Литературлуг номчулга. Тема Узун — тыныш.
5 кичээлТема: Узун - тыныш. Эрттирген хуну________
Сорулгазы: аас чогаалынын бир хевири узун-тыныш –биле уругларны таныштырар, долгандыр турар бойдуска камныг, хумагалыг болурунга ооредир, кижизидер, билиндирер. Кичээнгейин сайзырадыр, анализин кылып, деннеп, туннеп билиринге ооренир. Өөреникчи кижинин чурумун сагып билиринге өөредип кижизидер, ( бодун шын алдынып, кичээнгейлиг, бодунга бузурээр, куш-ажылчы, харысаалгалыг болурунга ооренир).
Планнаан туннелдер: улустун аас чогаалынын дугайында катаптаар, узун-тыныш дугайында ооренир.
УУД:
Л:
оореникчи кижинин ролюн хулээп билир, ооредилге херек деп чувени билиндирер;
биче-сеткилдиг, бойдуска камныг, хумагалыг болурунга ооренир;
эштери-биле дугуржуп, тургустунган шаптараазыннардан шын харыыны тып ооренир;
ооредилгеже болгаш школаже сонуургалын бедидер;
ооренип турар билиинче сонуургалын угландырып ооренир.
Р:
кичээлдин кезектеринин аайы-биле сорулгазын хулээп, ажылдап билир ; башкынын айыткан кылдыныынын утказын билип ооренир;
П:
номда бердинген айтырыгларнын утказын билип ооренир;
салган айтырыгнын утказын билип, анаа харыылап билиринге ооренир;
шулук чергелешкек база кожаланчак аяннажылгалыг тургустунар деп билир;
чувелерни деннеп, ооренгени-биле билиин болуктеп билир;
чуге ындыг болурун билир;
хевиринин аайы-биле ангылап болгаш туннеп ооренир.
К:
болук болгаш эжеш ажылдарга киржир;
оске кижилернин узел-бодалын дыннап билир;
аразынга дугуржуп, чангыс туннелге кээрин билиндирер;
бот-боттарынын аразынга найыралдыг, чангыс саналга келиринге ооренир:
улустар-биле чугаалажып, эш-оорунун болгаш башкызынын чугаазын узе кирбейн дыннап билир, айтырыглар салып өөренир.
Предметтиг:
Узун- тыныш ооренир;
Ажыглаар херекселдери: болук-биле ажылдаар.
Башкынын кылдыныыӨөреникчилернин кылдыныы УУД
1.Организастыг кезээ (2мин)
Кичээлге уругларнын белеткелин хынаар. Кичээлге белеткелин хынаар, бижип тура шын олурарынын негелдезин катаптаар.
Р: кичээлдин кезектеринин аайы-биле сорулгазын хулээп, ажылдап билир;
личностные: бодун шын алдынып билир2. Билиглерни билири1. Бажынга онаалга хыналдазы
Оореникчилер айтырыгларга харыылаар.
Уругларнын оюн удээн чугааларны эдерти чугаалаарын хынаар.
Р: кичээлдин кезектеринин аайы-биле сорулгазын хулээп, ажылдап билирП: бот-боттарынын аразынга найыралдыг, чангыс саналга келиринге ооренир:
К: улустун салган унелелин хулээп билир;
П: чогаалдын жанрын ылгап ооренир
3.Кичээлдин темазын болгаш сорулгазын дамчыдар.
Бо кичээлге чунун дугайында ооренир –дир бис? Улегер домактар, оюн удээн чугаалар дугайында катаптаар Р: кичээлдин кезектеринин аайы-биле сорулгазын хулээп, ажылдап билирП: салган айтырыгнын утказын билип, анаа харыылап билиринге ооренир;
4. узун - тыныш-биле таныжылга. (Арын ------ ) Словарьлыг ажыл.
Курут-божаны кургаткаш кылган чем
Уруглар кичээнгейлиг эдерти коруп олургаш, дыннаар. Предметтиг:тоолду аянныг номчуп билиринге ооренирП: чуге ындыг деп чувени билирР:кичээлдин кезектеринин аайы-биле сорулгазын хулээп, ажылдап билир
5. Чогаадыкчы ажыл.
Айтырыгларга харыылаар.
Уруглар айтырыгларга харыылаар, номдан харыыларын тып ооренир.
Р: кичээлдин кезектеринин аайы-биле сорулгазын хулээп, ажылдап билирДыннадыглыг:кезектерден тургустунган состерни шын тургузуп, номдан билигни ап база сайгарып билир. Предметтиг: самбырадан чувени шын дужуруп бижиир.
6. Узун-тыныш чугааладыр. Айтырыгларга харыыладыр Предметтиг: шын, аянныг, медерелдиг номчуур;
Р: дурум-биле ажылдап, дурум езугаар кылып ооренир; П: улустун тоолунун дугайында ооренир, ажылын туннеп билир;
7. Айтырыгларга харыылаар Арын 18-19 Ажылын хынаар, домейлээр.
К: эжеш ажылдап билир;кылган ажылынга демдек салып билир, салган айтырыгларга харыылап билир.
8.Сула шимчээшкинСула шимчээшкинни кылыр. Шулуктун состеринге сула шимчээшкинден чогааткаш, аянныг номчувушаан, сула шимчээшкинни кылдырар. Л: ооредилгеже болгаш школаже сонуургалын бедидер9. Кыдыраашка ажыл Дурумну бижиир. Синквейн тургузар Сонуургактарга деп ажылды номчуур
Р: чазыгны эдип, кылган ажылдарны туннеп ооренир;П: номда схемалар, демдектер –биле ажылдап ооренир; К: чангыс туннелге келиринге ооренир; Предметтиг : тоолдун утказын билип, оон утказынга дууштур ажылдарны кууседип билир.
10. Туннел.
1.Кичээлге чуну ооренип алдывыс? 2.Оореникчилернин билиин унелээр.- Кым богун эки ажылдады? Кым бодунун харыызы-биле бисти кайгатты? Чуу деп бодап тур силер? -Кым кылган ажылынга таарзынып тур? Кандыг даалгалар силерге солун болду? Уруглар кичээлдин туннелин чугаалап, кичээл сорулгазын чедип алган бе, каяа бергедежип турганын айтырарБогун кичээлге мен:
- ооренип алдым- солун болду- берге болдуМен бодаарымга…
Мен билип алдым… Р: башкызы болгаш эштери –биле ажылынга унелел бээринге ооренир,
К: кижи бурузунун саналы ангы деп чувени ооренир;