Географиялы? белдеулер мен зоналар

Сабақтың күні : 12.04.2014 ж
Сабақтың тақырыбы : §49 Географиялық белдеулер мен зоналар
(154-155 беттер аралығы )
Сабақтың мақсаттары :
а ) Білімділік : Оқушыларға географиялық белдеулер мен зоналар, оның
түрлері және бір – бірінен айырмашылығы туралы білім
беру.
ә) Тәрбиелілік : Оқушыларды тез ойланып жұмыс жасауға,өз білгендерін
жүйелі айта алуға ,топ алдында еркін сөйлеуге , ізденпаз-
дыққа, жан-жақтылыққа ,отансүйгіштікке тәрбилеу.
б) Дамытушылық : Оқушылардың ойлау, есте сақтау картамен жұмыс
жасау шеберліктерін арттыру.
Сабақтың көрнекілігі : Дүниежүзінің физикалық картасы
Сабақтың түрі : Аралас сабақ
Сабақтың әдісі : Топтық жұмыс , сұрақ – жауап, тест
Cабақтың барысы : I. Ұйымдастыру.
II.Үй тапсырмасын тексеру.
III. Жаңа сабақ
IV.Бекіту.
V.Қорытынды
VI.Үйге тапсырма
VII.Бағалау
Ұйымдастыру кезеңі.
1.Амандасу,түгендеу,белгілеу.
2.Сыныпты топқа бөлу.
3.Оқушыларды сабаққа дайындау.
Үй тапсырмасын тексеру.
Семантикалық карта.
Географиялық
обьектілер Атмосфера қабаты Биосфера қабаты Гидросфера
қабаты Литосфера
қабаты
Тропосфера + Жерорта + Ядро +
Флора + Озон + Мантия +
Тынық + Фауна + Тест.
«Биос » сөзінің грек тілінен аудармасы?
а) Көбейгіштігі б) Тіршілік +
ә) Шөгінді қабат в) Флора мен фауна
2. Тірі ағзалардың басты қасиеті?
а) Тіршілік жағдайына икемділігі б) Бейімделуі
ә) Көбейгіштігі + в) Таралуы
3. Белгілі бір табиғи ортаға шоғырланатын ағзалар?
а) Өсімдіктер б) Биоценоз +
ә) Фауна в) Биогеография
4. Ең құнарлы топырақ?
а) Күлгін б) Ашық қоңыр
ә) Сұр қоңыр в) Қара +
5.Топырақтану ғылымын зерттейтін ғалым ?
а) В.В Докучаев + б) А.К .Берг
ә) Д.Ливингстон в) Н.М.Преживальский
3.Жаңа сабақ
1.Географиялық белдеулер
2.Географиялық зоналар
XIX ғасырдың соңы мен XX ғасырдың басында осы мәліметтерді талдау мен қорытындылау нәтижесінде географиялық қабық туралы ілімнің негізі қаланды .Геогрфиялық қабық туралы ілімнің қалыптасуында әсіресе А.Гумбольдт ,В.В Докучаев және В.И. Вернадский еңбектерінің маңызы зор.
Географиялық қабық – ғаламшар ауқымындағы ең үлкен табиғат кешені болып саналады.
XX ғасырда климатты аудандастыруға В.Кеппен мен орыс географы әрі биологі Л.С.Берг алғашқы қадам жасады. В.Кеппен жер шары климатын жіктеуде температура мен ылғалдың әркелкілігін негізге алған.Климат қалыптастырушы заңдылықтарды ескеру негізінде орыс климатолгы Б.П. Алисиов жасаған климаттық аудандастыру әлі күнге дейін өзінің ғылыми және қолданбалы маңызын жойған жоқ.Жер шарын 13 климаттық белдеулер кесіп өтеді,оның 7 негізгі – 6 аралық болып жіктеледі.
Климаттық белдеулер :
Негізгі : Экваторлық, тропиктік,қоңыржай ,арктикалық,антрактикалық
Аралық: Субэкваторлық,субтропиктік ,субарктикалық,субантрактикалық
Табиғат зоналарының аттары көп жағдайда зонаға тән өсімдік жамылғысына сәйкес қойылады.
Табиғат зоналары : тундра ,орманды тундра орман,орманды дала,дала зонаcы,шөл және шөлейт,саванна мен сирек ормандар,субтропиктік орман ,ылңалды мәңгі жасыл ормандар .

Мағынаны тану. ( Постер қорғау )
1-3 топтарға : Географиялық белдеулер
2-4 топтарға : Географиялық зоналар
« Байтерек » тапсырмалары:
(Байтерекке шығу үшін, біз бірнеше кедергілерден өту арқылы биікке шығамыз.)

Кезең "Картаға саяхат "
Кезең Эссе жазу.
Кезең "Сұрақ менен – жауап сізден"
"Сұрақ менен- жауап сізден "
1-Топ
1.Географиялық белдеулердің ішіндегі негізгі белдеуді ата?
(Экваторлық,тропиктік,қоңыржай ,арктикалық,антрактикалық)
2.Климаты қатал белдеу?
(Арктикалық және антрактикалық)
2-топ
1.Табиғат зоналардың аттары көп жағдайда неге байланысты қойылады ?
(Зоналардың өсімдік жамылғысына сәйкес )
2.Арктикалық және субарктикалық белдеулерін бойлап орналасқан белдеу?
(Тундра )
3-Топ
1.Географиялық белдеулердің ішіндегі аралық белдеуді ата?
(Субэкваторлық,субтропиктік ,субарктикалық,субантрактикалық)
2.0°ендік пен 20° ендік аралығындағы географиялық белдеу?
(Субэкваторлық белдеу – 10 °)
4- топ
1.Екі жарты шардың қоңыржай ,субтропиктік және тропиктік белдеулер шегінде таралған зонаны атаңыз?
(Шөл және шөлейтті зона )
2.Табиғат зоналарының бір- бірінен айырмашылығы барма ?
Эссе жазу.
(Экранда видео үзінді оқушылар назарына ұсынылады.Оны көріп болған соң,сол тақырыпқа сәйкес эссе жазады.)
« Картаға саяхат »
Топ
1.Тропиктік белдеуді көрсетіңіз?
2.Арабия теңізін көрсетіңіз?
2-топ
1.Қоңыржай белдеуді көрсетіңіз?
2.Жерорта теңізін көрсетіңіз?
3- топ
1.Субтропиктік белдеуді көрсетіңіз?
2.Қызыл теңізді көрсетіңіз?
4- топ
1.Арктикалық белдеуді көрсетіңіз?
2.Охот теңізін көрсетіңіз?
Қорытынды.
Рефлекция .( Білім шыңы )


Табиғаттың құпиясы тұңғиық,
Көз жетпейтін мұнарасы тым биік,
Білген сайын сырын оның жүреміз
Жүректерге өшпес жалын нұр құйып.
Үйге тапсырма : : §49 Географиялық белдеулер мен зоналар .
Кескін картаға климаттық белдеулер мен табиғат
зонасын сызу.
Бағалау. Сабаққа белсенді қатысқан топты және оқушыларды мадақтап,бағалау.