Саба? жоспары. Желілілер типіне ?ыс?аша сипаттама.?андауырша-басс?йексіздер ?кілі. (7-сынып)
К_ні:_____________
СабаKтыS таKырыбы: Желілілер типіне KысKаша сипаттама.
Jандауырша-басс_йексіздер ™кілі.
СабаKтыS маKсаты: білімділік: желілілердіS жалпы сипаттамасы мен оларCа т‰н белгілермен таныстыру, KандауыршаныS сыртKы ж‰не ішкі Kaрылысына, тіршілігі туралы т_сінік Kалыптастыру.
дамытушылыK: проблемалыK жаCдайлар мен к_нделікті деSгейі артKан тапсырмаларды шешу
кезінде дербес ойлана алуды дамыту, п‰нге, таKырыпKа байланысты KызыCушылыKтарын дамыту.
т‰рбиелік: барлыK жаратылым деSгейіндегі табиCаттыS бірегей Kaбылысы ретінде тірлікке
ыKыласты Kарым Kатынаста болуCа, табиCатты KорCауCа, аялауCа т‰рбиелеу.
Jaрал-жабдыKтар: (интербелсенді таKта, эл.оKулыK)
СабаKтыS к™рнекілігі: зиянкес бунаKденелілердіS суреттері, жинаKтамасы, олардыS маSызына байланысты суреттер, KандауыршаныS суреті, карточкалар.
СабаKтыS т_рі: ЖаSа сабаK
СабаK ™ту ‰дісі: €Sгімелеу, сaраK-жауап
СабаKтыS барысы: I `йымдастыру кезеSі. С‰лемдесу, т_гендеу.
II ^й тапсырмасын сaрау.
А) Фронтиальды сaраKтар.
БунаKденелілердіS Kоректену жолдары Kандай?
БунаKденелілердіS ш™пKоректі ™кілдеріне Kандай бунаKденелілер жатады?
ЖыртKыш ™кілдеріне Kандай бунаKденелілер жатады?
Паразиттік ™кілдеріне Kандай бунаKденелілер жатады?
Аса паразиттік ™кілдеріне Kандай бунаKденелілер жатады?
ОлардыS биоценоздаCы маSызы Kандай?
ПрактикалыK маSызы неде?
Зиянкес бунаKденелілермен к_ресудіS биологиялыK ‰дісі Kалай ж_ргізіледі?
Неліктен KaмырсKаныS илеуін бaзуCа болмайды?
БунаKденелілерді KорCау Kалай ж_зеге асуда?
АлCашKы Jызыл кітап Kай жылы шыKKан?
Jызыл кітапKа тіркелген бунаKденелілерді атаSдар.
€) С‰йкестендіру тесті.
ш™пKоректі бунаKденелілер
ханKызы, ызылдауыK KоSыз, KaмырсKалар, к™кKасKа шегіртке, б™гелек, сона,бит,безгек масасы,
Kызылша бізтaмсыCы,
колорад KоSызы, KасаKы жалпайма,
алма г_лжегісі, зауза, KараCай жібекк™белегі.
жыртKыш бунаKденелілер
паразиттік ж‰не аса паразиттік бунаKденелілер
^лгерімі т™мен оKушымен жaмыс. Тапсырмасы:
БунаKденелілердіS т_рі
Келтіретін зияны
Б™лме шыбыны
Бит
III ЖаSа сабаKты т_сіндіру.
Желілілер типініS KысKаша сипаттамасы.
`рыKтыK даму кезінде арKа жаCында
желі болады(ол серпімді, тыCыз болады),
(жоCары сатыдаCы жан-да желіден омыртKа жотасы пайда болады)
ЖелініS _стіSгі жаCында
U°ж_йке т_тігі бар (т™менгі сатыдаCы жан-да ол ™мір бойы саKталады, жоCары сатыдаCы жан-да ми мен жaлынCа айналCан)
ЖaтKыншаKтыS екі б_йірінде
желбезек саSылаулары орналасKан(т™м.сат. желбезек саS ™мір бойы саKталады, жоC.сат. ™кпеге айналCан)
Jан тарату ж_йесі
тaйыK
Денесі
^ш Kабатты,екі жаKты симметриялы, соSCы Kуысты
ЖелілілердіS _ш тип тармаCы бар: басс_йексіздер, KабыKтылар, омыртKалылар.
Jандауырша- басс_йексіздердіS ™кілі. ОныS 30 т_рі бар. (видео к™рсету)
Систиматикасы(ж_йелеу)
Желілілер типі
Басс_йексіздер тип тармаCы
Басжелілілер класы
Кездесетін жері
баяу аCатын жылы теSіздерде
Дене тaрKы
5-8 см
Дене Kaрылысы
Екі б_йірінен KысыSKы, алдыSCы ж‰не артKы жаCы с_йір, басс_йегі жоK,арKа ж_збе Kанаты бар,ол KaйрыK ж_збеKанатымен тaтасып кеткен, ауыз т™Sірегінде 20 шаKты мaртшалары бар,Kандауыр деп аталатын медициналыK KaралCа aKсайды
Ауыз алдында
Jармалауыштар бар
Терісі
ЖaKа(сыртKы Kабаты-эпидермис, ішкі Kабаты- наCыз тері)
JаSKа Kызметін
Желі атKарады
АрKа ж‰не KaрсаK бaлшыKетті
Таспа тірізді созылып жатыр
АсKорытуы
Аузы, жaтKыншаCы,KысKа ішек,артKы тесік (аналь)
Тыныс алуы
Желбезек арKылы суда еріген оттегімен
Jанайналымы
Ж_рек болмайды,оныS KызметінKaрсаK KолKа Kантамыры атKарады, Kаны т_ссіз, Kантарату ж_йесі-тaйыK
З‰р шыCаруы
ЖaтKыншаK маSында т_тікшелері орналасKан
Ж_йке ж_йесі
Ж_йке т_тігі атKарады,денесіне ж_йке талшыKтары тарайды,онда жарыK сезгіш жасушалар шоCырланCан
Жыныс ж_йесі
Жыныс бездері жaтKыншаK маSында ор-Kан,
К™беюі
Дара жынысты,сырттай aрыKтанады,
Дамуы
Жыныс жасушалары б™лшектенеді, дерн‰сілдері су ішінде _ш ай еркін ж_зеді
МаSызы
ТаCамCа пайдаланады
ІV. СабаKты бекіту.
А) «Жедел жауап» сaраKтар Kою
Желілілер деп неге аталCан?
Желілілер Kайда тіршілік етеді?
Желілілерге Kандай жануарлар жатады?
Желілілерге Kандай белгілер т‰н?
Jандауыршада KаSKа Kызметін не атKарады?
Jандауырша Kайда тіршілік етеді?
J. Kанайналым ж_йесінде Kандай ерекшелік бар?
Jандауыршаны Kандай Cалым-зоологтар зерттеді?
Jандауыршалар Kай тип тармаCына жатады?
€) Жaмыс д‰птерін толтыру.
V. СабаKты Kорытындылау, баCалау.
VІ. ^йге тапсырма беру.
§ 50(жаSа), § 36 (ескі) ТаKырыпKа сай рефераттар жазу, суреттер салу, таKырыптыS соSындаCы кестені толтыру.
15