Г?лді? ??рылысы
Өтілетін мерзімі:
Сыныбы:
Тақырыбы: §22. Гүлдің құрылысы
Сабақтың мақсаты: гүл, оның құрылысы мен функциясын теориялық және практикалық тұрғыда сипаттап, жете түсіну.
Сабақтың міндеттері:
Білімділігі – гүлдің негізгі құрам бөліктері: тостағанша жапырақшалары мен жыныс мүшелеріне толық сипттама беріп, олардың құрылысымен таныстыру;
Тәрбиелілігі – адамның тұлға ретінде қалыптасуын, адамгершілік қасиетін, жалпы қоршаған ортаға деген жаңашырлық сезімін дамыту;
Дамытушылығы – пәнге, тақырыпқа байланысты қызығушылықтарын дамыту.
Сабақтың типі: аралас
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі
Сынып оқушыларын 3 топқа бөлу арқылы «Өсімдіктің вегетативті мүшелері» тақырыбында білімдері текеріледі
1 тапсырма. Тамыр.
1-топ22860091440Тамырдың шығу тегі
Ұрықтан
Негізгі тамырдан
Сабақтан
Жапырақтан
Негізгі тамыр
Жанама тамыр
Қосалқы тамыр
Тамырдың жүйесі
Кіндік тамыр
Шашақ тамыр
Негізгі тамыры жуан
Негізгі тамыры жіңішке
00Тамырдың шығу тегі
Ұрықтан
Негізгі тамырдан
Сабақтан
Жапырақтан
Негізгі тамыр
Жанама тамыр
Қосалқы тамыр
Тамырдың жүйесі
Кіндік тамыр
Шашақ тамыр
Негізгі тамыры жуан
Негізгі тамыры жіңішке
2-топ
3-топ
457200160655Тамыр бөлімдері
Бөліну
Өсу
Сору
Өткізу
00Тамыр бөлімдері
Бөліну
Өсу
Сору
Өткізу
2 тапсырма. Сабақ.
576580168910Сабақтың құрылысы
Қабық
Камбий
Сүрек
Өзек
00Сабақтың құрылысы
Қабық
Камбий
Сүрек
Өзек
1-топ
2-топ
685800126365Сабақ бойымен қоректің қозғалуы
Топырақ - тамыр
Минералды қорек
Күн – жапырақ
Органикалық қорек
Тінмен
Сүрекпен
Сабақтың өсуі
бойлап
жуандап
Төбе бүршік
Камбий
00Сабақ бойымен қоректің қозғалуы
Топырақ - тамыр
Минералды қорек
Күн – жапырақ
Органикалық қорек
Тінмен
Сүрекпен
Сабақтың өсуі
бойлап
жуандап
Төбе бүршік
Камбий
400050024003000171450024003000
3-топ
3 тапсырма. Жапырақ.
0217805Жапырақтың құрылысы
Сыртқы
Ішкі
сағақты
сағақсыз
жай
күрделі
астыңғы
үстіңгі
бағана
борпылдақ
00Жапырақтың құрылысы
Сыртқы
Ішкі
сағақты
сағақсыз
жай
күрделі
астыңғы
үстіңгі
бағана
борпылдақ
1-топ
4572000194945Ортаңғы бөлік
00Ортаңғы бөлік
914400194945Сағақ
00Сағақ
2171700194945Тақта
00Тақта
3314700194945Өң
00Өң
2-топ
4381510160Жапырақ жүйесі
қауырсын
тор
қатар
доға
күн
Орга-ника-лық зат
00Жапырақ жүйесі
қауырсын
тор
қатар
доға
күн
Орга-ника-лық зат
3-топ Жапырақтың қызметі
Оттек
суКөмірқышқыл газы
Құпия сан: Түрөзгеріс
Оқылатын сұрақтар:
1. Картоп түйнегі
2. Долана ағашының сүрегі
3. Аулағыш құралға айналған
4. Емізікке айналған
5. Мұртшаға айналған
6. Катус тікенегі
Тақтаға ілентін жауаптар: 1.Тамыр; 2.Сабақ; 3.Жапырақ.
114300252095Өсімдік мүшелері
өсімді (вегетативті)
көбею (генеративті)
тамыр
сабақ
жапырақ
гүл
тұқым
жеміс
00Өсімдік мүшелері
өсімді (вегетативті)
көбею (генеративті)
тамыр
сабақ
жапырақ
гүл
тұқым
жеміс
ІІІ. Жаңа материалды түсіндіру кезеңі
Ассосациялық карта: балалар гүл дегенде көз алдарыңа не келеді, ойларыңызға не түседі?
341757014668500 Хош иіс Әдемілік Сыйлық
2500270425070038881053111500307149583820ГҮЛЛ
00ГҮЛЛ
2500270875840038883968758400
34353277895400
Көбею мүшесі Қысқарған өркен Әртүрлі түстер
Гүл құрылысы көрсетілген макет және нағыз гүлді көрсете отырып оқушыларды гүлдің құрылысымен таныстыру.
685800635Гүлдің құрылысы
Гүл сағақ
Гүл табан
аналық
аталық
күлте
тостағанша
00Гүлдің құрылысы
Гүл сағақ
Гүл табан
аналық
аталық
күлте
тостағанша
20320-27305Гүлсерік
Қос гүлсерік
Жай гүлсерік
Гүлсеріксіз
тостағанша, күлте
күлте
тостағанша
Тостағанша мен күлте жапырақшалары болмайды
00Гүлсерік
Қос гүлсерік
Жай гүлсерік
Гүлсеріксіз
тостағанша, күлте
күлте
тостағанша
Тостағанша мен күлте жапырақшалары болмайды
ІV. Бекіту
Оқулық мәтініндегі суреттерді пайдалана отырып, гүлдің көбею мүшелеріне тірек-сызбаны құрастыру үшін әр топқа тапсырма беріледі.
1-топқа – Аталықтың құрылысы
2-топқа – Аналықтың құрылысы
3-топқа – Гүлдің құрылысы
Үйге тапсырма. §22 оқып, гүл бөліктерін түрлі қағаздан әзірлеп, қатты қағазға жапсырып әкелу.
№12-зертханалық жұмыс.
Тақырыбы: Гүл құрылысын талдау.
Мақсаты: Өсімдіктің көбею немесе генеративті мүшесі – гүлдің құрылысын зерттеу.
Құрал-жабдықтар: нағыз гүлдер (қызғалдақ гүлдеп тұрған бөлме өсімдіктері және т.б.), қатты қағаздан ойылған жеке бөліктері, ұлғайтқыш қол әйнек, сапты ине.
Жұмыстың барысы:
1. Нағыз гүлден (ол болмаса) немесе гүл бөліктерінің қатты қағаздан жеке-жеке қиылған жапсырма (аппликация) көрнекі құралдардан гүл бөлімдерін табу, пішініне, санына, реңдеріне көңіл аудару.
2. Табиғи (нағыз) гүлден гүл бөліктерінің орналасу тәртібімен танысу.
3. Гүл бөліктеріне қарап жай немесе қос гүлсерікті екендігін анықтап ажырату.
4. Аталық пен аналықты жеке бөліп алып құрылыстарымен танысу, суретін салып атын жазу.
Нәтижесі: 1) Гүлдің құрылысын жаз:
1.____________________________________________
2.____________________________________________
3.____________________________________________
4.____________________________________________
5.____________________________________________
2) Берілген сипаттамалар гүлдің қай бөлігіне тән екенін гүл бөлігінің бас әрпін қойып белгілеңдер («ГС» – гүлсағақ; «ГТ» – гүлтабан; «Т» – тостағанша; «К» – күлте; «А» – аталық; «Ж» – аналық).
30861006350
00
1. Гүлдің дәл ортасына орналасқан.
2. Тозаң ұясы бар.
3. Гүлсеріктің ішкі бөлігі.
4. Үлпекке айналған бөлігі.
5. Жәндіктер қоректенеді.
6. Шірне бөлетін бөлігі.
7. Жабысқақ сұйықтық бөледі.
8. Ұшы ілмешекке айналған бөлігі.
9. Екі қабат қабықшасы бар жасушалар жетіледі.
10. Хош иіс шығаратын бөлігі.
11. Мойны бар.
3) Мыналардың қайсысы дұрыс гүл, қайсысы бұрыс гүл?
114300064643000445770064643000
Қорытынды:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Үй тапсырмасы. §22 оқып, гүл бөліктерін түрлі қағаздан әзірлеп, қатты қағазға жапсырып әкелу.