүләт символлары, Татарстанның территориясе, географик урыны; башкалабыз Казанның тарихи үткәне, бүгенге йөзе;татар сәнгатенең төрле тармаклары буенча күренекле шәхесләр турында укучыларның татарча сөйли алулары төп максат итеп куела.
Үстерү максатының эчтәлеге
Шәхеснең белемле булуы, тәрбиялелек һәм аның фикерләү сәләте үсеше дәрәҗәсеннән дә тора. Укыту процессында үстерү, тәрбия максатларын даими күзаллап эшләү – укытуның практик ягы уңышлылыгының алшарты. Балаларның психикүсешентүбәндәгеюнәлешләрдәүстерүгәаеручаигътибарбирүталәпителә:
– фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерләү;
– хәтерне үстерү (ихтыярый, ихтыярсыз), игътибарлылыкны үстерү;
– аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);
– ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне үстерү.
Программага сайланган эчтәлек нигезендә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре буенчада эш оештырганда,бу максатлар беренче планга куела.
Тәрбиявимаксатның эчтәлеге
Укучыларның тиешле дәрәҗәдәге тәрбиялелегеннән башка укыту процессын оештыру мөмкин түгел. Тәрбия процессы, беренче чиратта, укытуның эчтәлеге һәм методлары белән бәйле. Шуңа күрә программа эчтәлеген сайлаганда, материалның тәрбияви мөмкинлекләрен исәпкә алу мөһим.Эчтәлектә әхлакый проблемалар булган текстлар үзләре үк коммуникатив мотивациягә ия, шунлыктан аралашу ситуациясе булдыру әллә ни кыенлык тудырмый. Башка милләт вәкилләренең күңелен яулардай, аларда гомумкешелек әхлакый сыйфатларны тәрбияләрдәй татар әдәбияты өлгеләре белән таныштыру да шушы ук максатка буйсындырыла,сөйләшү-аралашуга алып чыгуга кулайрак булган әдәби әсәрләр тәкъдим ителә.
Белем бирү максатының эчтәлеге
Укучыларның татар теле буенча лексик, грамматик күнекмәләре филологик белемнәр суммасы дәрәҗәсендә генә калмыйча, ә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләрендә дә аралашуда кулланырлык дәрәҗәгә җитүе зарур. Ягъни, укучылар, ниндидә булса сүзне, я грамматик категорияне тану, аеру, аңлау, тәрҗемә итү дәрәҗәсендә генә түгел, аларны аралашу максатыннан мөстәкыйль кулланырлык дәрәҗәдә өйрәнергә тиешләр. Шул вакытта гына татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү бурычы үтәлә.
Программага эчтәлек сайлау үзенчәлекләре
Программага сайланган эчтәлек гомуми белем бирү системасының фундаменталь нигезен тәэмин итә һәм урта гомуми белем бирү баскычында ул тирәнәйтелә.Шулай ук сайланган эчтәлек укучыны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, гомуми универсаль уку гамәлләрен формалаштыру максатларына хезмәт итә; башлангыч гомуми белем бирү баскычы программасы белән дәвамчанлыкны саклый.
Программа Федераль Дәүләт стандартларының методологик нигезе булган системалы-эшчәнлекле юнәлешкә туры килә торган коммуникатив технологияне төп укыту ысулы буларак билгели.Укыту процессы, гомуми дидактик принциплардан тыш, коммуникатив технологиянең төп принципларын исәпкә алып оештырыла: аралашуга аралашу аша өйрәтү принцибы (телгә өйрәтү шартларын тормышта телне куллану шартларына якынлаштыру); шәхси индивидуальләштерү принцибы (укыту процессын укучыларның шәхси ихтыяҗларын, теләк-омтылышларын, индивидуаль-психологик үзенчәлекләрен исәпкә алып оештыру); телне актив фикерләү нигезендә өйрәнү принцибы (аралашу ситуацияләрендә сөйләм бурычына тәңгәл килгән лексик-грамматик материалны укучыларның мөстәкыйль куллануын тәэмин итү); телне функциональ төстә өйрәнү принцибы (лексик-грамматик материалның коммуникатив максаттан, аралашу ихтыяҗыннан һәм куллану ешлыгыннан чыгып билгеләнүе); ана телен исәпкә алу принцибы (балаларның ана теле буенча белемнәр системасын исәпкә алу). Моннан тыш, укыту процессында сөйләм эшчәнлеге төрләренә үзара бәйләнештә өйрәтү принцибы да зур әһәмияткә ия.
Укыту предметының укыту планында тоткан урыны
Рус балаларына татар теле һәм әдәбиятын укыту, ана теле һәм әдәбиятын укыту белән беррәттән, аларның филологик белемнәрен киңәйтә һәмкоммуникатив культурасын үстерә.
Программа елына 105 сәгатькә төзелгән, атнага 3 сәгать, шулардан контроль дәресләргә 18 сәгать бирелә (контроль эшләр – 5 сәгать, диктантлар – 5 сәгать, БСҮ – 8 сәгать).
Укытуның предмет, шәхси, метапредмет нәтиҗәләре
Укучыда формалашачак Формалашу өчен укучы алачак мөмкинлекләр
Шәхси
Укучының үзенә һәм үзенең әйләнә-тирәсендәге кешеләргә, тормыштагы яшәеш проблемаларына карата шәхси кыйммәтләре формалаша. шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру;
әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;
әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;
“гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”,төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.
Метапредмет
Укучыларда мәгълүмати җәмгыятьтә яшәү һәм эшләү өчен кирәкле күнекмәләр үстерелә. Укучылар текст, күрмә-график рәсемнәр, хәрәкәтле яисә хәрәкәтсез сурәтләр, ягъни, төрле коммуникацион технологияләр аша тапшырыла торган мәгълүмати объектлар белән эшләү тәҗрибәсе ала; презентацион материаллар әзерләп, зур булмаган аудитория алдында чыгыш ясарга өйрәнә; укучыларда, компьютер яисә ИКТ нең башка чаралары белән эш иткәндә, сәламәтлеккә зыян китерми торган эш алымнарын куллана алукүнекмәләре формалаша.
Танып белүнәтиҗәләре:
фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;
объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;
төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;
тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.
Регулятив нәтиҗәләр:
уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;
эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;
уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;
билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;
укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;
ихтыяр көче,максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;
дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;
дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.
Коммуникативнәтиҗәләр:
әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;
әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;
аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);
парларда һәм күмәк эшли белү;
мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;
әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.
Предмет
Укучыларда татар теленең күп мәдәниятле дөньядагы роле һәм мөһимлеге турында күзаллаулар формалаша. Татар мәдәниятенең укучылар өчен булган катламы белән танышу башка мәдәнияткә карата ихтирам хисе уята, ягъни укучыларга үз мәдәниятләрен дә тирәнрәк аңларга мөмкинлек бирә, аларда ватанпәрвәрлек хисе уята. Укучыларныңкоммуникатив компетенциясен(аралашу осталыгын) үстерү, ягъни татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашукүнекмәләре булдыру;
коммуникатив бурычлар куя һәм хәл итә белү, адекват рәвештә аралашуның вербаль һәм вербаль булмаган чараларыннан, сөйләм этикеты үрнәкләреннән файдалана алу, итагатьле һәм киң күңелле әңгәмәдәш булу;
“Татар теле һәм әдәбияты” предметынакарата уңай мотивация һәм тотрыклы кызыксыну булдыруһәм шулар нигезендә белем алуның алдагы баскычларында татар телен уңышлы үзләштергә шартлар тудыру.
Эш программасының эчтәлеге
№ Бүлекләр Сәг. саны
1. Без мәктәптә 27
2. Мин – өйдә булышчы 35
3. Дуслар белән күңелле 24
4. Дүрт аяклы дусларыбыз 10
5. Без спорт яратабыз 9
Барлыгы 105
Без мәктәптә.
Транскрипция билгеләре. Татар телендә исем сүз төркеме. Ялгызлык һәм уртаклык исемнәре. Исемнәрнең берлек санда тартым белән төрләнеше. Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Исемгә кушымчалар ялгану тәртибе. I, II зат тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше. III зат тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Тартым һәм килеш белән төрләнгән исемнәрнең берлек һәм күплек сандагы кушымчаларын аера белү.Тамыр, кушма, парлы, тезмә исемнәрнең ясалышы, аларны сөйләмдә куллануны кабатлау.Боерык фигыльнең барлыкта һәм юклыкта 2 нче затта төрләнешен сөйләмдә куллану. Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. Боерык фигыльләрдә басым үзенчәлеге. Боерык фигыль һәм аның мәгънәләре. Хикәя фигыль. Аның заман формалары. Хәзерге заман хикәя фигыльнең барлыкта, юклыкта зат-сан белән төрләнеше.Билгеле үткән заман хикәя фигыль. Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең барлыкта һәм юклыкта зат-сан белән төрләнеше.Санның лексик грамматик мәгънәсе һәм морфологик-синтаксик билгеләре. Сан төркемчәләре. Микъдар, тәртип, җыю саннары, аларны аера белү. Микъдар саны янында саналмыш. Җөмләне баш хәрефтән яза башлау. Җөмлә ахырында тыныш билгеләре. Теркәгечләр турында гомуми мәгьлүмат.
Мин – өйдә булышчы.
Графика һәм орфография. Аваз-хәреф мөнәсәбәтләре. Сузыкларның дөрес әйтелеше һәм язылышы. Тартыкларның дөрес әйтелеше һәм язылышы. Орфографик сүзлекләр белән эш. Сүзне юлдан юлга күчерү. Кереш сүзләр. Кереш сүзләрнең төрләре. Кереш сүзләрне сөйләмдә куллану. Сөйләм этикеты үрнәкләренең интонациясе. Фигыльнең инфинитив формасы, аның мәгънәләре, формалары. Инфинитивның дөрес язылышы һәм сөйләмдә кулланылышы.Инфинитив формасының модаль сүзләр белән сөйләмдә кулланылышы. Бәйлекләр турында гомуми мәгьлүмат. Өчен, шикелле бәйлекләрен сөйләмдә куллану.Бәйлекләрнең исемнәр һәм алмашлыклар белән кулланылышы. Билгесез үткән заман хикәя фигыль. Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең барлыкта зат-сан белән төрләнеше. Сөйләмнең фонетик ягы. Татар теленең авазлар системасы: сузык һәм тартык авазлар составы. Татар телендә озын һәм кыска сузык авазлар.Сингармонизм законы. Сингармонизм законына буйсынмау очраклары. Татар телендә нечкә һәм калын сузык авазлар. Тартык авазлар классификациясе. [в] һәм [w] тартыклары. [х] һәм [һ] тартыклары.
Дуслар белән күңелле.
Сыйфатның лексик-грамматик мәгънәсе һәм морфологик-синтаксик билгеләре.Сыйфат дәрәҗәләре, аларны сөйләмдә куллану. [г] [гъ] һәм [к] [къ] тартыклары. [ч] [җ] [ц] һәм [щ] тартыклары. [,] (һәмзә) тартыгы. Нечкәлек һәм калынлык хәрефләренең дөрес язылышы. Ике авазга билге булып йөрүче я, ю, е хәрефләре. Тартыкларның охшашлануы. Ике тартык янәшә килгән сүзләр. Яңгырау тартыкларның иҗек яки сүз ахырында саңгыраулануы. Дифтонглар. Сүз басымы. Фраза басымы, аның үзенчәлекләре. Сүзне оештыручы иҗек басымы соңгы иҗеккә төшмәгән сүзләр. Басым астында булмаган сузыкларның кыскаруы.Җөмләнең мәгънәви төркемнәргә бүленеше. 1.Әйтү максаты ягыннан бүленеш. Хикәя җөмлә. Сорау җөмлә.
Дүрт аяклы дусларыбыз.
Боеру җөмлә. Тойгылы җөмлә.Хикәя, боеру, тойгылы җөмләләрнең ритмик-интонацион үзенчәлекләре. Эшләргә телим төзелмәсен сөйләмдә куллану. Раслау я инкяр җөмләләр. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. Бер составлы һәм ике составлы җөмләләр. Гади һәм кушма җөмләләр.Тулы һәм ким җөмләләр. Интонация.
Без спорт яратабыз.
Хикәя, боеру, тойгылы җөмләләрнең ритмик-интонацион үзенчәлекләре. Санау интонациясе. Лексика һәм лексикология турында төшенчә. Сүзнең лексик мәгънәсе. Килеп чыгышы ягыннан татар теленең сүзлек составы. Гомумтөрки сүзләр. Интернациональ сүзләр. Алынма сүзләр. Төрле типтагы сүзлекләрнең төзелү принциплары, алардан дөрес файдалану. Кабатлау.
2015 -2016 нчы уку елы өчен татар теле буенча Замалдинова Лилия Нургали кызының
календарь – тематик планы
План “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”на (1 — 11 нче сыйныфлар) нигезендә төзелде. Төзүче авторлар: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева (2014)
Фән Класс Барлык сәг – р саны Атналык
сәг – р саны КИМ Дәреслекнең авторларв, бастырылу елы
Контроль эшләр саны Диктантлар
саны БСҮ дәресләре саны Татар теле 5А 105 3 5 5 8 Хайдарова Р.З.,
Ахметзянова Г.М., 2014

2015-2016 нче уку елына методик темалар
Шәhәрнеке Мәктәпнеке Укытучыныкы
II буын дәүләт стандартларын тормышка ашыруны тәэмин итүдә белем бирү сыйфаты белән идарә итү: өстенлекле бурычлар, аларны яңача чишү юллары, нәтиҗәле эшчәнлек Яңа стандартларны кертү шартларында белем һәм тәрбия бирүнең сыйфатын арттыру факторы буларак, укыту – тәрбия процессының формаларын һәм методларын камилләштерү. Яңа мәктәп шартларында белем бирү сыйфатын яңарту факторы буларак факторы укытучының иҗади потенциалын үстерү
№ Өйрәнелә торган бүлек, материалның
темасы Сәг.саны Үт.вак.
Көтелгән нәтиҗәләр Уку эшчәнлеге төрләре
П Ф Белемнәр Күнекмәләр УУГ Без мәктәптә
1
Транскрипция билгеләре. 1 01.09 Транскрипция билгеләре турында төшенчә бирү. Яңа сүзләрне транскрипция белән күрсәтү. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
эшләнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм
эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү, кирәкле төзәтмәләр кертү, үз эшчәнлегең белән идарә итү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
аңлап уку; эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу эшчәнлеге белән идарә итү. Транскрипция билгеләре белән язу
2 Татар телендә исем сүз төркеме.
1 05.09 Сүз төркемнәре буенча өйрәнгәнне искә төшерү. Башка сүзләр арасыннан исемне лексик грамматик мәгънәсе һәм морфологик-синтаксик билгеләре буенча аера белү. Морфология буенча башлангыч сыйныфларда алган белемнәрне куллану.Исемне тану. Дәреслек һәм башка чыганаклар белән мөстәкыйль эш итү.
3 Ялгызлык һәм уртаклык исемнәре. 1 07.09 Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр турында төшенчә бирү. Ялгызлык исемнәрне баш хәрефтән яза белү. Ялгызлык һәм уртаклык исемнәрне ситуатив күнегүләрдә аеруһәм аңлату. Гомумиләштерү, нәтиҗә ясау
4 Исемнәрнең берлек санда тартым белән төрләнеше.
1 9.09 Исемнең башка бер предметка, затка караганлыгын тартым кушымчалары аша белдерүе. Тартым кушымчаларын куллану үзенчәлекләре. Тартым кушымчаларын сүзтезмәләрдә һәм җөмләләрдә дөрес куллану.
Тартым кушымчаларн сөйләмдә куллану
5 Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. 1 12.09 Исемнәрнең 6 килеше булуы. Килеш кушымчалары. Килеш кушымчаларын, тартым кушымчаларын сүзтезмәләрдә һәм җөмләләрдә дөрес куллану. Исем темасы буенча кагыйдәләрне сөйләмдә кулланү.
6 Исемгә кушымчалар ялгану тәртибе. 1 14.09 Татар телендә тамырга сүзясагыч, модаль, бәйләгеч кушымчаларның ялгануы. Сүзнең төзелешен тикшерү. Күнегүләрне мөстәкыйль эшли белү
7 I, II зат тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше. 1 16.09 Юнәлеш килешендә -га, -ка кушымчасы түгел, -а, -ә кушымчасы ялгану. I, II зат тартымлы исемнәрне юнәлеш килешендә төрләндерү. Үрнәк буенча эшләү.
8 III зат тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше.
1 19.09 Ю. К. –га, -ка кушымчасы түгел, -на, -нә кушымчасы ялганганын, Т. К. –ны, -не түгел –ен, -ын, Ч. К. –ннан, - ннән, У-в.к. –нда, -ндә икәнен хәтерләп калу Текстларда III зат тартымлы исемнәрне килеш белән төрләндерерү. Сөйләмдә тартымлы исемнәрне куллану.
9 Тартым һәм килеш белән төрләнгән исемнәрнең берлек һәм күплек сандагы кушымчаларын аера белү. 1 21.09 Исемнең башка бер предметка, затка караганлыгын күплек сан тартым кушымчалары аша белдерүе. Тартым кушымчаларын куллану үзенчәлекләрен кулланып сүзләрне төрләндерү. 10 Кереш контроль эш. 23.09 Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнешендәге үзенчәлекләр. Өйрәнелгән кагыйдәләрне куллану. 11 Хаталар өстендә эш. Тамыр, кушма, парлы, тезмә исемнәрнең ясалышы, аларны сөйләмдә куллануны кабатлау. 1 26.09 Исемнәрнең төрле ысуллар белән ясалуы. Ясалма, кушма, тезмә, кыскартылма, парлы булулары. Исемнәрне төрле ысуллар белән ясау. Тартым кушымчаларын сүзтезмәләрдә һәм җөмләләрдә кулланү.
12 “Миңа мәктәптә нинди дәресләр ошый?”. Монолог. 1 28.09 Хаталар өстендә эш.
Мәктәптәге дәресләр турындагы фикерләреңне язмача җиткерү. Өйрәнелгән лексик-грамматик струк-тураларны сөйләмдә дөрес куллана белү. Кагыйдәләрне аңлап куллану.
13 Боерык фигыльнең барлыкта һәм юклыкта 2 нче затта төрләнешен сөйләмдә куллану. 1 30.09 Боерык фигыльне зат-сан белән төрләндерерү.
Боерык фигыльләрне сөйләмдә куллану. Дәреслек белән эшләү
14 Боерык фигыльләрдә басым үзенчәлеге. 1 03.10 Боерык фигыльләрнең боеру интонациясе, көчле басым белән әйтелүе. Боерык фигыльләр кергән текстны дөрес интонация белән уку. Чагыштырып эшләү.
15 Боерык фигыль һәм аның мәгънәләре. 1 05.10 Боерык фигыльнең эш кушуны, боеруны, чакыруны, өндәүне, үтенү-ялынуны, искәртүне белдерүе. Үтенүне белдерүче боерык фигыльләрне сөйләмдә куллану. Сүзлек белән эш, фонетик зарядка, диалог уку, диалогка репликалар өстәү,җөмләләрне киңәйтеп язу
16 Хикәя фигыль. Аның заман формалары. 1 08.10 Хәзерге заман хикәя фигыльнең сөйләүче сөйләп торган вакыттагы эшне белдерүе. Хәзерге заман хикәя фигыльләр кертеп җөмләләр төзи алу. 17 Сүзлек диктанты.
Хәзерге заман хикәя фигыльнең барлыкта зат-сан белән төрләнеше. 1 10.10 Хаталар өстендә эш. Хәзерге заман хикәя фигыльләрне зат-сан белән төрләндергәдә –м,-сың, -а, -быз, -сыз, -лар кушымчалары ялгану. Хәзерге заман хикәя фигыльләрнең төрле затлары белән җөмләләр төзү. 18 Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклыкта зат-сан белән төрләнеше. 1 12.10 Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын зат-сан белән төрләндерү. Хәзерге заман хикәя фигыльләрне юклык формада төрле затта җөмләләр төзегәндә дөрес куллану. Саннарны дөрес әйтү, диалогны тулыландырып уку, сөйләшү, ситуатив күнегүләр
19 Билгеле үткән заман хикәя фигыль. 1 15.10 Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең сораулары. Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең –ды, -де, -ты, -те кушымчалары ярдәмендә ясалуы. Үткән заман хикәя фигыльнең сөйләүче сөйләп торган вакыттан алда булган эш-хәлне белдерүе. Аның төрләре. Бирелгән тексттан билгеле үткән заман хикәя фигыльләрне табу. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
эшләнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм
эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу эшчәнлеге белән идарә итү. Үрнәк буенча эшләү
20 Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең барлыкта һәм юклыкта зат-сан белән төрләнеше. 1 17.10 Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең сораулары. Аның зат-сан белән төрләнүе. Бирелгән тексттан билгеле үткән заман хикәя фигыльләрне табу. Нәтиҗә ясый белү.
21 Контроль эш. Фигыль. 1 19.10 Боерык фигыль, хикәя фигыль темалары буенча белемнәрне тикшерү. Боерык фигыль, хикәя фигыль темалары буенча белемнәрне куллану. Гомумиләштерү, системалаштыру
22 Санның лексик- грамматик мәгънәсе һәм морфологик-синтаксик билгеләре. 1 21.10 Хаталар өстендә эш. Предметның санын, исәбен белдереп, ничә? Күпме? Никадәр? Ничәнче? Ничәләп? Ничәшәр? Сорауларына җавап булган сүзнең сан дип аталуы. Башка сүзләр арасыннан саннарны лексик грамматик мәгънәсе һәм морфологик-синтаксик билгеләре буенча аеру. Сүзлек белән эш, фонетик зарядка, диалог уку, диалогка репликалар өстәү,җөмләләрне киңәйтеп язу
23 Микъдар, тәртип, җыю саннары, аларны аера белү. 1 24.10
Микъдар саны, тәртип саны, җыю саны төркемчәләресе белән таныштырып китү. Сөйләмдә микъдар саннарын куллану. 24 Микъдар саны янында саналмыш. 1 26.10
Микъдар саны белән исем рәттән торганда, исемнең берлек санда гына килүе. Сөйләмдә микъдар саннарын исем белән дөрес куллану. Дәреслек, сүзлек белән эшләү.
25 Җөмләне баш хәрефтән яза башлау. 1 28.10 Графика каллиграфия һәм орфография. Җөмлә башы, уртасы, ахыры төшенчәсен аңлау. Җөмлә башы, җөмлә ахырын табып, кагыйдәне дөрес куллану. Җөмлә чикләрен таба алу, язуда күрсәтә белү.
26 Җөмлә ахырында тыныш билгеләре. 1 31.10 Синтаксисның төп берәмлекләре сүзтезмә һәм җөмлә булуы. Җөмлә ахырында тыныш билгеләре (нокта, сорау һәм өндәү билгеләре). Синтаксисның төп берәмлекләрен сүзтезмә һәм җөмләләрне куллану. Җөмлә ахырында тыныш билгеләрен дөрес куя белү.
27 Теркәгечләр турында гомуми мәгьлүмат. 1 9.11 Теркәгечнең җөмлә кисәкләрен һәм кушма җөмләләрдә гади җөмләләрне үзара бәйләве. Теркәгечләрне тану.Теркәгечләрне рус теле белән чагыштырып (союз) куллану. Үрнәк буенча эшләү күнекмәсен камилләштерү.
Мин – өйдә булышчы. 28 Аваз-хәреф мөнәсәбәтләре. 1 11.11 Графика каллиграфия һәм орфография. Аваз һәм хәреф төшенчәләре. Аваз һәм хәрефне аера белү. Алфавитны куллану. Транскрипция билгеләрен дөрес куллану. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
укытучы ярдәме белән максат кую һәм
эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
Уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны сайлап табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау, фикерләрне логик чылбырга салу.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
Әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белә, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашу эшчәнлеге белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләдән чыгып, фикерне төгәл итеп җиткерү. Күнегүне мөстәкыйль эшли белү.
29 Сузыкларның дөрес әйтелеше һәм язылышы. 1 14.11 1. Татар әдәби телендә сингармонизм законы булганга күрә, сүзләр я калын, я нечкә әйтеләләр. 2. [ А ] сузыгы сүзнең беренче иҗегендә о-лаштырыла. 3. Беренче иҗектә [ө], [о] авазлары икенче иҗектәге [е], [ы] авазларын иренләштерәләр. Уку һәм язу кагыйдәләрен аңлау. Сузыкларның дөрес әйтелеше һәм язылышын хәтерләп калу. Сөйләмдә сузыкларның дөрес әйтелеше һәм язылышын дөрес куллана белү.
30 Тартыкларның дөрес әйтелеше һәм язылышы. 1 16.11 1. Ике сузык арасындагы яки р авазы алдыннан килгәндә к, къ, п авазларының яңгырау парлары белән алышынуы.
2. Борын авазларына беткән исемнәргә борын авазыннан башланган күплек сан,чыгыш килеше кушымчалары ялгану. 3. Ирен тартыгы алдыннан килгән тартык авазлар ирен тартыгы белән алышынуы. [умбер]. Уку һәм язу кагыйдәләрен аңлау. Сөйләмдә тартык авазларны дөрес әйтү. Чагыштырып эшли белү.
31 Изложение. “Кунак апа”. 1 18.11 Сузыкларның һәм тартыкларның дөрес әйтелеше һәм язылышы темасын үзләштерүне тикшерү. Эзлекле һәм бәйләнешле итеп изложениенең эчтәлеген язу. Гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, сораулар кую
32 Орфографик сүзлекләр белән эш. 1 21.11 Хаталар өстендә эш.
Сүзлекләр белән таныштыру. Сүзләрне транскрипция белән күрсәтү. Дөрес уку, тәрҗемә итү, ситуатив күнегүләр
33 Сүзлек дктанты. Сүзне юлдан юлга күчерү. 1 23.11 Фонетика буенча алган белемнәрне системалаштыру. Сүзләрне юлдан юлга күчергәндә бер хәреф кенә аермау, иҗеккә дөрес бүлү. Гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, сораулар кую
34 Сөйләм этикеты үрнәкләренең интонациясе. 1 25.11 Хаталар өстендә эш. Сөйләм этикеты үрнәкләренең интонациясен аңлау. Сөйләм этикеты үрнәкләренең интонациясен куллану. Дөрес уку, тәрҗемә итү, ситуатив күнегүләр
35 Контроль эш. Графика һәм орфография. 1 28.11 Графика авазны хәреф белән күрсәтү, орфография дөрес язу кагыйдәләре. Укучыларның белемнәрен тикшерү. Татар теленең бу бүлекләре нәрсә өйрәнгәнне белү. Гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, сораулар кую
36 Кереш сүзләр. Кереш сүзләрнең төрләре.
1 30.11 Хаталар өстендә эш. Кереш сүзләрнең раслауны, шикләнүне, икеләнүне, үтенүне, үз фикереннән чигенүне, фикер чыганагын, фикер нәтиҗәсен һ.б. белдерүе. Кереш сүзләр. Бәлки, билгеле, беренчедән, икенчедән, минемчә, синеңчә, минем фикеремчә,кызганычка каршы, бәхеткә каршы, әлбәттә,риза. Җөмләдә, сөйләмдә куллана белү. Гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, сораулар кую
37 Кереш сүзләрне сөйләмдә куллану. 1 02.12 Кереш сүзләренең сөйләмдә кулланылышы турында мәгълүмат. Кереш сүзләрне сөйләмдә дөрес куллану. Сорау кую, сөйләшү, ситуатив күнегүләр, диалогны тулыландырып уку
38 Фигыльнең инфинитив формасы.
1 05.12 Эш-хәлнең максат, тиеш булу мәгънәсендә белдерелүе, ясалышы, сораулары, юклык формасы. Текстта инфинитив фигыльне тану. Чагыштырып эшли белү.
39 Фигыльнең инфинитив формасын
сөйләмдә куллану. 1 07.12 40 Инфинитивның дөрес язылышы һәм сөйләмдә кулланылышы. 1 09.12 Инфинитивның нишләргә соравына җавап бирүе. Аның сузыкка беткән сүзгә –рга/-ргә, тартыкка беткән сүзгә –арга/-әргә, -ырга/ергә ярдәмендә ясалуы. Инфинитивның ясалышын һәм язылышын үзләштерү. Инфинитивның кушымчаларын дөрес куллану. Сорау кую, сөйләшү, ситуатив күнегүләр, диалогны тулыландырып уку
41 Фигыльнең инфинитив формасын модаль сүзләр белән куллану. 1 12.12
Инфинитивның кулланылышы: икенче фигыльгә ияреп килүе, кирәк, тиеш, мөмкин, ярый кебек хәбәрлек сүзләр белән килүе. Инфинитив+ хәбәрлек сүзләрне (кирәк, кирәкми, ярый, ярамый) дөрес куллану. Инфинитивның кушымчаларын дөрес язу. Алгоритм буенча эшләүү.
42 Бәйлекләр турында гомуми мәгьлүмат. 1 14.12 Бәйлекнең иярүче кисәкне ияртүче кисәккә, кушма җөмләләрдә иярчен җөмләне баш җөмләгә бәйләве. Бәйлекләрне тану. Уку, сөйләү, гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр
43 Сочинение. “Мин – өйдә булышчы”. 1 16.12 “Мин – өйдә булышчы” темасына кыскача сочинение язу. Кереш сүзләрне һәм бәйлекләрне куллану. Сочинение язганда бөтен өйрәнгән кагыйдәләрне куллану. 44 Бәйлекләрнең исемнәр һәм алмашлыклар белән кулланылышы. 1 19.12 Хаталар өстендә эш. Бәйлекләрнең 3 төркемгә бүленүе: Б.к. (белән, өчен, кебек, аркылы, аша), Ю.к. (таба, күрә, каршы, кадәр, чаклы, хәтле, тикле), Ч.к. (башка, бирле, соң, элек) сораучы бәйлекләр. Бәйлекләрне җөмләдә куллану. Бәйлекләрнең исемнәр һәм алмашлыклар белән куллану.Грамматик кагыйдәләрне дөрес куллану. Уку, сөйләү, гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр
45 Өчен, шикелле бәйлекләрен сөйләмдә куллану 21.12 Гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, сораулар кую
46 Билгесез үткән заман хикәя фигыль. 1 23.12 Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең –ган,-гән,-кан,-кән кушымчалары ярдәмендә ясалуы. Аның сораулары. Бирелгән тексттан билгесез үткән заман хикәя фигыльләрне табу. Чагыштырып эшли белү.
47 Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең барлыкта зат-сан белән төрләнеше. 1 26.12 Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан кушымчалары. Бирелгән тексттан билгесез үткән заман хикәя фигыльләрне табу. Чагыштырып эшли белү.
48 Сөйләмнең фонетик ягы. 1 11.01 Фонетиканың сөйләм авазларын, орфоэпиянең авазларның дөрес әйтелешен өйрәнүе. Аваз һәм хәрефне аера белү, транскрипциядә күрсәтү. Охшатып эшләү
49 Татар теленең авазлар системасы: сузык һәм тартык авазлар составы. 1 13.01 Авазларның ясалу урыннары һәм ысуллары турында төшенчә. Төп сөйләм органнары, авазлар ясалышында аларның роле. Сузык һәм тартык авазларны аеру. Уку, сөйләү, гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр
50 Татар телендә озын һәм кыска сузык авазлар. 1 16.01 Сузыкларның иренләшкән һәм иренләшмәгән сузыкларга, кыска һәм озын әйтелешле сузыкларга бүленүе. Сүз, җөмлә, текст эчендә бирелгән авазларны күрсәтү. Гр. Күнегүләр, план төзү, диалогны дәвам итү, ситуатив күнегүләр
51 Сингармонизм законы. 1 18.01 Хаталар өстендә эш. Калын сүзгә калын, нечкә сүзгә нечкә кушымча ялгануы. Сингармонизм законын куллана белү. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару. Үрнәк буенча эшләү
52 Сингармонизм законына буйсынмау очраклары. 1 20.01 Кайбер кушымчаларның (- су, -мыни) сингармонизм законына буйсынмау очраклары. Сүзләргә кушымчаларны дөрес ялгау. Кирәкле мәгълүматны аерып алу, системага салу.
53 Биремле диктант. Татар телендә нечкә һәм калын сузык авазлар. 1 23.01 Өйрәнелгән сүзләрнең язылышын тикшерү. Татар телендә нечкә һәм калын сузык авазлар. Грамматик кагыйдәләрне аңлап, хаталарны төзәтү. Сузыкларның алгы һәм арткы рәт сузыкларына бүленүе. Үз-үзеңә контроль ясау.
54 “Туган көнемә килегез”. Чакыру һәм котлау язу. 1 25.01 Хаталар өстендә эш. Чакыру һәм котлау язу тәртибе. Үрнәк буенча эшли белү. Чакыру һәм котлау язу. җөмләләр төзү, диалогны тулыландыру
55 Мин, син, ул зат алмашлыкларын төшем килешендә сөйләмдә куллану 1 27.01 Мин, син, ул зат алмашлыкларын төшем килешендә сөйләмдә куллану Сүзләргә кушымчаларны дөрес ялгау Гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, сораулар кую
56 Зат алмашлыкларын урын-вакыт килешендә сөйләмдә куллану 1 30.01 Зат алмашлыкларын урын-вакыт килешендә сөйләмдә куллану Сүзләргә кушымчаларны дөрес ялгау Гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, сораулар кую
57 Тартык авазлар классификациясе. 1 1.02 Хаталар өстендә эш. Тартык авазларның яңгырау, саңгырау тартыкларга бүленүе. Тартыкларның парлашуы. Парсыз һәм парлы тартыкларны күрсәтү. җөмләләр төзү, диалогны тулыландыру
58 Татар халык ашлары. 1 03.02 Татар халык ашлары турында сөйләшү; үз фикереңне әйтү. Сорауларга җавап бирү; проект төзү. Авазларны дөрес әйтә һәм яза белү.Проект эшен яклаганда сөйләм этикеты кагыйдәләрен куллану. гр. Күнегүләр, диалогны дәвам итү, сөйләшү
59 [в] һәм [w] тартыклары. 1 06.02 Татар телендә бу хәрефнең ирен-ирен тартыгы [w] булуы. В хәрефен татар һәм алынма сүзләрдә дөрес куллану. Дәреслек белән эшләү.
60 Сүзлек диктанты. [х] һәм [һ] тартыклары. 1 08.02 [х] һәм [һ] тартыкларының гарәп, фарсы алынмаларында очравы. [х] һәм [һ] тартыкларын дөрес әйтү һәм язу. 61 [н] һәм [ң] тартыклары 1 10.02 [н] һәм [ң] тартыклары [н] һәм [ң] тартыкларын дөрес әйтү һәм язу. 62 Сочинение. “Туган көн – күңелле бәйрәм”. 1 13.02 Орфографик кагыйдәләргә буйсынып сочинение язу. Өйрәнелгән лексиканы, грамматик конструкцияләрне язма сөйләмдә куллану. гр. күнегүләр, диалогны дәвам итү, сөйләшү
Дуслар белән күңелле
63 Сыйфатның лексик-грамматик мәгънәсе һәм морфологик-синтаксик билгеләре. 1 15.02 Хаталар өстендә эш. Башка сүзләр арасыннан сыйфатларны лексик-грамматик мәгънәсе һәм морфологик-синтаксик билгеләре буенча аера белү. Тексттан сыйфатларны табу. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
Укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү; укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү; уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
Уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны сайлап табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик эзлеклелеккә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төп һәм ярдәмче билгеләрне аеру, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаш-тыру. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
коммуникатив мәсьәләдән чыгып, фикерне төгәл итеп җиткерү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару.
Күнегүләрне мөстәкыйль эшләү
64 Сыйфат дәрәҗәләре, аларны сөйләмдә куллану 1 20.02 Татар телендә сыйфатларның гади, чагыштыру, артыклык, кимлек дәрәҗәләре булуы. Сыйфатларның дәрәҗәсе ничек ясалуы. Сыйфатларның дәрәҗәсен кулланып, җөмләләр төзү. Кагыйдәгә таянып гади нәтиҗәләр ясау.
65 [г] [гъ] һәм [к] [къ] тартыклары. 1 22.02 [к], [г], [къ], [гъ] авазларының язуда к, г хәрефләре белән белдерелүе. К, г хәрефләрен [къ], [гъ] дип дөрес уку һәм язу. 66 [ч] [җ] [ц] һәм [щ] тартыклары. 1 24.02 [ч] [җ] [ц] һәм [щ] тартыклары.Бу авазларның ясалышы. Алар кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу. Чагыштырып эшләү
67 [,] (һәмзә) тартыгы. 1 27.02 (һәмзә) тартыгының бугазда тавыш ярыларының йомылуы һәм кинәт ачылып китүе нәтиҗәсендә барлыкка килүе. Өйрәнелгән лексик-грамматик структураларны сөйләмдә дөрес куллану. Татар теленең барлык авазларын дөрес әйтә белү.
68 Изложение. “Үкенеч”. 1 29.02 Терәк сүзләр ярдәмендә текстның кыскача эчтәлеген аңлау. Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә актив куллануда булган сүзләрне дөрес язу. План буенча эзлекле фикер йөртү һәм үтелгән кагыйдәләрне куллану.
69 ь, ъ хәрефләренең дөрес язылышы. 1 02.03 Хаталар өстендә эш. ь, ъ хәрефләренең нечкәлек-калынлык һәм аеру билгесе буларак кулланылуы. Нечкәлек һәм калынлык хәрефләре кергән сүзләрне дөрес язу Охшатып эшләү
70 Ике авазга билге булып йөрүче я, ю, е хәрефләре. 1 05.03 Е, ю, я, хәрефләренең ике аваз кушылмасыннан торуы. Е, ю, я, хәрефләренең дөрес язылышы. Е, ю, я, хәрефләре кергән сүзләрнең транскрипцияләрен язу. диалогны тулыландыру, сөйләшү, табышмаклар чишү
71 Тартыкларның охшашлануы. 1 07.03 Ике сузык арасындагы яки р авазы алдыннан килгәндә к, къ, п авазларының яңгырау парлары белән алышынуы тартыкларның охшашлануы дип аталу. Кагыйдә буенча сүзләргә кушымча ялгау. Чагыштырып эшли белү.
72 Ике тартык янәшә килгән сүзләр. 1 09.03 Татар телендә ике тартык күбесенчә кушма сүзләрдә һәм кушымчалар кушылганда очрый (китте, кунакка, саннар, сөттә). Ике тартык янәшә килгән сүзләрне дөрес уку һәм дөрес язу. Яңа лексиканы сөйләмдә куллана белү.
73 Яңгырау тартыкларның иҗек яки сүз ахырында саңгыраулануы. 1 12.03 Яңгырау тартыкларның иҗек яки сүз ахырында саңгыраулануын аңлау. Яңгырау тартыкларның иҗек яки сүз ахырында саңгыраулануын текстларда куллану. диалогны тулыландыру, сөйләшү, табышмаклар чишү
74 Дифтонглар. 1 14.03 Ике сузык янәшә килү очрагы (тау – тавы, дәү - дәве). Ау, әү иҗегенең сүзләрдә әйтелеше һәм язылышын дөрес куллану. Нәтиҗә ясый белү.
75 Сүз басымы. 1 16.03 Кайсы сүз төркемнәрендә басымның кайсы иҗеккә төшүен өйрәнү. Сүзләрдә басымнарны дөрес кую. Әңгәмәдә катнаша белү.
76 Фраза басымы, аның үзенчәлекләре. 1 19.03 Логик басым – сөйләмнең коммуникатив үзәге. Гадәти сөйләмдә ул хәбәр алдындагы сүзгә төшә. Җөмләдә мәгънәсе ягыннан әһәмиятле сүзгә логик басым төшкән булуын тану. Җөмләдә басымнарны дөрес кую. диалогны тулыландыру, сөйләшү, табышмаклар чишү
77 Сүзне оештыручы иҗек басымы соңгы иҗеккә төшмәгән сүзләр. 1 30.03 1. 2 нче зат боерык фигыльдә 1 иҗеккә төшә.
2. исемдә хәбәрлек кушымчасы басымсыз була. 3. фигыльдә кайбер зат-сан кушымчасы басым алмый. 4. рәвеш ясагыч: -дай, -ча кушымчасы басымсыз. 5.Сорау, билгеләү, юклык алмашлыклары өлешчә күрсәтү һәм юклык алмашлыкларрында басым беренче иҗекккә төшә. Басым, интонация, пауза куеп,сәнгатьле итеп уку. Сүзне оештыручы иҗек басымы соңгы иҗеккә төшмәгән сүзләрне белеп куллану. Күнегүләрне мөстәкыйль эшли белү.
78 Басым астында булмаган сузыкларның кыскаруы. 1 02.04 Басым астында булмаган сузыкларның кыскаруы. Редукция күренешен аңлау. Тулы (халык – халкы), өлешчә (сеңел – сеңлэм, урын - урны) редукцияне сөйләмдә куллану. Кагыйдә буенча сүзләрне дөрес язу.
79 Контроль эш. Фонетика. 1 04.04 Укучыларның–белемнәрен тикшерү Фонетика бенча үтелгән материалны куллану. Үз-үзеңә контроль ясау.
80 Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. 1 06.04 Хаталар өстендә эш. Исемнәрнең 6 килеше булуы. Килеш сораулары, кушымчаларын кабатлау. Килеш кушымчаларын, сан һәм тартым кушымчаларын сүзтезмәләрдә һәм җөмләләрдә дөрес куллану. Күнегүләрне мөстәкыйль эшләү
81 Бәйлек сүзләр, аларның формалары, җөмләдә кулланылышы. 1 09.04 Җөмләдә урын-ара төшенчәләрне белдерә торган исемнәрнең бәйлек сүз булуы (ас, өс, як, ян, урта, арт кебек урын-ара төшенчәләрен белдерә торган исемнәрнең бәйлек сүз булып килүе). Бәйлекләрне, бәйлек сүзләрне сөйләмдә урынлы куллану.
Мөстәкыйль эшли белү күнекмәләрен камилләштерү.
82 Әйтү максаты ягыннан бүленеш. Хикәя җөмлә. 1 11.04 Җөмләнең мәгънәви төркемнәргә бүленеше буенча: хикәя җөмлә, сорау җөмлә, боеру җөмлә, тойгылы җөмлә төрләре белән таныштыру. Җөмләләрне дөрес укырга өйрәтү. Берәр эш яки хәл турында хәбәр итә торган җөмләнең хикәя җөмлә дип аталун сөйләмдә дөрес куллану. Күнегүләрне мөстәкыйль эшләү күнекмәсе булдыру.
83 Сорау җөмлә. 1 13.04 Сорауны эченә алган һәм сорау интонациясе белән әйтелә торган җөмләнең сорау җөмлә дип аталуы. Сорау җөмләләрнең сорау алмашлыклары белән сорау кисәкчәләре ярдәмендә яки сорау интонациясе белән генә белдерелүе. Сорау җөмләне тану һәм куллану. . Сорау җөмләне дөрес формалаштыра белү.
84 Боеру җөмлә. 1 16.04 Сөйләүченең берәр эшне кушарга яки аннан тыелырга кушуын белдергән җөмләнең боеру җөмлә дип аталуы. Боеру җөмләне тану һәм куллану. Җөмләләрне киңәйтеп язу, җөмләләргә сораулар кую, диалогны тулыландыру
85 Тойгылы җөмлә. 1 18.04 Көчле хис белән әйтелгән җөмләнең тойгылы җөмлә булуы. Тойгылы җөмләне тану һәм куллану.
Тойгылы җөмләдә көчле тойгы интонациясен куллану. Җөмләләрне киңәйтеп язу, җөмләләргә сораулар кую, диалогны тулыландыру
86 Хикәя, боеру, тойгылы җөмләләрнең ритмик-интонацион үзенчәлекләре. 1 20.04 Тойгылы җөмләдә көчле тойгы интонациясе, эмоицональ бизәк өсти торган сүзләр, шулай ук сүзләрнең гадәти тәртибе үзгәрүнең зур роль уйнавы. Сөйләмдә хикәя, боеру, тойгылы җөмләләрне аеру. табышмаклар, ребуслар чишү, җөмләләр төзү
Дүрт аяклы дусларыбыз
87 Раслау я инкяр җөмләләр. 1 23.04 Чынбарлыктагы күренешләрне раслау я инкяр итүгә бәйле җөмләләр. Инкяр җөмләләрне юклык кушымчасы, түгел, юк сүзләре белән төзелгәнен аңлап куллану. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
укытучы ярдәме белән максат кую һәм
эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ысулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу эшчәнлеге белән идарә итү. табышмаклар, ребуслар чишү, җөмләләр төзү
88 Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. 1 25.04 Иясе һәм хәбәре булган яки алар сүз сөрешеннән беленә торган җөмләнең ике составлы җөмлә булуы. Баш кисәкләрдән генә торган җөмләнең җыйнак җөмлә дип, баш кисәкләрдән башка иярчен кисәкләре дә булган җөмләнең җәенке җөмлә дип аталуы. Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне тану. Җөмләнең ике составлы җөмлә булуын тану. Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне куллану.
Сүзлек эше, җөмләләр төзү, гр. күнегүләр
89 Бер составлы һәм ике составлы җөмләләр. 1 27.04 Бер генә баш кисәге булган җөмләнең бер составлы җөмлә дип аталуы. Баш кисәкләрдән тик иясе генә булган җөмләнең исем җөмлә булуы. Иясе булмаган җөмләнең фигыль җөмлә дип аталуы. Бер составлы җөмләләрне тану. Исем һәм фигыль җөмләләрне куллану. Нәтиҗә ясый белү.
90 Гади һәм кушма җөмләләр. 1 30.04 Җөмлә кисәкләрен аера белү. Бер генә хәбәрлеге булган җөмлә – гади, ике яки берничә хәбәрлеге булган җөмлә – кушма җөмлә була. Җөмлә кисәкләрен табу һәм куллану. Сүзлек эше, җөмләләр төзү, гр. күнегүләр
91 Тулы һәм ким җөмләләр. 1 02.05 Җөмләдә кирәкле кисәкләрнең барысы да булу- булмавыннан чыгып, җөмләләрнең тулы һәм ким җөмләләргә бүленүе. Тулы һәм ким җөмләләрне табу һәм куллану. Уку мәсьәләсен куя белү.
92 Сүзлек диктанты. Җөмләнең мәгънәви төркемнәргә бүленеше. 1 04.05 Җөмләнең мәгънәви төркемнәргә бүленеше турындагы мәгълүматны аңлауны тикшерү. Укучыларның белемнәрен тикшерү. Үз-үзеңә контроль ясый белү.
93 Җөмлә төрләренә ситуатив күнегүләр эшләү. 1 07.05 Хаталар өстендә эш. Җөмләнең мәгънәви төркемнәргә бүленешенең берничә төрле булуы. Җөмләнең мәгънәви төркемнәргә бүленеше турындагы белемнәрне куллану. Күнегүне мөстәкыйль эшли белү.
94 Эшләргә телим төзелмәсен сөйләмдә куллану 1 09.05 Эшләргә телим төзелмәсен сөйләмдә куллану Лексик-грамматик материалны сөйләмдә куллану. Күнегүне мөстәкыйль эшли белү
95 Интонация. 1 11.05 Тавышның хәрәкәте интонация дип аталуы. Җөмләләрне интонация белән укый белү. Җөмләләрне дөрес интонация бе”ән: басым, пауза куеп,сәнгатьле итеп уку. гр. күнегүләр, диалог төзү, җөмләләр төзү
96 “Этләр турында ниләр беләсең?". Диалог. 14.05 Тема буенча лексика. Парларда эшләү. Этләрнең токымы, тышкы кыяфәте, нәрсә белән туклануы. Лексик-грамматик материалны сөйләмдә куллану. Сүзлек эше, җөмләләр төзү, гр. күнегүләр
Без спорт яратабыз 97 Татар теленең фонетика бүлеген кабатлау. 1 16.05 Фонетика буенча алган Белемнәрне системага салу. Фонетика буенча алган белемнәрне куллану. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү, кирәкле төзәтмәләр кертү, үз эшчәнлегең белән идарә итү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
аңлап уку; эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү Парларда эшләү. Нәтиҗә ясый белү.
98 Татар теленең графика, орфография бүлеген кабатлау. 1 18.05 Графика, орфография бүлеген буенча алган белемнәрне системага салу. Графика, орфография бүлеген буенча алган белемнәрне куллану. гр. күнегүләр, диалог төзү, җөмләләр төзү
99 Сүз ясалышы бүлеген кабатлау. 1 21.05 Белемнәрне йомгаклап кабатлау. Сүз ясалышы.буенча алган белемнәрне куллану. гр. күнегүләр, диалог төзү, җөмләләр төзү
100 Контроль эшкә әзерлек. 1 23.05 Язма эшкә әзерлек йөзеннән үткән темаларны искә төшерү. Өйрәнелгән кагыйдәләрне куллану. гр. күнегүләр, диалог төзү, җөмләләр төзү
101 Йомгаклау контроль эше. 1 25.05 Үткән материал буенча белемнәрне тикшерү. Өйрәнелгән кагыйдәләрне куллану. Тест эшләү
102 Лексикология бүлеген кабатлау 1 26.05 Хаталар өстендә эш. Лексикология буенча алган белемнәрне системага салу Лексикология буенча алган белемнәрне куллану. Үз-үзеңә контроль ясау.
103 Сүз төзелеше бүлеген кабатлау. 1 26.05 Сүз ясалышы.буенча алган белемнәрне системага салу. Сүз ясалышы.буенча алган белемнәрне куллану. гр. күнегүләр, диалог төзү, җөмләләр төзү
104 Хат. “Җәйге каникуллар җитте”. 1 28.05 Җәйге каникул белән котлау һәм спорт белән шөгыльләнү турында киңәшләр бирү хаты язу. Эпистоляр жанр текстларын (шәхси һәм рәсми хатлар, котлаулар) дөрес яза белү. Дөрес, матур язу
105 Йомгаклау. Сөйләм этикеты үрнәкләренең интонациясе. 1 30.05 Сөйләм этикеты үрнәкләренең интонациясе буенча практик эш. Сөйләм этикеты үрнәкләренең интонациясен текстта һәм сөйләмдә куллануны конкурста күрсәтү. Искәрмә. Укытуның планлаштырылган нәтиҗәләрен билгеләү максатыннан белемнәр, күнекмәләр һәм УУГ рәвешендә таблица бирелә.
Уку предметын өйрәнүнең планлаштырылган нәтиҗәләре
Графика, каллиграфия, орфография
Аваз-хәреф мөнәсәбәтләре. Транскрипция билгеләре. Уку һәм язу кагыйдәләре. Сүзне юлдан юлга күчерү. Җөмләне баш хәрефтән яза башлау. Ялгызлык исемнәрне баш хәрефтән язу. Җөмлә ахырында тыныш билгеләре (нокта, сорау һәм өндәү билгеләре).
Сөйләмнең фонетик ягы
Татар теленең авазлар системасы: сузык һәм тартык авазлар составы. Тартык авазлар үзенчәлеге ([къ], [гъ], [w], [җ], [ң], [һ], [ч] [‘] (һәмзә), ике тартык янәшә килгән сүзләр (аккош, китте). Ике авазга билге булып йөрүче я, ю, е хәрефләре. Дифтонглар. Сингармонизм законы. Сингармонизм законына буйсынмау очраклары. Калын һәм нечкә әйтелешле сүзләр. Кыска һәм озын сузыклар. Яңгырау тартыкларның иҗек яки сүз ахырында саңгыралануы. Сүз, фраза басымы һәм аның үзенчәлекләре. Басым астында әйтелмәгән сузыкларның кыскаруы (редукция). Җөмләнең мәгънәви төркемнәргә бүленеше. Хикәя, боеру, тойгылы җөмләләрнең ритмик-интонацион үзенчәлекләре. Санау интонациясе. Сөйләм этикеты үрнәкләренең интонациясе.
Сөйләмнең лексик ягы
Сүзнең лексик мәгънәсе. Килеп чыгышы ягыннан татар теленең сүзлек составы. Гомумтөрки сүзләр. Интернациональ сүзләр. Алынма сүзләр. Төрле типтагы сүзлекләрнең төзелү принциплары, алардан дөрес файдалану.

Сүз ясалышы.
Ясагыч кушымчалар белән сүзләр ясау. Сүзләрне кушу яки теркәү ысулы. Кушма сүзләр. Парлы сүзләр. Тезмә сүзләр.
Язу
Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә актив куллануда булган сүзләрне дөрес яза, төрле калыптагы диалоглар, конкрет бер тема буенча хикәя төзи белү, прагматик текстлар (рецептлар, белдерүләр, афиша һ.б.), эпистоляр жанр текстларын (шәхси һәм рәсми хатлар, котлаулар һ.б) дөрес яза белү; проблемага карата фикерне язмача җиткерә белү; тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки дәвам итеп яза белү.
Белемнәр, осталыклар һәм күнекмәләрне бәяләүнең критерийлары һәм нормалары
№ Эш төрләре
Сыйныфлар
5 6 7 8 9
1 Тыңлап аңлау (минутларда) 0,5-0,7
минут 0,8-0,9
минут 1 минут 1,2 минут 1,5 минут
2 Диалогик сөйләм 5-6 реплика 6-7 реплика 7-8 реплика 9-10 реплика 11-12 реплика
3 Монологик сөйләм 7-8 фраза 8-10 фраза 8-10 фраза 10-12 фраза 10-12 фраза
4 Һәр тема буенча аралаша белү күнекмәләрен ситуатив күнегүләр аша тикшерү 4 4 4 4 4
5 Уку 55-60 сүз 60-70 сүз 70-80 сүз 80-90 сүз 90-95 сүз
6 Язу: сүзлек диктанты 8-10 сүз 10-15 сүз 15-18 сүз 18-22 сүз 22-25 сүз
сочинение 5-7 җөмлә 7-8 җөмлә 8-9 җөмлә 9-10 җөмлә 10-12 җөмлә
Диктантның күләме һәм аны бәяләү
Сыйныфлар Уку елы башында (сүзләр саны) Уку елы ахырында (сүзләр саны)
5
6
7
8
9 35-40
45-50
55-60
65-75
80-90 40-45
50-55
60-65
75-80
90-100
Пөхтә һәм төгәл язылган, бер орфографик, бер пунктуацион хаталы диктантка “5”ле куела.
Пөхтә һәм төгәл язылган, ике-өч орфографик, ике-өч пунктуацион хаталы диктантка “4” ле куела.
Пөхтә һәм төгәл язылмаган, дүрт-алты орфографик, алты пунктуацион хаталы диктантка “3” ле куела.
Пөхтә язылмаган, җидедән артык орфографик, җидедән артык пунктуацион хаталы диктантка “2” ле куела.
5 нче сыйныфта эш төрләренең күләме һәм бәяләү
1. Тыңлап аңлау - 0,5-0,7 минут. Тыңлаган татар сөйләмен дөрес аңлап, сөйли алганда “5”ле; аңлап, якынча дөрес сөйли алганда”4”ле; аңлап, өлешчә генә сөйли алганда”3”ле; эчтәлеген тулаем аңламаганда “2”ле куела.
2. Диалогик сөйләм - 5-6 реплика. Бирелгән ситуация, өйрәнелгән тема буенча сораулар төзи, җавап бирә, әйтелеш һәм грамматик яктан дөрес диалогик ссөйләм төзегәндә “5”ле; әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3хата җибәрсә “4”ле; өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә корганда, 4-6 хата җибәреп,эчтәлеген бозып диалог ик сөйләм төзегәндә”3”ле; сораулар төзи, җавап бирә алмаганда”2”ле куела.
3. Монологик сөйләм –7-8 фраза. Тема буенча әйтелеше, гр. төзелеше ягыннан дөрес, эзлекле булган м/с өчен”5”ле; аерым сүзләрнең әйтелешендә, гр-к формасында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы булган м/с гә”4”ле; тема буенча эзлекле төзелмәгән ,4-6 хатасы булган м/с өчен “3”ле; м/с төзи алмаганда”2”ле куела.
4. Уку- Бирелгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укыганда ”5”ле; әмма тупас булмаган 2-3 орфоэпик хата җибәреп (авазларның әйтелешен бозу, басымны дөрес куймау, интонаияне сакламау) укыганда”4”ле куела; эчтәлекне өлешчә аңлап, 4-6 орфоэпик хата белән, һәм уку тизлеге акрын булганда”3”ле; аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлеге акрын булганда”2”ле куела
5. Язу:
1) к/сүзл. диктанты 8-10 сүз. Пөхтә, 1орф-к хатасыбулса “5”ле; пөхтә, 2-3 орф-к хатасы булса “4”ле; пөхтә язылмаган, 4-6 орф-к хатасы булса “3”ле; пөхтә түгел, 7 артыграк хатасы булса “2”ле куела.
2) Язма сөйләм күнекмәләрен үстерү өчен, өйрәтү характерында (сочинение 5-7 җөмлә, изложение 40-45 сүз ) яздырыла, бер билге куела.Өйрәтү характерындагы язма эшләрнең уңай билгеләре генә журналга куела.
Бирелгән темага эзлекле язылган, 1 орф-к һәм 1 гр-к хатасы булса “5”ле; эзлекле язылган, ләкин эчтәлектә ялгыш җибәрелгән, 2-3 орф-к яки 2-3 гр-к хатасы булса”4”ле; эзлекле язылмаган, 4-6 орф-к яки 4-6 гр-к хатасы булса “3”ле, эзлекле язылмаган һәм эчтәлеге ачылмаган, 7дән артык орф-к яки 7дән артык тупас гр-к хатасы булган эшкә “2”ле куела.
Изложениеләрне бәяләү
Сыйныфлар Уку елы башында (сүзләр саны) Уку елы ахырында (сүзләр саны)
5
6
7
8
9 55-65
70-80
90-95
110-120
130-140 65-75
85-95
100-110
120-130
140-150
Тыңланган текстның эчтәлеге тулы, эзлекле һәм дөрес язылган, 1 орфографик, 1 пунктацион яки 1 грамматик хаталы эшкә “5”ле куела.
Тыңланган текстның эчтәлеге эзлекле һәм дөрес язылган, ләкин 1-2 эчтәлек ялгышы җибәрелгән, 2-3 орфографик, 2-3 пунктацион яки 2-3 грамматик хаталы эшкә “4”ле куела.
Тыңланган текстның эчтәлеге өлешчә эзлекле һәм дөрес язылган, 4-5 орфографик, 4 пунктацион яки 4-5 грамматик хаталы эшкә “3”ле куела.
Тыңланган текстның эчтәлеге бөтенләй ачылмаган, эзлекле язылмаган, 6 дан артык орфографик, 5 тән артык пунктацион яки 6 дан артык грамматик хаталы эшкә “2”ле куела.
Тикшерү характерындагы эшләрнең графигы
№ Бүлек Тема Үткәрелү вакыты
план факт
1 Без мәктәптә Контрол эшләр (5):
1.Кереш контроль эш. 2.Контроль эш. Фигыль. Мин - өйдә булышчы 3.Контроль эш. Графика һәм орфография. Дуслар белән күңелле 4.Контроль эш. Фонетика. Без спорт яратабыз 5.Йомгаклау контроль эше. 2 Без мәктәптә Диктантлар (5):
1.Сүзлек диктанты №1 Мин - өйдә булышчы 2.Сүзлек диктанты №2 3.Биремле диктант. 4.Сүзлек диктанты №3 Дүрт аяклы дусларыбыз 5.Сүзлек диктанты №4 3 Без мәктәптә БСҮ (8):
1.Монолог. “Миңа мәктәптә нинди дәресләр ошый?” Мин - өйдә булышчы 2.Изложение. “Кунак апа”. 3.Сочинение. “Мин – өйдә булышчы”. 4.Чакыру һәм котлау язу. “Туган көнемә килегез”. 5.Сочинение. Туган көн – күңелле бәйрәм”. Дуслар белән күңелле 6.Изложение“Үкенеч” Дүрт аяклы дусларыбыз 7.Диалог. “Этләр турында ниләр беләсең?” Без спорт яратабыз 8.Хат. Җәйге каникуллар җитте. Контроль эш №1
Тема: Мәктәптә
Контроль – исәпләү материалы укучыларның белемнәрен төрле яклап тикшерүне күздә тота.
Максатлар: - теоретик материалларны үзләштерү hәм ныгыту дәрәҗәсен тикшерү (антонимнар, тартым һәм килеш кушымчалары, тартымлы исемнәрнең килеш кушымчалары, фигыльләрнең заманнар белән төрләнеше ); - дөрес язу күнекмәләрен, грамматик белемнәрен ачыклау, тәрҗемә итә белүләрен тикшерү (“Мәктәптә” темасы буенча лексика); - ситуатив күнегүләр аша сөйләм эшчәнлеге үсешен тикшерү.
Сүзләрнең антонимнарын тап. (6)
әдәпле - тырыш -
ихтирамлы - эшчән -
тәрбияле - начар –
2. . Җөмләләрне дәвам ит.(2)
1) Олег – яхшы укучы, чөнки ул ... .
2) Петя өй эшен эшләми, шуңа күрә ... .
3. Определи все аффиксы в словах: күзләремне, открыткагыз, бүләгеңә, дусларны.(4)
4. Используя данные словосочетания, скажи (8)
- что ты сейчас делаешь;
- что ты сделал.
Словосочетания: өй эшен эшли, күнегү яза, китап укый, шигырь ятлый.
5. Узнай у друга: (5)
какие отметки сегодня он получил;
сколько уроков было;
какой был первый урок;
писали ли они диктант;
есть ли у него тетради в клетку.
6. Попроси себе у друга: (3)
- тетрадь в линейку;
- новую тетрадь;
- цветные карандаши.
7. Сообщи маме: (5)
- что ты во второй четверти стал ударником;
- выучил стихотворение;
- хорошо знаешь математику;
- плохо знаешь английский язык;
- тебе нравится татарский язык.
Бәяләү нормалары
Максималь балл – 33
1 , 3 бирем өчен һәр дөрес сүзгә – 1 балл бирелә;
Әгәр дә 1-2 орфографик хата җибәрелсә – 0,5 балл бирелә
2, 4, 5, 6 7 биремнәр өчен һәр дөрес җөмләгә – 1 балл бирелә;
Әгәр дә 1-2 орфографик хата җибәрелсә – 0,5 балл бирелә
31 – 33 балл өчен – “5” ле куела;
26 – 30 балл өчен – “4” ле куела;
18 – 25 балл өчен – “3” ле куела;
0 – 17 балл өчен – “2” ле куела
Контроль эш №2
Тема: Мин өйдә булышчы
Контроль – исәпләү материалы укучыларның белемнәрен төрле яклап тикшерүне күздә тота.
Максатлар: - теоретик материалларны үзләштерү hәм ныгыту дәрәҗәсен тикшерү (антонимнар, тартым һәм килеш кушымчалары, тартымлы исемнәрнең килеш кушымчалары, фигыльләрнең заманнар белән төрләнеше ); - дөрес язу күнекмәләрен, грамматик белемнәрен ачыклау, тәрҗемә итә белүләрен тикшерү (“Мәктәптә” темасы буенча лексика); - ситуатив күнегүләр аша сөйләм эшчәнлеге үсешен тикшерү
Сүзләрнең антонимнарын тап. (6)
көн - ... күңелсез - ...
матур - ... җылы - ...
узган ел - ... кояшлы - ...
Бирелгән сүзтезмәләр белән җөмләләр төзе.(4)
Узган ел, күңелле музыка, сыйныф җитәкчесе, чәчәк бәйләме.
Астына сызылган сүзләргә сорау куй. (4)
. Сораулар: нишли? нишләргә? нишләде? нишлә? нишләмәде? нишләмәделәр?
1) Әнисе балаларны мактады. 2) Наил белән Галия кибеткә бармадылар.
3) Гүзәл әнисенә булышмады. 4) Олег әнисен ярата.
4. Фигыльләрне хәзерге заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формасында яз..
Фигыльләр: кил, ю, җый, сөрт, яз, җырла, эшлә. (14)
5. Күп нокталар урынына тиешле кушымчаларны өстәп яз. (4)
1) Әни, урамга чы(к)... мөмкинме? 2) Әни, уйна... ярыймы? 3) Гөлләргә еш су си(п)... ярамый. 4) Өйдә әнигә булыш... кирәк .
6. Как скажешь о том, что (4)
- надо сходить в магазин.
- дома нельзя прыгать;
- нельзя громко кричать;
- надо помочь маме, бабушке.
7. Напиши, как ты спросишь у друга: (5)
- убирает ли он постель;
- идет ли он в школу;
- идет ли он в бассейн;
- во сколько он встает;
- делает ли он зарядку.
8. Сообщи другу о том, что: (4)
- ты летом загорал, плавал, но не рыбачил;
- ты утром делаешь зарядку;
- вчера к тебе пришел в гости Азат;
- вы с сестрой помогали маме.
Бәяләү нормалары
Максималь балл – 45
1, 3, 4, 5 бирем өчен һәр дөрес сүзгә – 1 балл бирелә;
Әгәр дә 1-2 орфографик хата җибәрелсә – 0,5 балл бирелә
2, 6, 7, 8, биремнәр өчен һәр дөрес җөмләгә – 1 балл бирелә;
Әгәр дә 1-2 орфографик хата җибәрелсә – 0,5 балл бирелә
43 – 45 балл өчен – “5” ле куела;
37 – 42 балл өчен – “4” ле куела;
23– 36 балл өчен – “3” ле куела;
0 – 22 балл өчен – “2” ле куела
Контроль эш №3
Тема: Бергә эшлә, бергә аша.
Контроль – исәпләү материалы укучыларның белемнәрен төрле яклап тикшерүне күздә тота.
Максатлар: - теоретик материалларны үзләштерү hәм ныгыту дәрәҗәсен тикшерү ( тартым һәм килеш кушымчалары, фигыльләрнең заманнар белән төрләнеше, боерык һәм теләк фигыльләр, инфинитив. Сыйфатларның дәрәҗәләре ); - дөрес язу күнекмәләрен, грамматик белемнәрен ачыклау, тәрҗемә итә белүләрен тикшерү (“Мәктәптә” темасы буенча лексика); - ситуатив күнегүләр аша сөйләм эшчәнлеге үсешен тикшерү
Бу җөмләләрнең кайсылары боеруны (повеление), кайсылары үтенечне
(просьба) белдерә? Дәфтәреңә аерып яз. (8)
Зинһар, ярдәм ит әле! Миңа булыш әле. Көрәк алып чык! Көрәк алып чык әле. Көрәк алып чык әле, зинһар! Кибеткә бар! Кибеткә бар әле! Кибеткә бар әле, зинһар!
2. Тәрҗемә ит. (7)
1) Айрат старше меня на год. 2) Сарафан красивее юбки. 3) Айдар - вежливый мальчик. 4) Наш город красивый, чистый. 5) Это платье очень велико. 6) Самый красивый цвет – синий цвет. 7) Самый холодный месяц - январь, а самый теплый - июль.
3. Предложи другу: (4)
- совместно делать что-нибудь;
- вместе поиграть;
- вместе покататься на лыжах;
- вместе сходить в гости.
4. Попроси у друга помочь (3)
- решить задачу;
- погладить белье;
- убрать постель.
5. Спроси у друга о том: (7)
а) разрешила ли ему мама:
- пойти в гости к подруге;
- идти на рыбалку;
- пойти с друзьями на дискотеку.
б)- хочет ли он играть с тобой;
- хочет ли он покататься на лыжах;
- хочет ли он вместе с тобой сходить в гости.

6. Попроси разрешения у учительницы: (3)
- выйти из класса;
- поехать на спортивные соревнования;
- сходить в медпункт.
7. Как ты попросишь своих родителей купить тебе футбольный мяч, новый рюкзак, лыжи? (1)
8. Вспомни, как нужно вежливо разговаривать по телефону. Вместо точек вставь пропущенные реплики.(3)
- ----------------------- .
- Алсу өйдә юк әле.
- ----------------------- .
- Мәктәптә.
- ----------------------- .
- Кич сәгать 5 тә.
- ----------------------- .
Бәяләү нормалары
Максималь балл – 36
1 бирем өчен һәр дөрес сүзгә – 1 балл бирелә;
Әгәр дә 1-2 орфографик хата җибәрелсә – 0,5 балл бирелә
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, биремнәр өчен һәр дөрес җөмләгә – 1 балл бирелә;
Әгәр дә 1-2 орфографик хата җибәрелсә – 0,5 балл бирелә
34 – 36 балл өчен – “5” ле куела;
28 – 33 балл өчен – “4” ле куела;
20– 27 балл өчен – “3” ле куела;
0 – 19 балл өчен – “2” ле куела
Контроль эше №4
Тема: Йомгаклау контроль эше
Контроль – исәпләү материалы укучыларның белемнәрен төрле яклап тикшерүне күздә тота.
Максатлар: - теоретик материалларны үзләштерү hәм ныгыту дәрәҗәсен тикшерү (тартым һәм килеш кушымчалары, тартымлы исемнәрнең килеш кушымчалары, фигыльләрнең заманнар белән төрләнеше, фигыльләрнең юклык формалары, боерык һәм теләк фигыльләр, бәйлек сүзләр); - дөрес язу күнекмәләрен, грамматик белемнәрен ачыклау, тәрҗемә итә белүләрен тикшерү (“Мәктәптә” темасы буенча лексика); - ситуатив күнегүләр аша сөйләм эшчәнлеге үсешен тикшерү
Сүзтезмәләр яса һәм тәрҗемә ит. Алар белән җөмләләр төзе. (4)
хочу пригласить
надо идти
можно купить
должен помочь
2. . Допиши окончания.(3)
1) Өстәл... чәчәк куям.
2) Өстәл... чәчәк бар.
3) Өстәл... чәчәк алам.
3. Спроси у друга: (4)
- какая сегодня погода?
- как прошел в школе праздник?
- кому он подарил цветы?
- кого он поздравил с праздником?
4. Как ты скажешь о том, что помогаешь маме: (2)
- варить суп;
- выпекать торт;
5. Как скажешь о том, что: (3)
- ты не хочешь пить чай, потому что спешишь;
- ты не хочешь есть, потому что сыт;
- все было вкусно.
6. Тәрҗемә ит. (8)
1) Завтра я пойду (обязательно) купаться. 2) Я вымою (обязательно) полы. 3) Саша будет убирать постель. 4) Света будет петь (обязательно) на концерте. 5) Он залезает на дерево. 6) Он поднимается по лестнице. 7) Он слезает с дерева. 8 ) Он спускается с лестницы.
7. Түбәндәге бәйлек сүзләр белән җөмләләр төзе. (5)
Янында, астында, өстендә, аркылы, каршысына.
8. Как ты скажешь о том, что, возможно, завтра: (2)
- ты сходишь в гости, в библиотеку, к друзьям;
- вы поедете в деревню, в спортивный лагерь;

9 Күп нокталар урынына тиешле кушымчаларны куеп яз.(2)
1) Идән... түшәм... кадәр.
2) Театр... тукталыш... кадәр.

Бәяләү нормалары
Максималь балл – 31
1 ,9 бирем өчен һәр дөрес сүзгә – 1 балл бирелә;
Әгәр дә 1-2 орфографик хата җибәрелсә – 0,5 балл бирелә
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, биремнәр өчен һәр дөрес җөмләгә – 1 балл бирелә;
Әгәр дә 1-2 орфографик хата җибәрелсә – 0,5 балл бирелә
29 – 31 балл өчен – “5” ле куела;
21 – 28 балл өчен – “4” ле куела;
16– 20 балл өчен – “3” ле куела;
0 – 15 балл өчен – “2” ле куела
Диктантлар.
1. Сүзлек диктанты:
Чирек, чишә, мәсьәлә, шигырь, өй эше, керә, чыга, күнегү, сүзлек, китапханә.
2. Биремле диктант.
Тыңлагыз. Тиешле кушымчаларны куеп языгыз.
1) Мин өстәл... ипи, чәй, шикәр куйдым.
2) Оля өстәл... ике дәфтәр алды.
3) Өстәл... ризыклар күп иде.
3.Биремле диктант.
Тыңлагыз. Тиешле кушымчаларны куеп языгыз.
1) Бүген Алсу... туган көне.
2) Алсу өй җыештыр... .
3) Алсуның әни... тәмле торт пешер... .
4. Биремле диктант.
А)Тыңлагыз, тәрҗемә итеп языгыз.
15 алма, 12 китап, 12 девочек, 15 мальчиков, 16 учеников.
Б)Тыңлагыз, фигыльләрне үткән заман формасына куеп языгыз.
Уйный , ясый, пешерә, бара, керә, чыга, эшли, яза, килә, китә.
Сүзлек диктанты һәм аны бәяләү.
5 нче сыйныфта 8-10 сүз сүз.
Пөхтә, төгәл һәм орфографик хатасыз язылган эшкә “5”ле куела.
Пөхтә, төгәл язылган, әмма 1-3 төзәтүе яки 1-2 орфографик хатасы булган эшкә “4”ле куела.
Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4-5 төзәтүе яки 3-5 орфографик хатасы булган эшкә “3”ле куела.
Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 6 яки артыграк орфографик хатасы булган эшкә “2”ле куела.

Изложениеләр.
1. Кунак апа.
Бүген безгә кунак апа килде. Ул миңа матур курчак алып килде. Миңа бүләк бик ошады. Безгә Оля керде. Оляга да курчак ошады. Без бергә уйнадык. Безгә бик күңелле булды.
2. Бүген без контроль эш эшләдек. Саша ике мисалны дөрес эшләмәде, бер мәсьәләне дөрес чишмәде. Аның кәефе юк. Ул үкенде, чөнки кичә өй эшен эшләмәде. Башта бик озак урамда уйнады. Аннан соң телевизордан кызыклы кино карады. Өй эше эшләргә вакыт калмады.
Изложениене бәяләү
Тема тулысынча ачылган, эчтәлеге һәм стиль бердәмлеге сакланган эшкә “5” ле куела (1 орфографик, 2 пунктацион яки 2 грамматик хатасы булырга мөмкин).
Текстның эчтәлеге темага, нигездә, туры килсә, фикерне белдерүдә зур булмаган ялгышлар җибәрелсә, 1-2 фактик, 1-2 техник хатасы булса, 2 орфографик, 2-3 пунктацион, 1 грамматик хатасы булган эшкә “4” ле куела.
Язмада эчтәлек эзлекле бирелмәсә, стиль бердәмлеге сакланмаса, 3 фактик, 2-3 техник хатасы булса, 3 орфографик, 4 пунктацион, 2 грамматик хатасы булган эшкә “3”ле куела.
Эзлеклелек, стиль бердәмлеге сакланмаса, язма эш планга туры килмәсә, фатик һәм техник хаталары күп булса, орфографик хаталарның саны 4 тән артса, пунктацион хаталарның саны 5 тән, грамматик хаталар саны 3 тән артса, “2”ле куела.
Укыту процессының материаль техник тәэмин ителеше
Дидактик һәм методик тәэмин ителеш
Дидактик тәэмин ителеш Методик тәэмин ителеш
1.Татарский язык. 5 класс: учебник для четырехл. нач. шк. В 2 ч. /Р.З.Хайдарова, Г.М. Ахметзянова. – Казань: Татармультфильм, 2014.
2. Р.Р.Нигъматуллина «Татар телен өйрәнүчеләр өчен кагыйдәләр һәм күнегүләр җыентыгы 1,2 кисәк», Яр Чаллы, 2012.
3.Б.Рәхмәт “Сабан туенда”. Шигырьләр. – Казан: Тат.кит. нәшр., 2010.
4.Нәниләргә бүләккә. Җыентык. Табышмаклар, такмаклар, әкиятләр, шигырьләр, кыска хикәяләр. – Казан: Тат. кит. нәшр., 2011.
5.Р.Миңнуллин “Алма бабай”. Балалар өчен шигырьләр, әкиятләр. – Казан: “Мәгариф”, 2012.
6.Орфографик, орфоэпик һәм башка төр сүзлекләр. 1.Пособие для учителей, работающих с русскоязычными учащимися по учебнику “Күңелле татар теле”. – Казан: Татармультфильм, 2013.
2. А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов. «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты, 2010.
3. Р.З.Хайдарова. «Научно-педаго-гические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан», Набережные Челны, 2012.
4. Р.З.Хайдарова «Сборник ситуативных упражнений по татарскому языку для русскоязычных учащихся», Набережные Челны, 2014.
5. Ф.Ф.Харисов «Татар телен чит тел буларак өйрәтүнең фәнни-методик нигезләре», Казан, “Мәгариф”, 2010.
6.Ч.М.Харисова «Тренировочные упражнения по обучению татарскому произношению», Казань, «Магариф», 2010.
Информацион коммуникатив чаралар
Видеофильмнар Электрон белем бирү ресурслары Интернет ресурслары
Г.Тукай турында
М.Җәлил турында
Татарстан Республикасы турында
Язучылар турында фильмнар “Заман” дискы
“Барсик малайры”, №1-3
“Габдулла Тукай”, энциклопедия
Дисклар “Җырлап – биеп алабыз”, №1-5
CD, DVD дисклар. Татар теле укытучылары сообществолары;
irort.ru
http://www.openclass.ru//роднойhttp://nabchelny.ru/school60http://tatar.com.ru/Әдәбият
Дәреслекләр Укытучы өчен әдәбият Укучылар өчен әдәбият Өстәмә әдәбият
Дәреслек: КҮҢЕЛЛЕ ТАТАР ТЕЛЕ. 5 нче сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек (татар телен өйрәнүче укучылар өчен). Р.З.Хәйдарова, Г.М.Ахмәтҗанова.Казан, “Татармультфильм”, 2014.
1. Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова. “Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларында татар теле укыту” 5 нче сыйныф. “Татармультфильм» нәшрияты.2014.
2. Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова. Гомуми белем бирү мәктәпләренең 5-8 сыйныфларында укучы рус телле балаларга татар теленнән контроль эшләр. Яр Чаллы 2010.
3. Р. Р. Нигматуллина «Сборник правил и упражнений для изучающих татарский язык». Морфология. В 2-х частях Яр Чаллы, 2009.
4. Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова. “Гомуми белем бирү оешмаларында рус телле баларның татар теленнән белемнәрен контрольгә алу буенча биремнәр җыентыгы.Яр Чаллы.2014.
5. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары
Дәреслек: КҮҢЕЛЛЕ ТАТАР ТЕЛЕ. 5 нче сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек. (татар телен өйрәнүче укучылар өчен). Р.З.Хәйдарова. Г.М.Ахмәтҗанова.Казан * "Татармультфильм" нәшрияты* 2014.
2. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, ТаРИХ, 2010.
4. Н.М..Хәсәнова «Рус мәктәпләрендә татар телен өйрәнүчеләр өчен текстлар җыентыгы» Яр Чаллы, 2010.
«Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары,
төрле типтагы сүзлекләр, матур әдәбият әсәрләре,
“Әдипләребез” (2 томлык).
“25 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе”
муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесе
РАСЛАНДЫ:
Педагогик совет беркетмәсе
№ 1, 29 август 2014 ел
Мәктәп директоры
_____________________Кузавкова Л.В.
328 номерлы приказ белән гамәлгә кертелде
29 август 2015 ел
5 нче А сыйныфы өчен татар әдәбияты буенча эш программасы
( сәгатьләр күләме: татар әдәбияты атнага 3 сәгать, елга 105 сәгать)
Төзүче: I квалификацион категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы
Замалдинова Лилия Нургали кызы
КИЛЕШЕНДЕ: КАРАЛДЫ:
Директор урынбасары МБ утырышы беркетмәсе
_________________Мәҗитова Р.Р. № 1 26 август 2015 ел
МБ җитәкчесе_________Замалдинова Л.Н.
Аңлатма язуы
Эш программасы Федераль дәүләт төп гомуми белем бирү стандартына, “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”на (1 - 11 нче сыйныфлар), авторлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева (2014), “25 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе” муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесенең 2015-2016 елына укыту планына нигезләнеп төзелде.
Эш программасы Федераль дәүләт төп гомуми белем бирү стандартының эчтәлегенә туры килә.
Татар әдәбиятыннан үзләштерү өчен мәҗбүри минимум Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән төп гомуми белем бирү мәктәпләренең 5-9 сыйныфлары өчен татар телен һәм әдәбиятын укыту үрнәк программасыннан (З.Р. Хәйдәрова, К.С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова. Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы. – Казан, 2013) алынды.
Татар әдәбиятыннан эш программасы Филология фәне өлкәсенең эчтәлеген тормышка ашыруга юнәлдерелгән, ягъни Россиянең тел һәм мәдәни җирлегенең бердәм һәм күптөрле булуы, телнең милли үзаң нигезе икәнлеге турында күзаллаулар формалаштыру; телдән һәм язма диалогик, монологик сөйләмне, аралашу осталыгын, әхлакый һәм эстетик хисләрне, иҗади эшчәнлеккә мөмкинлекләрне үстерү.
Эш программасы УМКга юнәлдерелгән: Күңелле татар теле Р.З. Хәйдәрова, Г.М. Әхмәтҗәнова. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларының 5 нче сыйныфы өчен татар теле дәреслеге (рус телендә сөйләшүче балалар өчен). Казан, “Татармультфильм” нәшрияты, 2014.
Урта баскычта рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту максатлары берничә аспектны үз эченә ала: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү, татар теле предметына карата уңай мотивация һәм тотрыклы кызыксыну булдыру, шулар нигезендә белем алуның алдагы баскычларында татар телен уңышлы үзләштерү өчен шартлар тудыру; шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру; тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану; уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү; ихтыяр көче, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру.

Укыту предметына гомуми аңлатма
Татар теле һәм әдәбиятын укыту максатлары
Урта баскычта рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту максатлары берничә аспектны үз эченә ала: таныпбелү, үстерү, тәрбия, белем бирү.
Таныпбелүмаксатының эчтәлеге
Татарстан Республикасында яшәүче һәр милләт кешесенә, үз халкы тарихыннан тыш, шушы төбәктә төп халык булып саналган татар халкы мәдәниятен, гореф-гадәтләрен, тарихи үткәнен, бүгенгесен, киләчәген белү зарур. Татар халкы белән кулга-кул тотынып яшәргә әзерләнүче һәр кеше бу халыкның бәйрәмнәрен, традицияләрен аңларга, хөрмәт итәргә, әдәбият-сәнгать вәкилләренең иҗади казанышлары белән үзенең рухи үсешен баета алу мөмкинлегеннән файдаланырга тиеш. Программа эчтәлеге телгә өйрәтү процессы бала өчен “башка дөньяга тәрәзә ачу” булырлык һәм шуның аркылы аның үз яшәешендә тулырак аңлавына ярдәм итәрлек итеп сайланды.
Урта баскычта татар халкының рухи дөньясын чагылдырган, тормыш – көнкүрештәге әхләкый проблемаларны үз эченә алган, укучыларның кызыксынуларына, яшь үзенчәлекләренә туры килгән әдәби әсәрләрбелән танышу; Татарстанда яшәүче милләтләр, Татарстанның дәүләт символлары, Татарстанның территориясе, географик урыны; башкалабыз Казанның тарихи үткәне, бүгенге йөзе; татар сәнгатенең төрле тармаклары буенча күренекле шәхесләр турында укучыларның татарча сөйли алулары төп максат итеп куела.
Үстерүмаксатының эчтәлеге
Шәхеснең белемле булуы, тәрбиялелек һәм аның фикерләү сәләте үсеше дәрәҗәсеннән дә тора. Укыту процессында үстерү, тәрбия максатларын даими күзаллап эшләү – укытуның практик ягы с уңышлылыгының алшарты. Балаларның психик үсешен түбәндәге юнәлешләрдә үстерүгә аеруча игътибар бирү таләп ителә:
– фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерләү;
– хәтерне үстерү (ихтыярый, ихтыярсыз), игътибарлылыкны үстерү;
– аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);
– ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне үстерү.
Программага сайланган эчтәлек нигезендә сөйләмэшчәнлегенең барлык төрләре буенча да эш оештырганда, бу максатлар беренче планга куела.
Тәрбияви максатның эчтәлеге
Укучыларның тиешле дәрәҗәдәге тәрбиялелегеннән башка укыту процессын оештыру мөмкин түгел. Тәрбия процессы, беренче чиратта, укытуның эчтәлеге һәм методлары белән бәйле. Шуңа күрә программа эчтәлеген сайлаганда, материалның тәрбияви мөмкинлекләрен исәпкә алу мөһим. Эчтәлектә әхлакый проблемалар булган текстлар үзләре үк коммуникатив мотивациягә ия, шунлыктан аралашу ситуациясе булдыру әллә ни кыенлык тудырмый. Башка милләт вәкилләренең күңелен яулардай, аларда гомум кешелек әхлакый сыйфатларны тәрбияләрдәй татар әдәбияты өлгеләре белән таныштыруда шушы ук максатка буйсындырыла, сөйләшү-аралашуга алып чыгуга кулайрак булган әдәби әсәрләр тәкъдим ителә.
Белем бирү максатының эчтәлеге
Укучыларның татар теле буенча лексик, грамматик күнекмәләре филологик белемнәр суммасыд әрәҗәсендә генә калмыйча, ә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләрендә дә аралашуда кулланырлык дәрәҗәгә җитүе зарур. Ягъни, укучылар, ниндидә булса сүзне, я грамматик категорияне тану, аеру, аңлау, тәрҗемә итү дәрәҗәсендә генә түгел, аларны аралашу максатыннан мөстәкыйль кулланырлык дәрәҗәдә өйрәнергә тиешләр. Шул вакытта гына татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү бурычы үтәлә.
Программага эчтәлек сайлау үзенчәлекләре
Программага сайланган эчтәлек гомуми белем бирү системасының фундаменталь нигезен тәэмин итә һәм урта гомуми белем бирү баскычында ул тирәнәйтелә.Шулай ук сайланган эчтәлек укучыны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, гомуми универсаль уку гамәлләрен формалаштыру максатларына хезмәт итә; башлангыч гомуми белем бирү баскычы программасы белән дәвамчанлыкны саклый.
Программа Федераль Дәүләт стандартларының методологик нигезе булган системалы-эшчәнлекле юнәлешкә туры килә торган коммуникатив технологияне төп укыту ысулы буларак билгели.Укыту процессы, гомуми дидактик принциплардан тыш, коммуникатив технологиянең төп принципларын исәпкә алып оештырыла: аралашуга аралашу аша өйрәтү принцибы (телгә өйрәтү шартларын тормышта телне куллану шартларына якынлаштыру);шәхси индивидуальләштерүпринцибы (укыту процессын укучыларның шәхси ихтыяҗларын, теләк-омтылышларын, индивидуаль-психологик үзенчәлекләрен исәпкә алып оештыру); телне актив фикерләү нигезендә өйрәнү принцибы (аралашу ситуацияләрендә сөйләм бурычына тәңгәл килгән лексик-грамматик материалны укучыларның мөстәкыйль куллануын тәэмин итү); телне функциональ төстә өйрәнү принцибы (лексик-грамматик материалның коммуникатив максаттан, аралашу ихтыяҗыннан һәм куллану ешлыгыннан чыгып билгеләнүе); ана телен исәпкә алу принцибы (балаларның ана теле буенча белемнәр системасын исәпкә алу). Моннан тыш, укыту процессында сөйләм эшчәнлеге төрләренә үзара бәйләнештә өйрәтү принцибы да зур әһәмияткә ия.
Укыту предметының укыту планында тоткан урыны
Рус балаларына татар теле һәм әдәбиятын укыту, ана теле һәм әдәбиятын укыту белән беррәттән, аларның филологик белемнәрен киңәйтә һәмкоммуникатив культурасын үстерә.
Программа елына 35 сәгатькә төзелгән, атнага 1 сәгать, шулардан контроль дәресләргә 13 сәгать бирелә (контроль эшләр – 1 сәгать, БСҮ – 12 сәгать).
Укытуның предмет, шәхси, метапредмет нәтиҗәләре
Укучыда формалашачак Формалашу өчен укучы алачак мөмкинлекләр
Шәхси
Укучының үзенә һәм үзенең әйләнә-тирәсендәге кешеләргә, тормыштагы яшәеш проблемаларына карата шәхси кыйммәтләре формалаша. шәхесара һәм мәдәниятара аралашудататар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру;
әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;
әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;
“гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”,төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.
Метапредмет
Укучыларда мәгълүмати җәмгыятьтә яшәү һәм эшләү өчен кирәкле күнекмәләр үстерелә. Укучылар текст, күрмә-график рәсемнәр, хәрәкәтле яисә хәрәкәтсез сурәтләр, ягъни, төрле коммуникацион технологияләр аша тапшырыла торган мәгълүмати объектлар белән эшләү тәҗрибәсе ала; презентацион материаллар әзерләп, зур булмаган аудитория алдында чыгыш ясарга өйрәнә; укучыларда, компьютер яисә ИКТ нең башка чаралары белән эш иткәндә, сәламәтлеккә зыян китерми торган эш алымнарын куллана алукүнекмәләре формалаша.
Танып белүнәтиҗәләре:
фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;
объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;
төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;
тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.
Регулятив нәтиҗәләр:
уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;
эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;
уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;
билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;
укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;
ихтыяр көче,максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;
дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;
дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.
Коммуникативнәтиҗәләр:
әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;
әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;
аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);
парларда һәм күмәк эшли белү;
мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;
әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.
Предмет
Укучыларда татар теленең күп мәдәниятле дөньядагы роле һәм мөһимлеге турында күзаллаулар формалаша. Татар мәдәниятенең укучылар өчен булган катламы белән танышу башка мәдәнияткә карата ихтирам хисе уята, ягъни укучыларга үз мәдәниятләрен дә тирәнрәк аңларга мөмкинлек бирә, аларда ватанпәрвәрлек хисе уята. Укучыларныңкоммуникатив компетенциясен(аралашу осталыгын) үстерү, ягъни татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашукүнекмәләре булдыру;
коммуникатив бурычлар куя һәм хәл итә белү, адекват рәвештә аралашуның вербаль һәм вербаль булмаган чараларыннан, сөйләм этикеты үрнәкләреннән файдалана алу, итагатьле һәм киң күңелле әңгәмәдәш булу;
“Татар теле һәм әдәбияты” предметынакарата уңай мотивация һәм тотрыклы кызыксыну булдыруһәм шулар нигезендә белем алуның алдагы баскычларында татар телен уңышлы үзләштергә шартлар тудыру.
Эш программасының эчтәлеге
№ Бүлекләр Сәгать саны
1 Без мәктәптә. 9
2. Мин – өйдә булышчы. 10
3. Дуслар белән күңелле. 7
4. Дүрт аяклы дусларыбыз. 4
5. Без спорт яратабыз. 5
Барлыгы 35
Без мәктәптә.
“Бүген 1 сентябрь”. Диалог. “Татарстанның дәүләт гимны”. Р. Байтимеров. Татарстан гимны. (ятлау). “Олегның кәефе юк” тексты. Х. Шабанов. “Китап” (ятлау). Укып аңлау. “Без бүген диктант яздык”. Л.Лерон.“Хәерле иртә”. Г.Тукай. “Туган тел” (ятлау). “Телефоннан сөйләшәбез”. Диалог.
Мин – өйдә булышчы.
Укып аңлау. “Ләйлә белән Наил”. “Рәсим белән Илнур”. Монолог. “Без әнигә булышабыз”. Монолог. А.Әсәдуллинан. “Ике мәсьәлә”. Сәхнәләштергән диалог. “Ләйсән тырыш кыз”. Ю. Ермалаевтан. “Ике пирожный”. “Тавык, Тычкан һәм көртлек” (татар халык әкияте). М Җәлил. “Суык бабай” (ятлау). Д.Аппаковадан. “Рөстәм”. “Табын янында”. Диалог.
Дуслар белән күңелле.
“Минем дусларым бар”. Сочинение. Укып аңлау. “Куркак юлдаш”. Н.Мадьяров. “Инде мактанмас”. “Ак калач”. Татар халык уеннары. “Табын янында” тексты. “Ринат белән мин” тексты. Л.Васильева-Гангнус. “Язгы каникул”.
Дүрт аяклы дусларыбыз.
“Этең нинди токымнан?” Диалог. “Минем Акбаем”. Монолог. Х.Гардановтан. “Акыллы Карабай”. “Минем дүртаяклы дустым”. Сочинение.
Без спорт яратабыз.
“Кай җирең авырта?”. Диалог. “Спорт уеннары”. Рәсем буенча хикәя төзү. Б.Мотыйгуллин. “Сәламәт булыйк” (ятлау). “Татар халкының милли уеннары”.
2015 – 2016 уку елы өчен татар теле буенча
Замалдинова Лилия Нургали кызының календарь – тематик планы
План “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”на (1 - 11 нче сыйныфлар), авторлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева (2014) нигезендә төзелде.
Предмет Класс Барлык сәгать саны Атнага ничә
сәгать Количество Дәреслекнең авторлары, елы
Контроль эшләр саны Класстан тыш уку дәресләре саны Бәйләнешле сөйләм үстерү сәгатьләренең саны Татарская литература 5А 35 1 1 0 12 Хайдарова Р.З.,
Ахметзянова Г.М., 2014
2015-2016 нче уку елына методик темалар
Шәhәрнеке Мәктәпнеке Укытучыныкы
II буын дәүләт стандартларын тормышка ашыруны тәэмин итүдә белем бирү сыйфаты белән идарә итү: өстенлекле бурычлар, аларны яңача чишү юллары, нәтиҗәле эшчәнлек Яңа стандартларны кертү шартларында белем һәм тәрбия бирүнең сыйфатын арттыру факторы буларак, укыту – тәрбия процессының формаларын һәм методларын камилләштерү. Яңа мәктәп шартларында белем бирү сыйфатын яңарту факторы буларак факторы укытучының иҗади потенциалын үстерү
Календарь-тематик план
№ Өйрәнелә торган бүлек, материал-
ның темасы Сәг. Саны Үтк.Вак. Көтелгән нәтиҗәләр Уку эшчәнлеге төрләре
П ф Белемнәр Күнекмәләр УУГ Без мәктәптә - 20 1 “Бүген 1 сентябрь”. Диалог. 1 1.09 Лексика: кем? Кемне? Кемгә? Хөрмәтле укытучым, котлыйм, уңыш телим, сәламәтлек, яхшы кәеф. Бер-берсенә матур сүз, яхшы теләк теләү. “Мәктәп” темасы буенча лексиканы диалогта куллану. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
эшләнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү.
Танып белүуниверсаль уку гамәлләре:
аңлап уку; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү.
Коммуникативуниверсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү.
Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү
2 “Татарстанның дәүләт гимны”. 1 3.09 Россиянең һәм Татарстанның дәүләт гимны турында сөйләшү. Туган ил, туган җир төшенчәсен аңлап кабул итү. Уку, тәрҗемә итү
3 Р. Байтимеров. Татарстан гимны. (ятлау). 1 8.09 Гимнны яттан белү. Республиканың символларыны турында сөйләү. Уку, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү, җөмләләр төзү
4 Мәктәп темасына диалоглар. 1 10.09 Мәктәп темасына диалоглар төзү. “Мәктәп” темасы буенча лексиканы диалогларда иркен куллану Диалоглар төзү, әңгәмә кору.
5 “Дәрестә” тексты. 1 15.09 Яңа лексик материал белән таныштыру, әсәрнең эчтәлеген аңлау
Лексика: тикшердек, төшеп калган,, хатасыз, чөнки, ләкин. Терәк сүзләрне кулланып текстның эчтәлеген сөйләү. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү
6-7 Әдәплелек кагыйдәләре. 2 17.09 Текстның эчтәлеген аңлау, тест сорауларына җавап бирү. Текстка нигезләнеп, әдәплелек турында җөмләләр төзү. Сөйләшү, ситуатив күнегүләр
8 “Олегның кәефе юк” тексты. 1 22.09 Яңа лексик материал белән таныштыру, әсәрнең эчтәлеген аңлау. Лексика: фән, дәүләт теле, өй эшен эшләү, кагыйдә, бирем, ятла. Сәнгатьле уку күнекмәсе. Терәк сүзләрне кулланып текстның эчтәлеген сөйләү. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү,
9 “Олегның кәефе юк” тексты өстендә эшне дәвам итү. 1 24.09 Тема буенча сөйләм үрнәкләрен кулланып, хикәянең эчтәлеген сөйләү. Тема буенча сөйләм үрнәкләрен кулланып, хикәянең эчтәлеген сөйләү. Монологик сөйләмне үстерү
10 Х. Шабанов. “Китап” (ятлау). 1 29.09 Шигырьнең эчтәлеген аңлау. Китапның киңәшче, дус икәнен раслап сөйләү. Лексиканы сөйләм телендә куллану, сорауларга дөрес җавап бирү. Сөйләшү, ситуатив күнегүләр
11 Китапханәдә. 1 1.10 Текстның эчтәлеген аңлау, тест сорауларына җавап бирү. Текстка нигезләнеп, китапханә турында җөмләләр төзү. Сорау куя һәм җавап бирү
12 Укып аңлау. “Без бүген диктант яздык”. 1 6.10 Текстның эчтәлеген аңлау, тест сорауларына җавап бирү. Текстка нигезләнеп, үз мәктәбеңдәге дәресләр турында җөмләләр төзү. Тест сорауларына җавап бирү.
13 Дәресләр расписаниесе. 1 8.10 Фән исемнәрен дөрес белү һәм куллана белү Өйрәнелгән актив лексик берәмлекләрне сөйләмдә куллану. Расписание төзү
14 Л.Лерон.“Хәерле иртә”. 1 13.10 Шигырьнең эчтәлеген аңлау. Бер-береңә комплиментлар әйтә белү. Өйрәнелгән актив лексик берәмлекләрне сөйләмдә куллану. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.
Шигырь уку.
15 Минем көндәлек режимым. 1 15.10 Татарча вакытны сорый һәм әйтә белү.
Лексика: сәгать ничә?, сәгать ничәдә?,
Төшке аш, кичке аш, көндеге аш, җиденче ярты, сәгать җиде Өйрәнелгән актив лексик берәмлекләрне сөйләмдә кулланып, диалогик сөйләмне үстерү. Көндәлек режим турында сөйләү
16 Мин булышчы. 1 20.10 Лексиканы сөйләм телендә кулланып, өйдә булышу турында сорауларга җавап бирү . Өйрәнелгән актив лексик берәмлекләрне сөйләмдә кулланып, диалогик сөйләмне үстерү Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү,
17 Мин булышчы. Монологик сөйләмгә чыгу 1 22.10 Лексиканы сөйләм телендә кулланып, хикәяне сөйләү Үзеңнең фикереңне формалаштырып әйтә белүне камилләштерү. Текстны сөйләү
18- “Әдәпле сөйләшәбез”. 1
27.10 Тыңлаган текстнын аңлау, эчтәлеге буенча фикер әйтү. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Лексиканы сөйләм телендә куллану. Сөйләм этикеты үрнәкләреннән файдалана алу, итагатьле һәм киң күңелле әңгәмәдәш булу.
19 “Әдәпле сөйләшәбез” тексты өстендә эшне дәвам итү. 1 29.10 Текстның эчтәлеген буенча сорауларга җавап бирү Тема буенча сөйләм үрнәкләрен кулланып, хикәянең эчтәлеген сөйләү. Текстны сөйләү
20 Г.Тукай. “Туган тел” (ятлау). 1 27.10 Шигырьнең эчтәлеген аңлау. Шигырьнең эчтәлеге буенча әңгәмә оештыру. Лексиканы сөйләм телендә куллану, сорауларга дөрес җавап бирү. Яттан сөйләү.
Мин – өйдә булышчы.-18 21 Тыңлап аңлау. “Ләйлә белән Наил”. 1 29.10 Тыңлаган текстнын аңлау, эчтәлеге буенча фикер әйтү. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Лексиканы сөйләм телендә куллану. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү,
22 “Рәсим белән Илнур”. Монолог. 1 10.11 Текстның эчтәлеген буенча сорауларга җавап бирү Тема буенча сөйләм үрнәкләрен кулланып, хикәянең эчтәлеген сөйләү. Әдәби геройларны сурәтләү.
23
“Без әнигә булышабыз”. 1
1 12.11 Ничек мактарга? Нигә мактарга? Төзелмәсен дөрес куллану.Тема буенча лексик- грамматик берәмлекләрне аңлау. Лексиканы сөйләм телендә кулланып, үз гаиләң турында сөйләү. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү,
24 Мин әнигә ничек булышам?
Монолог. 1 17.11 Өйрәнелгән лексик материалны кулланып хикәя төзү Таныш булган лексик материалга таянып, үзеңнең өйдә булышуың турында сөйләү Монолог сөйләү
25- А.Әсәдуллина.
“Ике мәсьәлә”.
1
19.11 Лексика: өлгер, кире, уңган, мактанчык, үткен, тапкыр, тыйнак.Таныш булган лексик материалга таянып, текстның эчтәлеген аңлау. Текстның эчтәлеген буенча сорауларга җавап бирү. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү,
26 А.Әсәдуллина.
“Ике мәсьәлә” тексты өстендә эшне дәвам итү.
1 24.11 Лексиканы сөйләм телендә кулланып, хикәяне сөйләү Үзеңнең фикереңне формалаштырып әйтә белүне камилләштерү. берәмлекләрен логик тәртипкә салу, эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү. Хикәяне сөйләү
Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү.
27 “Ләйсән тырыш кыз” тексты. 1 26.11 Лексика: өлгер, кире, уңган, мактанчык, үткен, тапкыр, тыйнак.Таныш булган лексик материалга таянып, текстның эчтәлеге буенча сөйләшү Лексиканы сөйләм телендә куллану, сорауларга дөрес җавап бирү. 28 Сәхнәләштергән диалог. “Ләйсән тырыш кыз 1 1.12 Таныш булган лексик материалга таянып, текстның эчтәлеге буенча сәхнәләштерү Өйрәнгән актив лексик берәмлек ләрне куллану. Әсәрне сәхнәләштерү, парларда эшләү
29 Ю. Ермалаевтан. “Ике пирожный”. 1 3.12 Лексика: сәяхәт итәм, бозыла, яңадан, булышырга уйлады. Әсәрнең эчтәлегенә план төзү. Өйрәнгән актив лексик берәмлек ләрне куллану. Логик фикерләү. Нәтиҗә ясау.
30 “Ике пирожный” тексты өстендә эш. 1 8.12 Лексика: сәяхәт итәм, яңадан, бозыла, шуңа күрә, синең өчен.
Таныш булган лексик материалга таянып текст өстендә эшләү. Лексиканы сөйләм телендә куллану, сорауларга дөрес җавап бирү. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү
31 “Ике пирожный” текстын сәхнәләштерү. 1 10.12 Таныш булган лексик материалга таянып, текстның эчтәлеге буенча сәхнәләштерү Өйрәнгән актив лексик берәмлек ләрне куллану. Әсәрне сәхнәләштерү, парларда эшләү
32 “Тавык, Тычкан һәм көртлек” (татар халык әкияте).
1 15.12 Татар халык аваз иҗаты (әкиятләр) белән танышу. Текст буенча план төзү. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү
33 “Тавык, Тычкан һәм көртлек” татар халык әкиятен сәхнәләштерү.
1 17.12 Таныш булган лексик материалга таянып, текстның эчтәлеге буенча сәхнәләштерү Өйрәнгән актив лексик берәмлек ләрне куллану. Әсәрне сәхнәләштерү, парларда эшләү
34 М Җәлил. “Суык бабай” (ятлау). 1 22.12 Лексика: мамык, юрган, кар катламы, суык. Шигырьнең эчтәлеген аңлау. Лексиканы сөйләм телендә куллану, сорауларга дөрес җавап бирү. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү. Яттан сәнгатьле сөйләү
35 Д.Аппаковада “Рөстәм”.
1 24.12 Таныш булган лексик материалга таянып, текстның эчтәлеген аңлау. Тема буенча сөйләм үрнәкләрен кулланып, хикәянең эчтәлеген сөйләү. Хикәяне уку, тәрҗемә итү, күнегүләр
36 Д.Аппаковада “Рөстәм”
тексты өстендә эшне дәвам итү.
. 1 12.01 Текстның эчтәлеген үзенең исеменнән эзлекле итеп телдән сөйләп бирү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп сөйләү. Нәтиҗә ясау, төркемнәрдә эшләү
37 “Туган көн – иң күңелле бәйрәм”. 1
14.01 Туган көн уеннары, табын әзерләү турында сөйләү. Текстны тулысынча аңлау, төрле характердагы сорауларга җавап бирү. Сәнгатьле сөйләү
38 “Туган көн – иң күңелле бәйрәм”. Монолог 1 19.01 Текстның эчтәлеген үзенең исеменнән эзлекле итеп телдән сөйләп бирү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп сөйләү. Текстны сөйләү
Дуслар белән күңелле-12 39 “Минем дусларым бар”. Сочинение. 1 21.01 Лексиканы сөйләм телендә кулланып, дусларың турында хикәя төзү. Үзеңнең фикереңне формалаштырып әйтә белүне камилләштерү. Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү
Танып белү универсаль уку гамәлләре:аңлап уку; эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү хикәя язу
40 Укып аңлау. “Куркак юлдаш”.
1 26.01 Лексика: дуслаштык, чын дуслык, юлдаш, китеп барган. Өйрәнгән актив лексик берәмлекләрне куллану. Текст укыганда, кирәкле мәгълүматны аерып алу. Тест биремнәрен үтәү. Хикәяне уку, тәрҗемә итү, күнегүләр
41 “Дуслык” турында сөйләшү
1 28.01 Лексиканы сөйләм телендә кулланып, “Дуслык” турында хикәя төзү. Үзеңнең фикереңне формалаштырып әйтә белүне камилләштерү. “Дуслык” турында әңгәмә кору
42 Н.Мадьяров. “Инде мактанмас”.
1 2.02 Шигырьнең эчтәлеген аңлау. Сорауларга җавап бирү, киңәшләр бирү. Сүзлек белән эшләү
43 “Табын янында үзеңне тоту кагыйдәләре” тексты
4.02 Лексика: төз утыру, чапылдап ашама, кычкырып сөйләшмә, әдәпле тот.
Өйрәнгән актив лексик берәмлекләрне куллану Сорауларга җавап бирү, киңәшләр бирү. “Табын янында үзеңне тоту кагыйдәләрен сөйләү
44 “Ак калач”. Татар халык уеннары. 1 9.02 Татар халык иҗаты (уеннар) белән таныштыру. Төрле уеннар турында аңлау. Уеннар уйнау , мәзәкләр сөйләү
45 “Табын янында” тексты
1 11.02 Төрле характердагы сорауларга җавап бирү. Текстны тулысынча аңлату, сорауларга җавап бирү. Текст белән эшләү
46 “Табын янында” тексты
Өстендә эшне дәвам итү
. 1 16.01 Текстның эчтәлеген үзенең исеменнән эзлекле итеп телдән сөйләп бирү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп сөйләү. Сәнгатьле сөйләү
47 “Ринат белән мин” тексты.
1 18.01 Тыңлаган текстнын аңлау, эчтәлеге буенча фикер әйтү. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Лексиканы сөйләм телендә куллану. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү,
Әдәби геройларны сурәтләү.
48 “Ринат белән мин” тексты өстендә эшне дәвам итү.
1 23.02 Тема буенча сөйләм үрнәкләрен кулланып, хикәянең эчтәлеген сөйләү. Тема буенча сөйләм үрнәкләрен кулланып, хикәянең эчтәлеген сөйләү. 49 Л.Васильева-Гангнус. “Язгы каникул”. 1 25.02 Текстның эчтәлеген аңлау. Сорауларга җавап бирү, киңәшләр бирү. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү,
Нәтиҗә ясау, төркемнәрдә эшләү
50 Л.Васильева-Гангнус. “Язгы каникул” тексты өстендә эшне дәвам итү 1 1.03 Текстның эчтәлеген үзенең исеменнән эзлекле итеп телдән сөйләп бирү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп сөйләү. Дүрт аяклы дусларыбыз. -9
51
“Этең нинди токымнан?”
Диалог.
1
3.03 Текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлау. Диалог төзү күнекмәсен ныгыту. Сорау-җавапны дөрес төзү күнекмәсе. Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белүТанып белү универсаль уку гамәлләре: төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы
билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләүКоммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү Тәрҗемә итү, гр. күнегүләр,
52 Этләр турында кызыклы мәгълүмат
1 8.03 Текстның эчтәлеген аңлау. Сорауларга җавап бирү, киңәшләр бирү. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү.
53
“Минем Акбаем”. 1 10.03 Лексика:: булдыклы, янәсе, хөрмәт итә, койрыгын болгый,өрә, гадәт.
Өйрәнгән актив лексик берәмлекләрне куллану Текстны тулысынча аңлату, сорауларга җавап бирү. Сәнгатьле сөйләү
54 “Минем Акбаем”. Монолог. 1
15.03 Текстның эчтәлеген үзенең исеменнән эзлекле итеп телдән сөйләп бирү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп сөйләү. Хикәяне уку, тәрҗемә итү, рәсем буенча сөйләү, диалог уку, сөйләшү
55
Х.Гардановтан. “Акыллы Карабай”.
1
17.03 Әдәби әйтелеш нормаларын саклап, дөрес, сәнгатьле итеп уку. Лексиканы сөйләм телендә куллану, сорауларга дөрес җавап бирү. Хикәяне уку, тәрҗемә итү, ситуатив күнегүләр
56 Х.Гардановтан. “Акыллы Карабай”.
Монолог 1 31.03 Текстның эчтәлеген эзлекле итеп телдән сөйләп бирү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп сөйләү. Сәнгатьле сөйләү
57 Этләр – безнең дусларыбыз
1 5.04 Текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлау. Диалог төзү күнекмәсен ныгыту. Сорау-җавапны дөрес төзү күнекмәсе. Тәрҗемә итү, гр. күнегүләр,
58
59 “Минем дүртаяклы дустым”.
Сочинение. 1
1 7.04
12.04 Өйрәнелгән лексик материалны кулланып хикәя төзү. План буенча текстның эчтәлеген бирү.Этләр турында хикәя төзү. Тәрҗемә итү, гр. Күнегүләр,
Без спорт яратабыз. -11 60
“Кай җирең авырта?”. Диалог.
1
14.04 Лексика: арка, йөрәк, үкчә, керфек, үпкә, тез, каш, күз, эч. Тема буенча лексик берәмлекләрне дөрес куллана белү. Лексиканы сөйләм телендә куллану. Регулятив универсаль уку гамәлләре:
укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру,
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
әңгәмәдәшеңнең аралашу холкы белән идарә итү, коммуникатив мәсьәләгә таянып, фикерне төгәл итеп җиткерү. Парларда эшләү.
61 Табиб янында
1 19.04 Төрле характердагы сорауларга җавап бирү. Диалог төзү күнекмәсен ныгыту. Сорау-җавапны дөрес төзү күнекмәсе. Диалогар төзү
62-63 “Спорт уеннары”. Рәсем буенча хикәя төзү һәм язу.
1
1 21.04
26.04 Өйрәнелгән лексик – грамматик структураларны кулланып текст төзү. Лексиканы сөйләм телендә куллану, сорауларга дөрес җавап бирү. Төп фикерне аера белү, план буенча эчтәлеген сөйләргә өйрәнү.
64 Йомгаклау контроль эше (монолог). 1 28.04 Үткән материал буенча белемнәрне тикшерү. Өйрәнелгән кагыйдәләрне куллану. Тест биремнәрен үтәү.
65
Б.Мотыйгуллин. “Сәламәт булыйк” (ятлау).
1 03.05 Хаталар өстендә эш. Шигырьнең эчтәлеген аңлап, фикереңне әйтә белү. Шигырьнең эчтәлеге буенча әңгәмә оештыру.Лексиканы сөйләм телендә куллану, сорауларга дөрес җавап бирү. Шигырьне сәнгатьле уку, тәрҗемә итү, гр. Күнегүләр, җөмләләргә сораулар кую
66 “Сәламәт тормыш” тексты 1 05.05 Текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлау. Диалог төзү күнекмәсен ныгыту. Сорау-җавапны дөрес төзү күнекмәсе. Диалог төзү
67
“Татар халкының милли уеннары” тексты.
1
10.05 Тыңлаган текстнын аңлау, эчтәлеге буенча фикер әйтү. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Лексиканы сөйләм телендә куллану. Уеннар уйнау
68 “Татар халкының милли уеннары” тексты өстендә эшне дәвам итү.
.
1 12.05 Татар халкының милли уеннары турында проект эше төзү. Темага караган лексиканы кулланып, сөйләм төзү. Диалогар төзү
69 Сабантуй бәйрәме турында әңгәмә
1 17.05 Төрле характердагы сорауларга җавап бирү. Диалог төзү күнекмәсен ныгыту. Сорау-җавапны дөрес төзү күнекмәсе. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү
70 Йомгаклау дәресе 1 19.05 Үткән материалны кабатлау Диалог төзү күнекмәсен ныгыту. Сорау-җавапны дөрес төзү күнекмәсе. Диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү
Искәрмә. Укытуның планлаштырылган нәтиҗәләрен билгеләү максатыннан белемнәр, күнекмәләр һәм УУГ рәвешендә таблица бирелә.
Укыту предметының планлаштырылган нәтиҗәләре
Укучының сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча түбәндәге нәтиҗәләргә ия булуы планлаштырыла:
Диалогик сөйләм
Программа кысаларындагы тематикада диалогик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү: диалог – сораштыру, диалог – тәкъдим, диалог – фикер алышу, катнаш диалоглар. Диалог күләме: һәр катнашучы ягыннан кимендә 6 – 8реплика (5–7 нче сыйныфлар).
Монологик сөйләм
Программадатәкъдимителгәнтемалар кысасындасөйләмнең коммуникатив типлары буенча бәйләнешле сөйләмне камилләштерү: сурәтләп сөйләү, эчтәлек сөйләү, хикәя төзү, персонажларны характерлау, хәбәр итү. Монологиксөйләм күләме: кимендә 8 – 10 фраза (5–7 нче сыйныфлар).
Тыңлап аңлау
Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү; сүзләрне, җөмләләрн е аңлап тәрҗемә итә белү; зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, мәгълүмати характердагы текстларны, вакытлы матбугат язмаларын тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикерәйтү, аралашуга чыгу.
Тыңлап аңлау күнегүләренең вакыт ягыннан яңгырау озынлыгы: 1,2
Уку
Программаның предмет эчтәлегенә турыкилгән әдәби, фәнни-популяр,рәсми характердагы текстлар белән танышу барышында,мәгълүмат белән эшләү күнекмәләренә ия булу.
Мәгълүматны танып белү, үзләштерү ихтыяҗыннан чыгып, тәкъдим ителгән текстларны аңлап укырга өйрәнү.
Күрмә-символик мәгълүматлы, иллюстрацияле, таблицалы текстлар белән эшләү күнекмәләренә ия булу.
Текст укыганда, кирәклемәгълүматныаерып алу, системага салу, чагыштыру, анализлау, гомумиләштерү, интерпретацияләү һәм үзгәртү кебек эшчәнлекләрнеүзләштерү.
Текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлау.
Язу
Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә актив куллануда булган сүзләрне дөрес яза, төрле калыптагы диалоглар, конкрет бер тема буенча хикәя төзи белү,прагматиктекстлар (рецептлар, белдерүләр, афишаһ.б.), эпистоляр жанр текстларын (шәхси һәм рәсми хатлар, котлауларһ.б) дөрес яза белү; проблемага карата фикерне язмача җиткерә белү;тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки дәвам итеп яза белү.
Гомумбелем күнекмәләрен бәяләүнең критерийлары һәм нормалары
№ Эш төрләре
Сыйныфлар
5 6 7 8 9
1 Тыңлап аңлау (минутларда) 0,5-0,7
минут 0,8-0,9
минут 1 минут 1,2 минут 1,5 минут
2 Диалогик сөйләм 5-6 реплика 6-7 реплика 7-8 реплика 9-10 реплика 11-12 реплика
3 Монологик сөйләм 7-8 фраза 8-10 фраза 8-10 фраза 10-12 фраза 10-12 фраза
4 Һәр тема буенча аралаша белү күнекмәләрен ситуатив күнегүләр аша тикшерү 4 4 4 4 4
5 Уку 55-60 сүз 60-70 сүз 70-80 сүз 80-90 сүз 90-95 сүз
6 Язу: сочинение 5-7 җөмлә 7-8 җөмлә 8-9 җөмлә 9-10 җөмлә 10-12 җөмлә
5 нче сыйныфта эш төрләренең күләме һәм бәяләү
1. Тыңлап аңлау - 0,5-0,7 минут. Тыңлаган татар сөйләмен дөрес аңлап, сөйли алганда “5”ле; аңлап, якынча дөрес сөйли алганда”4”ле; аңлап, өлешчә генә сөйли алганда”3”ле; эчтәлеген тулаем аңламаганда “2”ле куела.
2. Диалогик сөйләм - 5-6 реплика. Бирелгән ситуация, өйрәнелгән тема буенча сораулар төзи, җавап бирә, әйтелеш һәм грамматик яктан дөрес диалогик ссөйләм төзегәндә “5”ле; әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3хата җибәрсә “4”ле; өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә корганда, 4-6 хата җибәреп,эчтәлеген бозып диалог ик сөйләм төзегәндә”3”ле; сораулар төзи, җавап бирә алмаганда”2”ле куела.
3. Монологик сөйләм –7-8 фраза. Тема буенча әйтелеше, гр. төзелеше ягыннан дөрес, эзлекле булган м/с өчен”5”ле; аерым сүзләрнең әйтелешендә, гр-к формасында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы булган м/с гә”4”ле; тема буенча эзлекле төзелмәгән ,4-6 хатасы булган м/с өчен “3”ле; м/с төзи алмаганда”2”ле куела.
4. Уку- Бирелгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укыганда ”5”ле; әмма тупас булмаган 2-3 орфоэпик хата җибәреп (авазларның әйтелешен бозу, басымны дөрес куймау, интонаияне сакламау) укыганда”4”ле куела; эчтәлекне өлешчә аңлап, 4-6 орфоэпик хата белән, һәм уку тизлеге акрын булганда”3”ле; аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлеге акрын булганда”2”ле куела.
Сочинениене бәяләү
1. Язманың эчтәлеге темага тулысынча туры килсә, фактик ялгышлары булмаса, бай телдә, образлы итеп язылса, стиль бердәмлеге сакланса, «5»ле куела. (Бер орфографик яисә ике пунктуацион (грамматик) хата булырга мөмкин.)
2. Язманың эчтәлеге нигездә темага туры килсә, хикәяләүдэ зур булмаган ялгышлыклар күзәтелсә, бер-ике фактик хата җибәрелсә, теле бай, стиль ягы камил булып, ике орфографик, өч пунктуацион (грамматик) яисә бер-ике сөйләм ялгышы булса, «4»ле куела.
3. Эчтәлекне бирүдә җитди ялгышлар, аерым фактик төгәлсезлекләр булса, хикәяләүдә эзлеклелек югалса, сүзлек байлыгы ярлы булса, стиль бердәмлеге дөрес сакланмаган җөмләләр очраса, өч орфографик, дүрт пунктуацион (грамматик) яисә өч-дүрт сөйләм хатасы булса, «3»ле куела.
4. Язма темага туры килмичә, фактик төгәлсезлекләр күп булып, план нигезендэ язылмаса, сүзлек байлыгы бик ярлы булса, текст кыска һәм бер типтагы җөмләләрдән торып, сүзләр дөрес кулланылмаса, стиль бердәмлеге сакланмаса, биш орфографик, сигез пунктуацион (грамматик) яисә дүрт—алты сөйләм хатасы булса, «2»ле куела.
Тикшерү характерындагы эшләрнең графигы
№ Бүлек Тема Үткәрелү вакыты
план факт
1 Без спорт яратабыз Контроль эш (1):
1.Йомгаклау контроль эше (монолог) 2 КТУ (0) 3 Без мәктәптә БСҮ (12):
1.Диалог. “Бүген 1 сентябрь”. 2.Диалог. “Әдәпле сөйләшәбез”. Мин өйдә булышчы 3.Монолог. “Рәсим белән Илнур”. 4.Монолог. “Без әнигә булышабыз”. 5.Сәхнәләштергән диалог. “Ләйсән тырыш кыз”. 6.Монолог. “Туган көн – иң күңелле бәйрәм”. Дуслар белән күңелле 7.Сочинение. “Минем дусларым бар”. Дүрт аяклы дусларыбыз 8.Диалог. “Этең нинди токымнан?” 9.Монолог. “Минем Акбаем” 10.Сочинение. “Минем дүртаяклы дустым”. Без спорт яратабыз 11.Диалог. “Кай җирең авырта?”. 12.Рәсем буенча хикәя язу. “Спорт уеннары”. Укыту процессының материаль техник тәэмин ителеше
Дидактик һәм методик тәэмин ителеш
Дидактик тәэмин ителеш Методик тәэмин ителеш
1.Татарский язык. 5 класс: учебник для четырехл. нач. шк. В 2 ч. /Р.З.Хайдарова, Г.М. Ахметзянова. – Казань: Татармультфильм, 2014.
2. Р.Р.Нигъматуллина «Татар телен өйрәнүчеләр өчен кагыйдәләр һәм күнегүләр җыентыгы 1,2 кисәк», Яр Чаллы, 2012.
3.Б.Рәхмәт “Сабан туенда”. Шигырьләр. – Казан: Тат.кит. нәшр., 2010.
4.Нәниләргә бүләккә. Җыентык. Табышмаклар, такмаклар, әкиятләр, шигырьләр, кыска хикәяләр. – Казан: Тат. кит. нәшр., 2011.
5.Р.Миңнуллин “Алма бабай”. Балалар өчен шигырьләр, әкиятләр. – Казан: “Мәгариф”, 2012.
6.Орфографик, орфоэпик һәм башка төр сүзлекләр. 1.Пособие для учителей, работающих с русскоязычными учащимися по учебнику “Күңелле татар теле”. – Казан: Татармультфильм, 2013.
2. А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов. «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты, 2010.
3. Р.З.Хайдарова. «Научно-педаго-гические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан», Набережные Челны, 2012.
4. Р.З.Хайдарова «Сборник ситуативных упражнений по татарскому языку для русскоязычных учащихся», Набережные Челны, 2014.
5. Ф.Ф.Харисов «Татар телен чит тел буларак өйрәтүнең фәнни-методик нигезләре», Казан, “Мәгариф”, 2010.
6.Ч.М.Харисова «Тренировочные упражнения по обучению татарскому произношению», Казань, «Магариф», 2010.
Материаль техник тәэмин ителеш
Материаль-техник тәэмин ителеш объектлары һәм чаралары Саны Искәртмә
Компьютер
Проектор
Магнитофон
Интерактив такта
Интерактив программалар
Компьютер программалары 1
1
1
1
2
2
Информацион коммуникатив чаралар
Видеофильмнар Электрон белем бирү ресурслары Интернет ресурслары
Г.Тукай турында
М.Җәлил турында
Татарстан Республикасы турында
Язучылар турында фильмнар “Заман” дискы
“Барсик малайларры”, №1-3
“Габдулла Тукай”, энциклопедия
Дисклар “Җырлап – биеп алабыз”, №1-5
CD, DVD дисклар. Татар теле укытучылары сообществолары;
irort.ru
openclass.ru
tatar.com.ru
belem.ru
tatarile.org.com
anatele.ef.com
Әдәбият
Дәреслекләр Укытучы өчен әдәбият Укучылар өчен әдәбият Өстәмә әдәбият
Дәреслек: КҮҢЕЛЛЕ ТАТАР ТЕЛЕ. 5 нче сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек (татар телен өйрәнүче укучылар өчен). Р.З.Хәйдарова, Г.М.Ахмәтҗанова.Казан, “Татармультфильм”, 2014.
1. Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова. “Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларында татар теле укыту” 5 нче сыйныф. “Татармультфильм» нәшрияты.2014.
2. Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова. Гомуми белем бирү мәктәпләренең 5-8 сыйныфларында укучы рус телле балаларга татар теленнән контроль эшләр. Яр Чаллы 2010.
3. Р. Р. Нигматуллина «Сборник правил и упражнений для изучающих татарский язык». Морфология. В 2-х частях Яр Чаллы, 2009.
4. Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова. “Гомуми белем бирү оешмаларында рус телле баларның татар теленнән белемнәрен контрольгә алу буенча биремнәр җыентыгы.Яр Чаллы.2014.
5. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары
Дәреслек: КҮҢЕЛЛЕ ТАТАР ТЕЛЕ. 5 нче сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек. (татар телен өйрәнүче укучылар өчен). Р.З.Хәйдарова. Г.М.Ахмәтҗанова.Казан * "Татармультфильм" нәшрияты* 2014.
2. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, ТаРИХ, 2010.
4. Н.М..Хәсәнова «Рус мәктәпләрендә татар телен өйрәнүчеләр өчен текстлар җыентыгы» Яр Чаллы, 2010.
«Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары,
төрле типтагы сүзлекләр, матур әдәбият әсәрләре,
“Әдипләребез” (2 томлык).