?й жи?аздарыны? негізгі б?ліктерін,жи?азды ??растыр?анда ?олданылатын біріктірушілерді дайындау.(практика)
11-сынып
П‰ні: технология к_ні:
СабаKтыS таKырыбы:^й жиkаздарыныS негізгі б™ліктерін,жиkазды KaрастырCанда Kолданылатын біріктірушілерді дайындау.(практика)
МаKсаты: Білімділік: Киіз _й тарихынан ж‰не киіз _йдіS атаулары мен Kaрам-б™лшектерінен маCaламаттар беру. Киіз _й туралы т_сінік-aCымдарын молайтып, білімділікке жетелеу; Т‰рбиелік: адамгершілікке баулу, еSбекке с_йіспеншіліктері мен Kабілеттерін арттыру, ‰рбір еSбекпен жасалCан бaйымдарCа aKыптылыKпен KарауCа ж‰не Kастерлеуге т‰рбиелеу; ДамытушылыK: ОKушылардыS аKыл-ойларын жетілдіріп, д_ниетанымдарын молайту. `лттыK KaндылыKтарCа деген к™зKарастарын Kалыптастыру;
СабаKтыS т_рі: топпен жaмыс.
К™рнекілігі: ОKулыK, киіз салынCан сурет, киіз _йдіS макеті, киіз _йдіS жеке-жеке б™лшектері: шаSыраK, уыK, кереге т.б.
І. Кіріспе:
Jaрметті оKушылар, біздіS б_гінгі сабаCымыз киіз _й туралы болмаK. Киіз _й к™птеген к™шпелі халыKтардыS негізгі баспанасы болCан. JазаK халKы да киіз _йді сан мыSдаCан жылдар бойы ™зініS т™л баспанасы етіп келді.Мал шаруашылыCымен айналысып, к™шпелі ™мір с_ретін адамдар _шін киіз _й Kыста да, жазда да Kолайлы баспана болып саналCан. ЕS басты кереметі: к™шіп ж_руге ыSCайлы, ‰рі жеSіл. Оны тез жыCып, тез Kaрастырып тігіп алуCа болады. ХалKымыз киіз _йді «Kасиетті, киелі Kара шаSыраCымыз» деп д‰ріптеген, ™йткені ол – aлтымыздыS баспанасы, м‰дениеті, шежірелі тарихы, ‰рі ™ткенін aмыттырмас маSызды ескерткіші. Киіз _йде ата-бабамыздыS т_сінік-т_йсігі, aCымы, таным-талCамы, ™нер т‰жірибесініS тaтас _лгісі, к™рінісі жинаKталCан. Бір Cана киіз _йден с‰улет, сурет, Kол™нер, м‰дениет сияKты бірнеше ™нердіS басын Kaрайтын Cажайып туындыны к™ре аламыз.
Jaрметті оKушылар, біз білеміз: киіз _йдіS киіз бен аCаштан тaратынын. БіраK оныS т_рлерініS Kанша екенін білеміз бе? Ендеше сабаCымызды да осыдан бастаймыз!
ІІ. Негізгі б™лім. «Кім к™п біледі?»
(€р сaраKтыS тaсында aпай сандары жазылып тaр. Сол арKылы Kорытынды жасалынады. €р дaрыс жауаптыS aпайы есептеліп отырады.)
А) «Киіз _й атаулары»
Абылайша, жолым _й, жаппа _й. (УаKытша Cана отыратын шаCын немесе жартылай тігілетін _йлер) 4 aпай
Jараша _й. (JоSыр т_сті, жыртыK-тесік, ескі, кедей _йі) 3 aпай.
Орда. (ЕSселі, салтанатты киіз _й) 5 aпай.
АK шаSKан _й. (8 Kанатты аK орда, байлар, билер тaратын _й). 4 aпай
€) «Киіз _йдіS с_йектері Kалай аталады?»
№
С_йегініS б™ліктері
Jaрамдас б™лшектерініS атауы
`пайы
1
ШаSыраK
БаKалаK, к_лдіреуіш, KаламдыK, табаK, тарам, тоCын
5 aпай
2
УыK
Jалам, Kары, иін, уыK бау
4 aпай
3
Кереге
БалашыK, ерісі, желі, к™к, Kанат, саCанаK
4 aпай
4
СыKырлауыK
(Киіз _йдіS ‰шекейлі с‰нді есігі)
БосаCа, жарма бет, маSдайша, табалдырыK
3 aпай
Б) «Киіз _й жабдыKтары Kалай аталады?»
1. АяKбау.К™шер кезде уыKтардыS аяCын буып байлайтын жіп. 4 aпай.
2. БаKан.Киіз _й тіккенде шаSыраK к™теруге, _зікиер мен т_ндіктерді к™теріп жабуCа керекті ашалы аCаш. 5 aпай.
3. ТуырлыK.УыKтыS орта тaсынан керегеніS _стін жабатын киіз. 5 aпай.
4.Т_ндік. Киіз _
·йдіS шаSыраCын жабатын киіз. 4 aпай.
5.^зік. УыKтыS _стіне жабылатын киіз. 3 aпай.
В) «Киіз _й жиkаздары Kалай аталады?»
1. Киім ж‰не таCы басKа _й м_ліктерін ілуге арналCан жиkаз.(АдалбаKан) 5 aпай.
2. ТамаK пен ыдыс – аяK саKтауCа арналCан _й жиkазы. (Асадал) 4 aпай.
3. Ж_к астына Kоятын т™рт аяKты бaйым. (Ж_каяK) 4 aпай.
4. Ас, таCам салуCа арналып аCаштан жасалCан _лкен сандыK. (Кебеже) 3 aпай.
5. €р т_рлі бaйым салуCа арналып аCаштан немесе металдан
жасалCан _й жиkазы. (СандыK) 5 aпай.
ІІІ. БаCалау. ОKушылардыS сабаK _стіндегі белсенділігі мен жауап параKшадаCы aпайларын есептеп баCалаймын.
І^. Jорытынды.
Міне, біз б_гінгі сабаCымызда ата-бабаларымыз сан Cасырлар бойы пайдаланCан киіз _й туралы білдік, ‰рі біраз маCaламаттарCа KаныKтыK. Киіз _йдіS атауларынан бастап, Kaрылымы мен оныS жабдыKтары ж‰не жиkаздары жайында _йрендік. `лтымыздыS с‰улет ™нері мен м‰дениетінен хабардар болдыK. БaрынCы шеберлердіS жасаCан бaйымдарын да біліп, ™зіміз ку‰ болдыK. Олай болса, біз де _йден Kатырма KаCаздан _й жиkаздарын жасап ‰келейік.
^. ^йге тапсырма: Jатырма KаCаздан _й жиkаздарын (сандыK, ж_каяK, кебеже) жасап келу тапсырылады.
(^й жиkаздарыныS аттары жасырылып, топ м_шелеріне беріледі)
Берілген тапсырмалар: (Киіз _йдіS суреттерін жекелеп к™рсете отырып орындау )
[ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ][ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ][ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ][ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ]
http://images.yandex.kz/yandsearch?source=wiz&text=%D1%8E%D1%80%D1%82%D0%B0 %D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85, %D1%84%D0%BE%D1%82%D0%BE&noreask=1&img_url=http://hrenovina.net/wp-content/042.jpg&pos=0&rpt=simage&lr=164
Рисунок 7http://images.yandex.kz/yandsearch?source=wiz&text=%D1%8E%D1%80%D1%82%D0%B0 %D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85, %D1%84%D0%BE%D1%82%D0%BE&noreask=1&img_url=http://www.inform.kz/fotoarticles/27082009163844.jpg&pos=2&rpt=simage&lr=164
Рисунок 10http://images.yandex.kz/yandsearch?source=wiz&img_url=http://tg-arc.com/yurt isometric.jpg&uinfo=sw-1325-sh-611-fw-1100-fh-448-pd-1&tld=kz&p=4&text=%D1%8E%D1%80%D1%82%D0%B0 %D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85, %D1%84%D0%BE%D1%82%D0%BE&noreask=1&pos=125&rpt=simage&lr=164
Рисунок 1615