Статья на тему О?ушылар?а сапалы білім берудегі а?паратты?-коммуникациялы? технологияны? тиімділігі
ОKушыларCа сапалы білім берудегі аKпараттыK-коммуникациялыK технологияныS тиімділігі
Елбасымыз Н.€. НазарбаевтыS «JазаKстан–2030» JазаKстан халKына арналCан жолдауында «БіздіS жас мемлекетіміз ™сіп, жетіліп, кемелденеді, біздіS балаларымыз бен немерелеріміз онымен бірге ер жетеді. Б_кіл д_ниеж_зілік білім беру кеSістігіне кіру маKсатында Kазіргі кезде JазаKстанда білімніS жаSа ж_йесі Kaрылуда. Бaл процесс педагогика теориясы мен оKу – т‰рбие процесіне наKты ™згерістер енгізумен Kатар, елімізде болып жатKан т_рлі баCыттаCы білім беру Kызметіне жаSаша Kарауды, Kол жеткен табыстарды сын к™збен баCалай отырып саралауды, жастардыS шыCармашылыK ‰леуетін дамытудыS, мaCалім іс-‰рекетін жаSаша тaрCыда aйымдастыруды талап етеді»-деген. JазаKстан РеспубликасыныS «Білім туралы» ЗаSында: «Білім беру ж_йесініS басты міндеті – aлттыK ж‰не жалпы азаматтыK KaндылыKтар, Cылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды KалыптастыруCа ж‰не к‰сіби шындауCа баCытталCан білім алу _шін Kажетті жаCдайлар; оKытудыS жаSа технологияларын енгізу, білім беруді аKпараттандыру, халыKаралыK CаламдыK коммуникациялыK желілерге шыCу» - деп білім беру ж_йесін одан ‰рі дамыту міндеттерін к™здейді. [1] Бaл міндеттерді шешу _шін, мектеп aжымдарыныS, ‰р мaCалімніS к_нделікті ізденісі арKылы, барлыK жаSалыKтар мен Kайта Kaру, ™згерістерге батыл жол ашарлыK жаSа практикаCа, жаSа Kарым – KатынасKа ™ту Kажеттігі туындайды. СондыKтан да Kазіргі KоCамымызCа ‰р мaCалім ™з іс - ‰рекетінде Kажетті ™згерістерді ‰рт_рлі т‰жірибелер ж™ніндегі маCлaматтарды жаSа ‰діс – т‰сілдерді дер кезінде Kабылдап, дaрыс пайдалана білуі керек.
ОKушылардыS п‰нге деген KызыCушылыCын арттыру, білім сапасын к™теру - ‰рбір п‰н мaCалімініS негізгі маKсаты. СабаK ™ткізудіS ‰рт_рлі ‰діс-т‰сілдерін Kолдана отырып, оKушылардыS іскерлігін, жан-жаKтылыCын ж‰не басKа да Kабілеттерін байKауCа, дамытуCа болады. Келер aрпаKKа KоCам талабына сай т‰рбие мен білім беруде аKпараттыK-коммуникациялыK технологияныS маSызы зор. АKпараттыK – коммуникациялыK технология электрондыK есептеуіш техникасымен жaмыс істеуге, оKу барысында компьютерді пайдалануCа, модельдеуге, электрондыK оKулыKтарды, видео дисктерді, интерактивті Kaралдарды KолдануCа, интернетте жaмыс істеуге, компьютерлік оKыту баCдарламаларына негізделеді. АKпараттыK ‰дістемелік материалдар коммуникациялыK байланыс Kaралдарын пайдалану арKылы білім беруді жетілдіруді к™здейді. АKпараттыK – коммуникациялыK технологияныS келешек aрпаKтыS жан – жаKты білім алуына, іскер ‰рі талантты, шыCармашылыCы мол, еркін дамуына жол ашатын педагогикалыK, психологиялыK жаCдай жасау _шін де тигізер пайдасы аса мол. АKпараттыK KоCамныS негізгі талабы - оKушыларCа аKпараттыK білім негіздерін беру, логикалыK - KaрылымдыK ойлау Kабілеттерін дамыту, аKпараттыK технологияны ™зіндік даму мен оны іске асыру Kaралы ретінде пайдалану даCдыларын Kалыптастырып, аKпараттыK KоCамCа бейімдеу. Олай болса, аKпараттыK бірліктердіS білімге айналуы ‰лемніS ж_йелік - аKпараттыK бейнесін оKушылардыS шыCармашылыK Kабілеттері мен KaндылыK баCдарларын дамыту арKылы Kалыптастыруды к™здейтін, адамныS д_ниетанымыныS Kaрамдас б™лігі болып табылатын интеллектуалды дамуды KалыптастырудыS бір жолы. [2]
«Jазіргі заманда оKушыларCа аKпараттыK технологиямен байланысты ‰лемдік стандартKа сай м_дделі жаSа білім беру ™те Kажет»деп, Елбасы атап к™рсеткендей жас aрпаKKа білім беру жолында аKпараттыK технологияны оKу _рдісінде оSтайландыру мен тиімділігін арттырудыS маSызы зор.
Компьютер ж‰не интерактивті Kaралдар арKылы жасалып жатKан оKыту процесі оKушыныS жаSаша ойлау Kабілетін Kалыптастырып, оларды ж_йелік байланыстармен заSдылыKтарды табуCа итеріп, н‰тижесінде-™здерініS к‰сіби потенциалдарыныS Kалыптасуына жол ашады. Б_гінгі таSдаCы аKпараттыK KоCам аймаCында, оKушылардыS ойлау Kабілетін Kалыптастыратын ж‰не компьютерлік оKыту ісін дамытатын жалпы заSдылыKтардан тарайтын педагогикалыK технологияларды Cана тиімді деп санауCа болады. [3]
АKпараттыK-коммуникациялыK технологияныS география сабаKтарына берері мол. ЖаSа таKырыпты игеруге к™мектеседі, оKушылардыS шыCармашылыK Kабілеттерін дамытады. ОKушыCа сыныптан шыKпай-аK ™ткен ж‰не Kазіргі оKиCаларCа ку‰ болуына, ‰лемніS еS белгілі мaражайлары, Kалалары мен м‰дени орталыKтарына, жанартаулардыS атKылауы, жер сілкінісі к™ріністерін баKылауына, жер шарыныS еS алыс ж‰не KызыK т_кпірлеріне сапар шегуіне м_мкіндік береді. АKпараттыK-коммуникациялыK технология арKылы оKушылар _лкен н‰тижеге жете алады:
-хабарды шексіз к™лемде игере ж‰не аналитикалыK ™Sдей алады;
-оKушылардыS танымдыK белсенділіктері артады;
-электрондыK оKулыKты Kолдану оKушыныS жоCары белсенді д_ниетанымын ж‰не ™зіндік жaмыс аясын кеSейтеді, оKыту ‰дісін саралауCа, жан-жаKты аKпараттандыруCа, білім мазмaнын ізгілендіруге к™мектеседі;
-арнайы баCдарламалар арKылы оKушылардыS география п‰ніне деген KызыCушылыKтары артады;
-оKушыныS ™з бетімен жaмыс істеуін, білім, білік деSгейлерін к™теруге жаCдай жасайтын, танымын тереSдететін, шыCармашылыK ізденіске баулиды;
-оKушыныS зерделілік ж‰не KисындылыK деSгейі жоCарылайды;
-есте саKтау, ойлау, м‰ліметтерді тез Kабылдау, оKушылардыS оKуCа деген ынталары к_шейе т_седі. [4]
Мектептегі география сабаKтарына аKпараттыK-коммуникациялыK технологияны енгізу арKылы оKушылардыS оKу сапасы жаKсарып, дамыта оKыту ж_зеге асырылып, сабаK KарKыны жеделдетіліп, жеке тaлCамен жaмыс істей отырып, саралап, даралап оKытуCа м_мкіндік туады. «ЕліміздіS ертеSі б_гінгі жас aрпаKтыS Kолында, ал жас aрпаKтыS таCдыры aстаздардыS Kолында» - деген Елбасы Н.€. Назарбаев мaCалімдердіS ІІ съезінде с™йлеген с™зінде. [5] Ал, белгілі педагог Ш.А. Амонашвили: «ОKушылардыS білімін арттыру, п‰нге KызыKтырушылыCын арттыру _шін оKытуды жалпы алCанда еS бірінші оKушылардыS неге KызыCатынын аныKтап алып, содан соS содан бастау керек», деген. Сол себептен жаSа технологияларды, ‰сіресе аKпараттыK-коммуникациялыK технологияны енгізу арKылы, оKу процесініS деSгейі к™теріледі, Kазіргі заман талабына сай дамыCан тaлCа т‰рбиеленеді.
Біз бейбіт елде, мемлекеттік білімді жетілдіруге аса м‰н берген елде тaрамыз. Жалпы білім берудіS маKсаты – тереS білімніS, к‰сіби даCдылардыS негізінде еркін баCдарлай білуге, ™зін-™зі дамытуCа адамгершілік тaрCысынан жауапты шешімдерді KабылдауCа Kабілетті жеке тaлCаны Kалыптастыру, яCни жеке тaлCаны KалыптастыруCа негізделген, аKпаратты технологияны тереS меSгерген, жылдам ™згеріп жататын б_гінгі заманCа лайыKты, жаSашыл тaлCаны Kалыптастыру.
JолданылCан ‰дебиеттер тізімі:
1. JазаKстан РеспубликасыныS Білім туралы ЗаSы, "Егемен JазаKстан" 2007 жылCы 15 тамыз
2. Абдрахманова Г, «КоммуникациялыK технологиялардыS дидактикалыK м_мкіндіктері», «JазаKстан мектебі» журналы, 2006 жыл, №3
3. Ералиева М. ОKытудыS Kазіргі технологиялары «Бастауыш мектеп» журналы, 2006 жыл, №5
4. €бдиев Е «МультимедиялыK оKыту», «География ж‰не табиCат» журналы, 2010 жыл, №3
5. «Н.€.НазарбаевтыS мaCалімдердіS ІІ съезінде с™йлеген с™зі», «Мектеп директоры» журналы, 2005 жыл, №3
15