Разработка урока на тему ?осарлама ?ос с?здер
Jосарлама Kос с™здер
(6-сынып)
СабаKтыS маKсаты: оKушыларCа Kосарлама Kос с™здер туралы т_сінік беру, оKушыларCа Kосарлама Kос с™здердіS жасалу жолдарын ажырата білуге _йрету, жаттыCуларды ™з беттерінше орындауCа ой ™рістерін, таным Kабілетін арттыру,шыCармашылыKпен жaмысKа баулу, тілді Kaрметтеуге, табиCатты аялауCа, KорCауCа т‰рбиелеу.
Т_рі: панорамалыK сабаK.
€дісі: дамыта оKыту технологиясы, сaраK жауап.
СабаKтыS барысы. `йымдастыру.
JызыCушылыKты ояту. «С‰леметсіз бе?» ойыны.
Jос с™здер дегеніміз не?
Jос с™здердіS неше т_рі бар?
Jайталама Kос с™здер дегеніміз не?
Jайталама Kос с™здердіS жасалу жолдары Kалай?
ЖаSа сабаK.
Екі т_бірден жасалCан Kос с™здерді Kосарлама Kос с™здер дейді.
СыSарлары кейде бір тaлCада, кейде
‰р т_рлі тaлCада KосарланCан
с™здер: _гіт-насихат, м‰дени-аCарту
маCыналары бір-біріне маCыналары бір-біріне
жаKын синоним с™здер: Kарама-Kарсы келетін
‰ке-шеше, аяK-табаK с™здер: к‰рі-жас
бір сыSары маCыналы, екінші екі сыSары да маCынасыз
сыSары маCынасыз с™здер с™здер Kосарланады.
Kосарланады: бала-шаCа, ыCы-жыCы, оKта-текте.
ж_н-жaKа.
Венн диаграммасы.
«КімніS ойы aшKыр?». С™зжaмбаK шешу.
АCайын-туыс адамдардыS ‰йелдері.
АCайын-туыс адамдар aCымы.
ОтбасындаCы екі Kызды Kалай атайды?
Бір атадан тараCан к™птігін білдіру маKсатында Kолданылатын Kос с™з.
ОтбасындаCы аCайынды екі aлды Kос с™збен Kалай атайды?
Бір атадан тараCан aрпаKтарды Kос с™збен Kалай атайды?
ШыCармашылыK жaмыс.
Балалар, Kазір жылдыS Kай мезгілі? К_зде табиCатта Kандай ™згерістер болады? Осы табиCатKа байланысты аKын-жазушылардыS шыCарCан ™леS-жырлары бар ма? Кімге жылдыS Kай мезгілі aнайды, соCан байланысты ішіне Kос с™здерді Kарастыра отырып ™здеріS ™леS, ‰Sгіме жазуCа болады немесе аKын-жазушылардыS ™леSін жатKа айтып, ішінен Kос с™здерді тауып айтасыSдар.
ОKулыKпен жaмыс. 93-жаттыCу.
Jосарлама Kос с™здерді к™шіріп жазып, олардыS Kалай жасалCанын ажырату.
МаKал-м‰телдермен жaмыс.
Келесі орындайтын тапсырмамыз – маKал-м‰телдерді оKи отыра, ішінен Kос с™здерді тауып, маCынасын, жасалу жолдарын, тыныс белгісін айKындау.
Тамшыдан тама тама дария болар.
СыйCа сый, сыраCа бал.
€дет ‰дет емес, ж™н ‰дет.
Білім ™нерге сай бол.
К™ре к™ре к™сем болады. С™йлей с™йлей шешен болады.
АKылыS болса арыSды саKта. Ар aят керек ‰р уаKытта.
Ауыл аймаCыSмен, бота тайлаCыSмен.
Ата ананыS аKылы сайран жатKан жолмен теS.
Жас к‰рініS к™зі, К‰рі жастыS тезі.
Алуан алуан ж_йрік бар. €ліне Kарай ж_гірер.
ОKулыKпен жaмыс. 94 – жаттыCу.
СемантикалыK картамен жaмыс.
Мысалдар
МаCыналары бір-біріне жаKын с™здер
Бір сыSары маCыналы, екіншісі маCынасыз
Екі сыSары маCынасыз с™здер
Еліктеуіш с™здердіS Kайталануы
МаCыналары Kарама-Kарсы с™здер
анда-санда
алым-берім
жылт-жылт
KазаKша-орысша
жігіт-желеS
біреу-міреу
некен-саяK
азыK-т_лік
сырт-сырт
Зым-зия
шал-кемпір
нану-сену
СабаK бекіту. Тест сaраKтары.
Екі сыSары да маCынасыз Kос с™зді табыSыз.
А) сары-к™к; €) киім-кешек; Б) оKта-текте;
СыSарлары синонимдес Kос с™здерді табыSыз.
А) адам-кісі; €) _лкен-кіші; Б) салдыр-г_лдір;
Jайталама Kос с™зді табыSдар.
А) к™рші-KолаS; €) аппаK-аппаK; Б) ары-бері;
Jос с™зді табыSыз.
А) к™ктемдегі демалыс; €) боранмен айKас; Б) Kызылды-жасылды;\
Бір сыSары маCыналы, бір сыSары маCынасыз Kос с™зді табыSыз.
А) киім-кешек; €) аCалы-інілі; Б) ™з-™зіне;
СыSарлары антонимдес Kос с™здерді табыSыз.
А) уаK-т_йек; €) Kaрбы-Kaрдас; Б) ары-бері;
К_шейткіш буын арKылы жасалCан Kос с™зді табыSдар.
А) быт-шыт, Kып-Kызыл; €) сап-сары; _лкен-кіші; Б) _п-_лкен, жап-жасыл;
Jосарлама Kос с™зді табыSдар.
А) зым-зия; €) Kора-Kора; Б) к™ре-к™ре;
Еліктеуіш с™зден болCан Kайталама Kос с™зді табыSдар.
А) салдыр-г_лдір; €) теп-тегіс; Б) арыK-тaрыK;
СыSарлары ‰р т_рлі с™зден болCан Kосарлама Kос с™зді табыSдар.
А) кедей-кепшік; €) Cылыми-к™пшілік; Б) он-ондап;
^йге тапсырма: ереже жаттау ж‰не 97-жаттыCу
Jосарлама Kос с™здердіS Kaрамы
Jосарлама
Jайталама
15