Тест БРТ 1нче вариант
9 нчы сыйныф
1 (1)Буй Gитеп, ‰ти-‰нид‰н кача-поса гына малайлар бел‰н дустан‰ с™йл‰шеп й™ри башлагач, чишм‰ буе безнеS изге урыныбызга ‰йл‰нде. (2)Хатир‰л‰р, хатир‰л‰р... (3)К_зл‰ребез ялгыш кына очраша да, оялудан кызарып, башларыбызны аска иябез. (4)Озаклап чишм‰г‰ карап торабыз. (5)Мен‰ шунда карашларыбыз ян‰ очраша да инде. (6)Без бер-беребезд‰н к_зл‰ребезне ала алмыйбыз. (7)Шуннан соS мин бик к_п м‰рт‰б‰л‰р чишм‰д‰н аныS к_зл‰рен эзл‰дем. (8)Ул еракларда, ил чигенд‰ сакта торганда да, аSа язган с‰лам хатларында да мин: «Чишм‰ агышлары юсын сагышларны...» - дип яза идем. (9)Ч™нки мин сагынган вакытларымда к_зл‰ребезнеS бер-беребезг‰ озак итеп карап торуларын исем‰ т™шер‰ идем.
(10)СинеS м‰Sге-м‰Sге агуыSны тели идем мин <...> чишм‰м! (11)Бары синеS агышыS гына мине юата.(12)Эчкерсез саф м‰х‰бб‰тнеS шаkиты булып, чишм‰неS г™наkсыз к_зл‰ре елмая иде миSа.
(13)Чишм‰л‰р ‰йтерсеS л‰ т™нл‰ йолдызларга, к™ндез кояшка бер™злексез сер с™йли. (14)Г_я гасырлар буе с™йл‰п т‰ бетер‰ алмаган серл‰ре кояш нурларына к_ч‰. (15)Син игътибар бел‰н к_з‰т аларны, б‰лки, сиSа да ул тылсымын энGе б™ртекл‰ре аша белдерер. (16)Чишм‰неS бихисап к™меш тамчылары, кояш нурларына _релеп, иS оста р‰ссам да т™шер‰ алмаслык т™сл‰рд‰н салават к_перл‰ре ясый.
(17)Чишм‰неS берни бел‰н д‰ чагыштырып булмый торган моSлы агышына ™здереп-™здереп сайраган сандугачлар тавышы кушыла.
(18)Ул, _зенеS _т‰р юлын д‰вам иттереп, з‰Sг‰р к_кк‰ елмая-елмая ага да ага... (Д.Гайнетдиновадан)
2. Кайсы G™мл‰д‰ сингармонизмга буйсынмаган с_з бар?
Озаклап чишм‰г‰ карап торабыз.
СинеS м‰Sге-м‰Sге агуыSны тели идем мин, чишм‰м!
Бары синеS агышыS гына мине юата.
СиSа да ул тылсымын энGе б™ртекл‰ре аша белдерер.
.
3. С™йл‰мнеS т‰эсир ит_ к™чен арттыру ™чен, кайсы G™мл‰д‰ кире с_з т‰ртибе к_з‰тел‰?
Шуннан соS мин бик к_п м‰рт‰б‰л‰р чишм‰д‰н аныS к_зл‰рен эзл‰дем.
Бары синеS агышыS гына мине юата.
СинеS м‰Sге-м‰Sге агуыSны тели идем мин, чишм‰м
Чишм‰л‰р ‰йтерсеS л‰ т™нл‰ йолдызларга, к™ндез кояшка бер™злексез сер с™йли.
карашларыбыз
г™наkсыз
4. 7 – 9 нчы G™мл‰л‰рд‰н чыгыш килешенд‰ге исемне табып языгыз.
Fавап:________________________________________________
5. 5-6 нчы G™мл‰д‰н тамыр+ясагыч кушымча+модальлек кушымчасы+б‰йл‰геч кушымча схемасына туры килг‰н с_зне языгыз.
Fавап:________________________________________________
6. 14-16 нчы G™мл‰л‰рнеS кайсысында кереш с_з бар?
Fавап:________________________________________________
7. 9 нчы G™мл‰д‰ тартым бел‰н т™рл‰нг‰н нич‰ с_з бар?
Fавап:________________________________________________
8. 3 нче G™мл‰неS т™рен языгыз.
Fавап:________________________________________________
9. 10 нчы G™мл‰д‰ <...> тамгасы урынына кайсы тыныш билгесе куелырга тиеш?
Fавап:________________________________________________
10. 17-18 нче G™мл‰л‰рд‰ге сыйфат фигыль бел‰н белдерелг‰н аергычларны табып языгыз.
11. “Чишм‰л‰р ‰йтерсеS л‰ кичен йолдызларга, к™ндез кояшка бер™злексез сер с™йли. Г_я гасырлар буе с™йл‰п т‰ бетер‰ алмаган серл‰ре кояш нурларына к_ч‰.” G™мл‰л‰ренд‰ ‰йтелг‰н фикерл‰рне сез ничек аSлыйсыз? Фикер д™реслеген раслау ™чен, укылган тексттан ике мисал китерегез. Бу вакытта файдаланылган G™мл‰неS номерларын языгыз яки тексттан цитата китерегез.
Сочинение к_л‰ме 50 с_зд‰н ким булмаска тиеш. Аны чиста k‰м танырлык итеп языгыз.
15