Ашы? саба? Автоматты (пулеметті) б?зу ж?не жинау. (10-сынып)
Автоматты (пулеметті) бaзу
ж‰не жинау.
(АшыK сабаK)
А€Д aйымдастырушы-оKытушы: Ахмеров Н.У
10 сынып
IV тарау. Атыс дайындыCы.
§ 4. Автоматты (пулеметті) бaзу ж‰не жинау.
МаKсаты: а) ОKушылардыS білімін жетілдіру.
‰) Автоматты б™лектеуге ж‰не жинаKтауды _йрету.
б) JарудыS материалдыK б™лігін т_сіндіру.
ОKу сaраKтары:
Автоматты (пулеметті) б™лектеу ж‰не жинаKтау.
Автоматты (пулеметті) толыK емес б™лектеу т‰ртібі.
Автоматты (пулеметті) толыK емес б™лшектеуден кейін жинастыру реті.
УаKыт – 45 минут.
СабаK ™тетін орын – А€Д кабинеті.
€діс - €Sгіме.
К™рнекті Kaралдар – А€Д оKулыCы, суреттер.
СабаKтыS ж_ргізу т‰ртібі
Кіріспе – 5 мин.
1 оKу сaраCы – 10 мин.
Автоматты (пулеметті) б™лектеу толыK ж‰не толыK емес болуы м_мкін: толыK емес б™лшектеу – автоматты (пулеметті) тазалау, майлау ж‰не тексеру _шін; толыK б™лектеу – жаSбыр мен Kар астында KалCанда не ж™ндеу кезінде автоматты (пулеметті) Kатты ластанудан тазалау _шін ж_ргізіледі. Автоматты (пулеметті) толыK емес б™лшектеу мен жинаKтау _стел _стінде немесе таза т™сеніш жайылып ж_ргізіледі; б™лшектер мен механизмдер б™лектенген ретімен Kойылады. Оларды абайлап aстап, бірініS _стіне бірін Kоймай, к_штемей ж‰не соKKыламай ж_ргізу керек.
Автоматты (пулеметті) жинаKтау кезінде оныS б™лімдеріндегі н™мірлерді салыстыру керек; ‰р автоматтыS (пулеметтіS) aSCы KорабындаCы н™мір газ KaбырындаCы, бекітпе ергенегіндегі, бекітпедегі, aSCы Kорабы KаKпаCындаCы ж‰не басKа б™ліктеріндегі н™мірге с‰йкес келуі керек.
`рыс автоматтарын (пулеметті) б™лектеу мен жинаKтауCа _йрету ерекше жаCдайларда ж‰не б™лімдер мен механизмдермен аса саKтыKпен Kарау жаCдайында Cана ж_ргізіледі.
Пулеметті б™лектеу алдында оныS aSCы б™лігін солCа Kарата сираCымен Kою керек. Ол _шін сираKтарын серіппелі имектен босатып ж‰не оныS аяKтарын бекітілген жаCдайда тaрCанда aSCыдан босату керек.
Пулеметті жинаKтау соSында оны сол Kолмен тік aстап, оS Kолмен оныS сираKтарын аздап ажырата, aSCыCа таKап ж‰не серіппелі ілмекпен бекіту арKылы оныS сираKтарын жинайды.
А т а K т ы к он с т р у к т ор М и х а и л Т и мо ф е е в и ч
К а л а ш н и к о в.
5,45 мм жетілдірілген Калашников автоматы дербес Kару, ол KарсыластыS тірі к_шін жою мен атыс Kaралдарын KaртуCа арналCан. Jарсыласты Kоян-KолтыK шайKаста жеSіліске aшырату _шін автоматKа с_Sгі-пышаK бекітіледі. Автоматтан автоматты (АВ) немесе жекелей (ОД) атыс ж_ргізіледі. Автоматты атыс автоматтан атудыS негізгі т_рі болып табылады: ол KысKа (5 атысKа дейін) ж‰не aзаK атумен (10 атысKа дейін) кезекпен ж‰не _збей ж_ргізіледі. Атыс кезінде патрондардыS берілуі автоматта 30 патронCа дейін болатын Kорабы оKжатардан ж_ргізіледі.
Тактико – техникалыK мінездемелер АКМ, АК -74, РПК - 74
Мінездемелер
АКМ
АК - 74
РПК - 74
`SCы калибрі
7,62
5,45
5,45
НаKты атыс KашыKтыCы (метр)
400
500
600
АтудыS к™здеу KашыKтыCы (метр)
1000
1000
1000
Тура атыс KашыKтыCы (метр)
кеуделік фигураCа
ж_гірмелі фигураCа
350
525
440
625
460
640
Атыс KарKыны минутына
около 600
около 600
около 600
`рыстыK ату жылдамдыCы (мин)
кезекпен ату
жекелей ату
до 100
до 40
до 100
до 40
до 150
до 40
ОKжатармен KосKандаCы массасы (кг)
3,6
3,2
5,0
С_Sгі-пышаKтыS Kынабымен Kоса алCандаCы массасы
450
450
-----
ОKтыS aшу KашыKтыCы (метр)
3000
3150
3150
БастапKы оK жылдамдыCы
715
900
960
ОKжатар сыйымдылыCы
30
30
45
2 оKу сaраCы – 15 мин.
Автоматты (пулеметті) толыK емес б™лектеу т‰ртібі:
ОKжатарды б™лектеу. Автоматты (пулеметті) сол Kолмен д_мініS мойыншасынан не KaндаCынан aстап, оS Kолмен оKжатарды орай aстайды, бас бармаKпен бекіткішті Kысып, оKжатардыS т™менгі жаCын ілгері aмсындырып, оны б™лектеп алады.
Содан кейін оKтыKта оKтыS бар-жоCы тексеріледі, бaл _шін ауыстырCыш т™менге т_сіріледі, оны «АВ» (автоматты ату) немесе «ОД» (жекелей ату) жаCдайына Kойып, бекітпе жаKтауыныS тaтKасы кейін жылжытылады, оKтыKты тексеріп, бекіткіш жаKтауы жіберіліп, ш_ріппе aрыстыK Kайырудан (взводтан) босатылады.
Т_нгі к™здеуіші бар автоматты (пулеметті) б™лшектеу кезінде оKжатарды б™ліп алCаннан соS, т_нгі к™здеуішті б™лектейді, ол _шін Kыспа KaрылCысыныS тaтKасын сол жаKKа ж‰не артKа Kарай апарып, к™здеуішті артKа жылжытады да, оны автоматтан (пулеметтен) б™лектеп алады.
ЖабдыKтар пеналын д_м aясынан шыCарып алу.
ОS KолдыS сaK саусаCымен д_м aясыныS KаKпаCын пенал серіппеніS ‰серімен aядан шыCатындай етіп басады; пеналды ашып, одан с_рткішті, тазалаCышты, бaрауышты, KаKKышты шыCару керек.
Жиналмалы д_мі бар автоматтыS пеналы оKжатарды салуCа арналCан с™мкеніS Kалтасында ж_реді.
С_мбіні алу. С_мбініS aшын оныS басы KарауылдыS негізіндегі тіректен шыCатындай етіп aSCыдан тартып, с_мбіні жоCары суырып алады. С_мбіні алу KиындыK тудыратын болса, онда KаKKышты KолдануCа рaKсат беріледі. Оны с_мбініS басындаCы саSылауCа сала отырып, aSCыдан с_мбініS aшын тартып суырып алады.
aSCылыK тежеуіш компенсаторын, пулеметтен – жалын с™ндіргішін б™ліп алу.
Бaрауышпен aSCылыK тежеуіш-компенсатордыS (жалпы с™ндіргіштіS) орныKтырCышы батырылады.
`SCылыK тежеуіш-компенсатор Kарауыл негізіндегі бaрандалы д™Sестен саCат тіліне Kарсы баCытта бaралып шыCарылады. `SCылыK тежеуіш-компенсатор (жалын с™ндіргіш) тым Kатты бaралCан жаCдайда aSCылыK тежеуіш компенсатордыS ‰йнегіне KойылCан с_мбініS (KаKKыштыS) к™мегімен бaрап алуCа болады.
`SCы KорапшасыныS KаKпаCын б™лектеу. Сол Kолмен д_мніS мойнын Kамти aстап, осы KолдыS бас бармаCымен Kайтармалы механизмніS баCыттаушы ™зегініS д™Sесін басады, оS Kолмен aSCы Kорабы KаKпаCыныS артKы б™лігін жоCары к™теріп, KаKпашаны алады.
Jайтармалы механизмді б™ліп алу. Автоматты (пулеметті) д_мніS мойынан сол Kолмен aстап тaрып, оS Kолмен Kайтармалы механизмніS баCыттаушы ™зегін оныS ™кшесі aSCы KорабыныS бойлыK ойыCынан шыKKанша ілгері Kарай aмсындырады; баCыттаушы ™зектіS артKы шетін к™теріSкіреп, Kайтармалы механизмді бекітпе жаKтауыныS арнасынан шыCарады.
Бекітпемен Kоса бекітпе жаKтауын алу. Автоматты (пулеметті) сол Kолмен одан ‰рі aстап тaрып, оS Kолмен бекітпе жаKтауын артKа тірелгенше тартып, оны бекітпемен бірге к™теріSкіреп барып, aSCы Kорабынан б™лектеп алады.
Бекітпені бекітпе жаKтауынан алу. Бекітпе жаKтауын бекітпе жоCарыда болатындай етіп сол KолCа алады; оS Kолмен бекітпені кейін шегеріп, бекітпеніS жетекші д™Sесі бекітпе жаKтауыныS фигуралы ойыCынан шыCатындай етіп, бекітпені алCа Kарай шыCарып алады.
`SCылыK бастырмасымен газ т_тігін босатып алу. Автоматты (пулеметті) сол Kолмен aстап тaрып, оS Kолмен жабдыK пеналын газ т_тігі тaйыKталCышыныS шыCыSKысына тік жаCдайCа дейін бaрап, газ т_тігін газ каморасыныS келте т_тігінен шыCарып алады.
3 оKу сaраCы – 10 мин.
Автоматты (пулеметті) толыK емес б™лшектеуден кейін жинастыру
реті.
Газ т_тікшесін aSCылыK бастырмасымен Kосу. Автоматты (пулеметті) сол Kолмен aстап тaрып, оS Kолмен газ т_тігін алдыSCы шетімен газ каморасыныS келте т_тігіне aмсындырады ж‰не aSCы бастырмасыныS артKы шетін aSCыCа Kысады; тaйыKталCышты оныS орныKтырCышы к™здеу KалыбыныS ойыCына кіргенше бaрайды.
Бекітпені бекітпе жаKтауына Kосу. Бекітпе жаKтауын сол Kолмен оS KолCа алып, оны цилиндрлі б™лігімен жаKтау арнасына сaCады; бекітпені оныS жетекші д™Sесі бекітпе жаKтауыныS фигуралы ойыCына кіретіндей етіп бaрап, бекітпені алCа Kарай сaCады.
Бекітпемен Kоса бекітпе жаKтауын aSCы Kорабына Kосу. Сол Kолмен д_мніS мойыншасын Kамти aстайда.Бекітпесіне Kоса бекітпе жаKтауын оS Kолда бас бармаKпен KысылCан бекітпе алдыSCы жаCдайда болатындай етіп aстап тaрып, газ поршенін к™здеуіш KалыбыныS Kуысына кіргізеді де, aSCы KорабыныS Kайырмалы бекітпе жаKтауыныS ойыKтарына кіретіндей етіп бекітпе жаKтауын ілгері жылжытады, оны с‰л-п‰л к_штеп aSCы Kорабына Kосады да, ілгері aмсындырады.
Jайтармалы механизмді Kосу. ОS Kолмен Kайтармалы механизмді бекітпе жаKтауыныS арнасына кіргізеді, Kайтармалы серіппені Kысып, баCыттаушы ™зекті ілгері итереді де, біршама т™мен т_сіріп, оныS ™кшесін aSCы KорабыныS бойлыK ойыCына кіргізеді.
`SCы KорабыныS KаKпаCын Kосу. `SCы KорабыныS алдыSCы шетімен к™здеу KалыбындаCы жартылай шеSбер ойыKKа кіргізеді, KаKпаKтыS артKы шетін оS KолдыS алаKанымен Kайтармалы механизмніS баCыттаушы ™зегініS шыCыSKысы aSCы Kорабы KаKпаCыныS ойыCына кіретіндей етіп алCа ж‰не т™мен aмсындырады.
Ш_ріппені aрыстыS Kайырмасынан босатып, саKтандырCышKа Kою. АCытKыш ілмекті басып, ауыстырCышты тірелгенге дейін жоCары к™тереді.
АвтоматKа aSCылы тежеуіш-компенсаторды, пулеметке – жалын с™ндіргішті Kосу. Д_мді тежеуіш-компенсаторды Kарауыл бойындаCы бaрандалы шыCыSKы б™лікке тірелгенше бaрайды. Егер aSCылы тежеуіш-компенсатордыS (жалын с™ндіргіштіS) саSылауы орныKтырCышKа с‰йкес келмесе, aSCылы тежеуіш-компенсатор aSCысына немесе жалын с™ндіргішті саSылау орныKтырCышKа орналасKанша айналдырады.
С_мбіні Kосу.
Пеналды д_м aясына салу. С_рткішті, тазалаCышты, бaрауышты, KаKKышты пеналCа салып, KаKпаCын жабады да, пеналды т_бімен д_м aясына кіргізеді; оны KаKпаKша жабылатындай етіп aяCа батырады. Жиналмалы д_мді автоматта пенал оKжатарCа арналCан с™мке Kалтасына салады.
ОKжатарды автоматKа Kосу. Автоматты сол Kолмен д_м мойыншасынан немесе шетмойыннан aстап тaрып, оS Kолмен оKжатардыS ілгішін aSCы KорабыныS терезесіне енгізіп, оKжатардыS ілмегі оKжатардыS тірек шыCыSKысынан асатындай етіп ™зіне бaрады.
Т_нгі к™здеуіші бар автоматты (пулеметті) жинау кезінде пулеметті KосKаннан кейін НСПУ к™здеуішін Kояды.
Автоматты (пулеметті) KaндаCынан aстап, к™здеуіштіS Kыспа KaрылCысы саSылауын Kару Kадамасына орналастырады, ол _шін Kыспа KaрылCысыныS тaтKасыныS артта тaрCанына к™з жеткізіп, к™здеуішті алCа тірелгенше жылжытып, тaтKаны алCа Kарай соSына дейін айналдыра отырып, оны бекіту керек.
Jорытынды – 5 минут.
ОKушыларды баCалау, _йге тапсырма беру.
Заголовок 115