Жануарлар д?ниесін ?ор?ау ж?не ?ызыл кітап?а енгізу

Сабақтың тақырыбы: Жануарлар дүниесін қорғау және қызыл кітапқа енгізуСабақтың мақсаты:
Білімділігі: оқушылардың білімін арттыра отырып,оқушыларға жануарлар дүниесін қорғау, қорықтар және қызыл кітап жайлы мағлұмат беру.
Дамытушылығы: қосымша деректер арқылы оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыру, сөздік қорын байыту,шығармашылық ізденіске бағыт беру.
Тәрбиелілігі: жаратылыстың әр мүшесін сүйе білуге ,жануарларды қорғауға, іздемпаздыққа,табиғатты аялау тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, түсіндіру.
Сабақтың түрі: Жаңа ұғым беру.
Пән аралық байланыс:Математика ,қазақ тілі, әдебиеттік оқу, ӨҚН
Сабақтың көрнекілігі: Слайд , деректі фильм, тест,топтастыру,
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру .
1.Кезекші жауабы.
2. Сабаққа даярлау: Күннің сәні –шуағымен,
Қыстың сәні- қыраумен.
Көлдің сәні- аққумен,
Оқушы сәні- біліммен.
ІІ . Үй тапсырмасын сұрау:
Жануарлардың табиғаттағы және адам өміріндегі ролі
1топ: Жануарлар мен өсімдіктердің адам өміріне пайдасы.
2 топ:Өсімдіктердің көбейуіне жануарлардың әсері.
3 топ: Жануарлардың санитарлық қызметі.(слайд)
Өткен сабақты бекіту:
Д/ф не көрдік?
Иә табиғаттың сұлулығын көрдік. Осы сұлулықты қорғау үшін қандай жұмыс атқарылып жатыр. Бүгінгі тақырыбымызда соған тоқталамыз.
ІІІ. Жаңа сабақ: 1.Кіріспе
- Олай болса, бүгін жануарлар дүниесін қорғау жайлы білетін боламыз.
- Ол үшін «Жануарлар дүниеcін қорғау» тақырыбын оқиық.
Мәтінмен жұмыс:
Мәтінді топқа бөліп оқып түсіндіріп беру.
1) Ақсу- Жабағалы 1926 ж Жамбыл облысы
2) Алматы мемлекеттік табиғи қорығы 1931ж Алматы
3) Наурызым мемлекеттік табиғи қорығы 1931ж Қостанай
4) Барсакелмес м.т.қ. 1939ж Қызылорда облысы
5) Қорғалжын м.т.қ. 1968ж. Ақмола облысы.
6) Марқакөл м.т.қ. 1976ж. Шығыс Қазақстан облысы.
8) Батыс Алтай м.т.қ. 1992ж. Шығыс Қазақстан облысы.
9) Алакөл м.т.қ. 1998ж. Алматы облысы.
10) Қаратау м.т. қ. 2004ж .Оңтүстік Қазақстан.
7) Үстірт м.т.қ. 1984ж. Маңғыстау облысы.
Үстірт қорығында Арқар, қасқыр, құлан, дуадақ,ақбөкен, қарақұйрықтар мекендейді.
- Арқар- денесі ірі,аша тұяқты, салмағы 70және 40 кг Бозашы қорықшасында кездеседі.
-Құландар- Қазақ даласында үйір-үйрімен топталып жүрген. Құланды есепсіз аулау салдарынан қазақ жерінен құрып кетуіне әкеп соқты. Соңғы уақытта Бозашы қорықшасына Түркменстаннан әкеліп көбейтілді.
-Дуадақ- ең ірі құстардың бірі. Ересек дуадақтың салмағы -16 кг . Ол үнсіз жүретін сақ құс.
-Ақбөкендер- Манғолияда, Қалмақ даласында, Қазақстанда ғана сақталған. Ақбөкендер шөл, шөлейіт,далалы аймақтарда тіршілік етеді. 2010жылы Жайықта 12мың бас ақбөкен қырылды «орны толмас ұлттық трагедия» болды.
Суретпен жұмыс
Топтастыру.
1948 жылы ағылшын ғалымы Питер Скотт «Қызыл кітаптың» негізін қалады.Оған жойылып бара жатқан жануарларды енгізді.Қазақстанда «Қызыл кітабы» 1977 жылы,1991 жылы,1996 жылы өңделіп шықты. Егер осы кітапқа енген жануарларға қиянат жасаған адам мемлекет тарапынан айыппұл төлейді немесе жазаланады.
«Қызыл кітаптың» мақсаты: Саны азайған өсімдіктер мен жануарларды есепке алу.
Жойылып кеткен жануарлар «Қара кітапқа» енгізілген.
Дәптермен жұмысы (Сөздік жұмыс)Жосып жүретін-тобымен жортып жүретін.
Мамырлайтын-жазда суда тіршілік ететін құстардың суда бойжазуы.
Құрып кету- жойылып кету
Оқушыларды дауыстап оқыту.
Сергіту сәті.
Шығармашылық жұмыс:
1-топ: Жануарларға байланысты жұмбақтар. 2-топ: Үстірт қорығына байланысты шағын әңгіме жазу. 3-топ: Жануарларды қорғауда сен қандай үлес қосар едің?
ТЕСТТІК ТАПСЫРМАЛАР
1. Жәндіктер, балықтар, қосмекенділер,бауырымен жорғалаушылар,құстар.Сүтқоректілер деп-
а) жануарлар дүниесі: ә) жануарлардың аттарын: б) жануарлардың көптүрлілігін: в) жануарлар класын айтады:
2. Жәндіктердің 3 белгісі:
а) қанаты, 6 аяғы, мұртшасы: ә) аяғы, тырнағы, қанаты: б) 3бөлікті денесі, тырнағы, қанаты: в) тырнағы,6 бөлікті денесі, 6аяғы:
3. Қызыл кітапқа:
а) құстың 29 түрі; ә) құстың 56 түрі; б) 56 құс; в) барлық құстар енгізілген;
4. Балықтар...тыныстайды:
а) өкпесімен; ә) қанатымен; б) желбезегімен; в) торсылдағымен;
5. Тіршілік ету ортасы деп-
а) тіршілікке қолайлы ортаны; ә) тұрғызылған қоныс мекені; б) бейімделіп мекен етуі; в) орналасу ерекшелігін айтады.
Дұрыс жауап; 1. б) 2. а) 3. ә) 4. б) 5. а)
Қорытындылау:
-Сонымен біз бүгін сабақта не білдік? Табиғатты сақтаңдарҚұстарды атпаңдар. Гүл жайнаған жерімді, Аялаңдар сақтаңдар.
Міне,балалар бүгін біз сабақта жануарлар дүниесін қорғау, қорықтар және қызыл кітап туралы сөз қозғадық . Бұл қазіргі таңда өзекті мәселелердің бірі екендігі белгіл. Табиғатты қорғау біздің қолымызда.
Үй тапсырмасы: Мәтінді оқып мазмұнын айтуға дайындалу .Осы тақырып бойынша эссе жазу.
Бағалау.