Саба? жоспары та?ырыбы ?ыпша? ханды?ы

Сабақ жоспары
Сынып: 7
Пән: орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы: Қыпшақ хандығы
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: оқушыларға қыпшақ тайпаларының қоныстанған жері, этикалық құрамы, қоғамдық құрылысы жайында түсінік беру
Дамытушылық: оқушылардың карта, үлестірмелі карточкалар, кестемен жұмыс істеу, логикалық ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту
Тәрбиелік: оқушылардың бойында патриоттық, отансүйгіштік сезім қалыптастыру
Сабақтың түрі: интерактивті сабақ
Сабақтың әдісі: баяндау, үлестірмелі карточкалар, карта, кестемен жұмыс, талдау
Сабақтың көрнекілігі: кесте, карта, үлестірмелі карточкалар, интерактивті тақта
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
1. амандасу
2. оқушыларды түгендеу, сабаққа бағыттау
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
ауызша
үлестірмелі карточкалармен жұмыс
құрастырған тестерін тексеру
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру
Жаңа сабақтың жоспары:
1. Қыпшақтардың қоныстанған жерлері және этикалық құрамы
2. Қоғамдық құрылысы
3. Қапшақ хандығының саяси жағдайы
4. Шаруашылығы
Кіріспе
1. Оқушыларға карта арқылы қыпшақ тайпаларының қоныстанған жері және тірек-кесте арқылы этикалық құрамы жөнінде баяндап түсіндіру.
1028700135255Қыпшақтардың этикалық құрамы
00Қыпшақтардың этикалық құрамы

331470093345006858009334500
262890051435Шығыс бірлестік он алты тайпадан тұрған: сегіз негізгі, сегіз
ұсақ тайпа
00Шығыс бірлестік он алты тайпадан тұрған: сегіз негізгі, сегіз
ұсақ тайпа
-34290051435Батыс бірлестік он бір тайпадан тұрған: елбөрілі, тоқсаба, дурут, йетиоба және т.б.
00Батыс бірлестік он бір тайпадан тұрған: елбөрілі, тоқсаба, дурут, йетиоба және т.б.

Қыпшақ хандығы ХІ ғ.а. мен ХІІІ ғ.б. өмір сүрді.
Қыпшақтардың ең беделді тайпасы - елбөрілі.
Қыпшақтардың этникалық құрамы VII-VIII ғасырларда қалыптаса бастаған.
2. Тірек-кестені пайдалана отырып, қыпшақтардың қоғамдық құрылысы жайында түсінік беру, негізгілерін тірек-конспект ретінде жаздыру.
Қыпшақ хандығы
Оң қанат
Сол қанат
Сығанақ
Сарайшық
Орталығы
Қыпшақ хандығы
Оң қанат
Сол қанат
Сығанақ
Сарайшық
Орталығы

Қыпшақтарда хандық биліктің орталығы «Орда» деп аталды.
Қашқари дерегінде қыпшақтардағы құл атауы - «яланкуг»
3. Қыпшақ хандығының саяси жағдайы туралы карта арқылы түсіндіре отырып, тірек-конспект жаздыру.
Орыстар қыпшақтарды «половшылар», венгрлер «кундар» немесе «кусандар» деп атаған.
4. Қыпшақтардың шаруашылығы жайлы ауызша баяндай отырып, негізгі деректерді жаздыру.
Карпини мен Рубрук: « ХІІІ ғ. қыпшақтарда арба үстіне тігілген үйлерін 10 немесе 22 өгіз тартатындығын көргендігін жазған».
Рубрук: «қыпшақтар шөлдеп келе жатқанда сиыр сүтінен жасалған қышқыл сусын бергенін, оны айран деп айтқандарын жазған».
Еврей Петахья: «ХІІ ғ. қыпшақтардың тары мен күрішті көп өсіретіндігін жазған».
IV. Бекіту
Сұрақтары:
1. Қыпшақ хандығы қай ғасырларда өмір сүрді?
2. Қыпшақтардың құрамына кірген тайпалар?
3. Қоғамдық құрылысындағы ерекшеліктер?
4. Шаруашылығындағы ерекшеліктер?
V. Бағалау
Үй тапсырмасы бойынша ауызша жауап берген, үлестірмелі карточкалармен жұмыс істеген және тест құрастырған оқушыларды бағалау.
VI. Үй тапсырмасын беру
1. параграфты оқып, мазмұндау
2. кескін картамен жұмыс.