Ашы? саба? та?ырыбы: Бір орталы?тан?ан монархияларды? ??рылуы

Күні:
Сыныбы: 7 а,в Пәні: Дүние жүзі тарихы
Сабақтың тақырыбы: § 12.Бір орталықтанған монархиялардың құрылуы.Франция
Білімділік: Орталықтанған монархиялық мемлекеттердің қажеттілгі,Еуропадағы
сословиелік –өкілдік монархия,Француз жер- ң бірігуі,100 жылдық
соғыс,XI Людовик король туралы айтып,білімділігін арттыру.
Тәрбиелік: Елдің бірігуі,монархияның орнауы,Жанна д*Арктың ерлігі туралы
айтып,Отансүйгіштікке,ынтымақтастыққа ,батырлыққа тәрбиелеу.
Дамытушылық:Оқушылардың Еуропа елдеріндегі бір орталыққа бағыну,монархия
сөздерін жете түсініп,ойлау қабілеттерін дамыту.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Әдісі: баяндау,сұрақ-жауап,әңгіме
Көрнекілік: суреттер, карта,кесте
ПАБ: география,тарих
I. Ұйымдастыру
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
1.Феодалдық қоғамдағы жер қатынасының белгілері қандай?
2.Франк мемлекетінің саяси құрылымы қандай?
3.Ерікті шаруалар мен тәуелді шаруалар айырмашылығы?
4.Батыс,Оңтүстік және Шығыс славян тайпаларының орналаласуы?
ІІІ.Жаңа сабақтың жоспары:
1.Орталықтанған монархиялық мемлекет
2.Еуропадағы сословиелік-өкілдік монархия
3.Француз жер-ң бірігуі,100 жылдық соғыс
4.Француз халқының басқыншы-ға қарсы күресі,Жанна д*Арк
5.Елді саяси біріктіруді аяқтаудың алғышарттары
6.XI Людовик және оның корольдік өкіметті нығайту жолындағы қызметі
XI ғ қарай Еуропа елдерінде қалалар жақсы өсіп,дами бастады.Оған әсер еткен сауданың,үш танапты егін егу,ауыл шаруашылықтың жаңа салаларының пайда болуы.
XII-XIV ғғ басында көптеген Еуропа елдерінде сословиелік-өкілдік монархия билік түрі қалыптасты.1137 ж Кастилияда «кортес» ,1265 ж Англияда «парламент»,1302 ж Францияда «Бас штаттар»,Чехия мен Польшада «сейм» деп аталды.Олар сословиелік өкілдер органы болды.
«монархия» гректен аударғанда «бір адамның биліг» («жеке дара билеу») мағынасы
Қолөнер мен сауданың дамуына қалаларда феодалдардың зорлық- зомбылық көрсетуінен еді.Қала тұрғындары XII-XIII ғғ тәуелсіздік үшін күреске шығып,жеңіске жетті.Кейбір қалалар феодалдан бостандығын сатып алып,тәуелсіздігін алған қалалар коммуналар деп аталды. Сауда орталығына айналған қалада тауарлы шаруашылық дамыды.Жәрмеңкелерде ақша айырбас құралына,бұйымдар рыноктағы саудаға арналды.
XI-XIV ғғ қалалардың өсуі сауданың дамуына әсер етіп,Жерорта теңізіндегі сауда Испанияны,Франция мен Италияны Византиямен және Шығыспен байланыстырды.
Солтүстік және Балтық теңіздері арқылы жасалатын сауда солтүстік Германия қалаларын Нидерландиямен,Скандинавиямен және орыс елдерімен байланыстырды.
Король билігінің күшеюін
қа лады 1)қолөнершілер мен саудагерлер
феодалдық бытыраңқылықты жою үші
2) қалалар өз мырзасының қысымынан құтылу үшін;
3) ұсақ және орташа феодалдар өз шаруаларын тәуелдікте ұстап,мырзаның
қысымынан құтылу үшін;
4) шаруалар өз жағдай-ын жақсартуға,қожайынның зорлық-
зомбылықтарын шектеу үшін;
5) шіркеу де қолдады,өйткені феодалдардың өзара соғыстары,рыцарьдың
тонаушылығынан әрі зардап шекпеу үшін;

XI ғ Франция бірнеше иеліктерге бөлінді: герцогтіктер
Нормандия Бургундия Бретань Аквитания
Анжу,Тулуза,Шампань графтықтары –корольге бағынышты,іс жүзінде бағынбады.
Домен-король иелігі, Король XII ғ бастап жерін ұлғайтты.
Бас штаттар-ауқатты қала тұрғыны,дінбасы,дворян жиналысы.
XIV ғ басы Францияда феодалдық мемелекет қалыптасты.
1337-1453 жж ағылшын-француз арасында 100 жылдық соғыс болды.Кесте толтыру.
Жылы Оқиғасы
Себебі,ағылшын королі III Эдуард француз тағына таласты.
Нәтижесі,1453 ж Бордо шайқасынан соң, ағылшындар Франциядан кетті.Бас штаттардан сұрап,VII Карл тұрақты әскер құру үшін салық енгіздіріп,оны азық-түлік және қару-жарақпен қамтамасыз етіп,бас штат-ды керек қылмай,елдегі герцог,графтарды бағындырып,шенеуніктер арқылы ел басқарды.
Францияның бірігуі XI Людовик тұсында аяқталды.Тәуелсіздігінен айырыла бастаған феодалдар IV Эдуардтың көмегімен XI Людовикті құлата алмай,оған жыл сайын ақшалай салық төлеуге мәжбүр болады.
1477 ж бургундықтар жеңіліп, XI Людовик оны басып алып, Батыр Карл қаза болды.
IV. Бекіту сұрақтары:
Бір орталыққа бағынған мемлекеттің құрылуына кімдер мұқтаж болды?
Қолөнер мен сауданың дамуына кімдер зиян келтіріп отырды?
Корольдер неге қала тұрғындарымен одақтасты?
Монархия деген не?
Еуропа елдеріндегі өкілетті билік түрлері қалай аталды?
V.Қорытынды: Кестені толтыр.
Білемін Білдім Білгім келеді
VI.Үйге тапсырма: §12,13 -оқу

VII.Бағалау: