Стихи для детей на тувинском языке.Автор учитель начальных классов МБОУ СОШ № 14 Артаа В.Ч.
Бичиилерге.
Чыжыргана. Артыш.
Чыжыргана чиксенчиг Артыш чаагай чыттыг
Чыып чигеш пөкпес Хандылаарга эм боор
Сывын безин хайындыргаш өртеткештиң ыштанырга
Чөдүл эмнээр эм-дир. Аарыг-аржык арлыр.
Хадың. Ыт-кады.
Хадың чараш, дыдыраш Ыт-кадын бис чайын
Арга иштин каастаар Чыып алгаш, дискеш
Ооң чулуун ижерге Кышкы соокта гриппке
Аарыглардан адырлыр. Хайындырып ижер бис.
Башкыларга.
1.Үжүк-бижик өөредир 3. Он дөрт дугаар школада
Үжүглелим эки-ле ийин Онза солун башкылар бар
Оон артык башкыларым Авам ышкаш ынак кижи
Октябрьда байырлаарлар. Башкым дизе чазыг болбас.
2. Чурук чуруп, домак кожуп, 4.Башкыларның байырында
Санны санап, шээжиледип Байыр тудуп эки сөстү
Чараш чаңга өөредир Бичии-даа бол белээвисти
Чазык чаңныг башкыларым. Кады кошкаш, сунуп тур бис.
Школам.
Оолдар, кыстар бичиилер Бижик- үжүк билбести
Ойнап-хөглеп хүнзээр Башкыларым өөредир
Эртем-билиг өөредир Келир өйже орукту
Эргим төрээн школам. Хевирлеп бээр школам.
Төрээн суурум ортузу.
Төңчүгеште ийи каът
Чүс - чүс чашты өөреткен
Черле утпас школам.
Авам холу.
Авам эргим холу Авам чымчак холу Авам чылыг холу
Ажы-төлү бисти Аъш-чемни кылыр Аргып-даарап хепкерер
Аадып-чайгап өстүрүп Аал долу бистерни Аваның ол холун
Аарыг-аржык халдатпаан. Ашкарып чемгерген. Ажы-төлү утпаан.
Авай, авай, авай Авай, авай, авай Авай, авай, авай
Авам эргим холу. Авам чымчак холу. Авам чылыг холу.
Чаражын көр, бойдусту! Кырган ачам сылдызы. (Идегелдиг салгал.)
Чаашкын чаггаш, аясты. Кырган ачам делгем хөрээн
Чайгаар хүн-даа чылытты Кызыл сылдыс каастап чоруур
Куштар өөрүп ырлажып, Герман фашист дайзыннарны
Куду-өрү ужуп тур. Кезеткеннер бирээзи ол…
Фронтуга маадырлыг чоруу дээштиң
Кымыскаяк, дооскара Кызыл шериг ону шаңнаан.
Уязындан үнгүлеп
Ажыл-ишке чымышсыраан Акым Орлан шериг барган
Аай-дедир маңнашты. Кызыгаарны камгалашкан
Эргим төрээн чуртувусче
Чаъс суунга чунуп каапкан Оор ёзу-биле халдап
Чодураалар хүнче көрүп Эжелеп ап, тиилээр бис деп
Чаагай чыдын биске сөңнеп Идегээннер ыңай турзун!
Сагыш-сеткил өөртүп туру.
Бойдустуң ол чаражын А мен бичии школачы,
Эскербестер кайы хөй Ажырбас оң, өзе бээр мен.
Оон дора хоралакчы Кырган ачам, акым ийиге
Өөдежоктар бисте бар. Шериг хүнүн таварыштыр
Изиг байыр чедиргештиң,
Бичии чаштан эгелеп Идегелдиг салгал боорун аазадым.
Өскен-төрээн чуртуңну
Хумагалап камнап чорааш
Салгалдарга дамчыдаал.
Майның тозу.
Тиилелге хүнү Тиилекчи маадырга Тайбың шаңнап берген
Майның тозу келди Тураскаалче бараалы Дайынчы маадырга
Парк аксы шөлге Боондак чечекти «Топтуг салгал бар»- деп,
Марыштап тепсээли. Мөгейип салыылы. Даңгыраглап сөглээли.
1, 2, 3, 1, 2, 3
Марыштап тепсээли.
Авам холу.
Авам холу хоюг чымчак Авам холу уран-шевер
Аадып-чайгап азырап каан Аргып-даарап хепкерип каан
Аткан даңга, үнген хүнге Аалга кирген, келген чонга
Авыралдап чажыын чашкан. Аъжы-чемин сөңнеп сунган.
Авай, авай, авам холу Авай, авай, авам холу
Хоюг чымчак авам холу. Уран-шевер авам холу.
Авамайның эргим холу
Улгаткыже, кырыгыже
Уттундурбас уян ырның
Ужуу болган авам холу.
Алдын кус. Демир аът.
Сарыг буру черже Демир аъдым мунгаш
Сылдырадыр батты Кылан дошка баргаш
Буттарывыс ону Салгын-биле денге
Шылырадыр басты. Сыыладыр халдыйн.
Хар.
Ховен дег хар Эртем-билиг дээдизинче
Хоглуг баты Эштип кирер чалгыны боор
Хадынчыкты Эге школа чадазындан
Шуглай каапты. Эки быжыг тептинип ап,