Меншіктеу операторы. Санды? функциялар саба? жоспары 9 сынып
Сынып: 9Пәні: Информатикакүні:Тақырып: Меншіктеу операторы. Сандық функцияларМақсаты:1. Білімділік – Оқушыларды Паскаль тілінің меншіктеу операторы және сандық функцияларымен таныстыру, меншіктеу операторы мен сандық функцияларды есептер шығаруда қолдана білуге үйрету.2. Дамытушылық – Оқушылардың меншіктеу операторы мен сандық функцияларды қолдану дағдысын қалыптастыру3. Тәрбиелік – Оқушылардың информатика пәніне деген қызығушылығын жан - жақты тәрбиелеу.Сабақ түрі: Аралас сабақСабақ типі: Жаңа сабақӘдіс - тәсілдер: түсіндірмелі – иллюстративті, көрнекілік, сұрақ – жауап, практикалық,Құрал - жабдықтар компьютер, презентация, электронды оқулықПәнаралық байланыс математика,Сабақ барысы1) Ұйымдастыру кезеңі:а) оқушылар тізімі;ә) кабинет жағдайы;б) сабақ барысымен таныстыру.2) Үй тапсырмасын тексеру. Мәліметтер типі, өрнек, айнымалыТест Тест Айнымалы типтері. html3) Жаңа тақырыпқа кіріспе1) Операторлар тiзбегi орындалғаннан кейін, m және n айнымалыларының мәні қандай болады?а) m:=25;N:=m+1;M:=m - 25ә) m:=5;n:=6;m:=m*m;n:=n*m2) a=1, b=2, c=3 айнымалылары берілген. Келесі операторлар орындалғаннан кейін осы айнымалылардың мәндері қандай болады?A:=b;B:=c;C:=aЕсептерді шығару.:= белгісі не үшін қолданылады?Презентация көрсету Меншіктеу операторы. pptx4) Жаңа тақырыпты түсіндіру(3 - 5 мин)Меншіктеу операторыМеншіктеу операторы – берілген өрнектердің мәнін есептеп, оны айнымалыға меншіктеу үшін қолданылады. Ол кез келген бағдарламаның негізгі операторының бірі болып табыладыМеншіктеу операторының жазылу форматы::=;:= - символы ` меншiктеу` деген мағынаны бiлдiредi.х:=3; {х айнымалысына 3 - тi меншiктеу}Мысалы,Меншіктеу операторлары Нәтижесіr:=5; 5r:=r+1; 6r:=8; 8Идентификатордың және меншiктелетiн өрнектiң типтерi сәйкес болу керек. Кейбiр жағдайларда нақты айнымалыға бүтiн мәндi меншiктеуге болады, ал бүтiн айнымалыға нақты мәндi меншiктеу үшiн, оны trunс функциялары арқылы түрлендiру қажет.Мысалы - үш бүтiн санның арифметикалық ортасын табатын программаprogram pr0;var a, b, c: integer;s: real;begina:=2; b:=4; c:=6;s:=(a+b+c)/3end.Стандартты функциялар.Pascal - да есептеу процесін жүргізу үшін көптеген стандартты функциялар қолданылады(кесте 1). Стандартты функцияларды бағдарламада жазу үшін алдымен функцияның атын, содан соң жай жақшалардың ішінде аргументін көрсету керек. Стандартты функциялардың атын идентификаторларға беруге болмайды.Кесте 1 – Паскаль тілінің стандартты функциялар
Бағдарламада функцияның аргументінің мәнін берген кезде міндетті түрде функцияның анықталу облысын ескеру қажет. Мысалы теріс санның квадрат түбірі болмайды, бөлшектің бөлімі 0 - ге тең болмау керек, т. с. с. Стандартты функциялардың аргументі кез - келген өрнектен тұруы мүмкін.Мысалы:SQRТ(3*X*X+5/8); ABS(25 - X); INT(SQR(X)).Тригонометриялық функциялардың аргументтерi радиандық шамамен берiледi және басқа функциялары түрлендiру формулалары арқылы өрнектеледi.Random(x) функциясы – (0, х) аралығындағы кездейсоқ бүтiн типтi санды бередi, егер аргументi көрсетiлмесе, онда нақты типтегi (0.. 1) аралығындағы кездейсоқ сан берiледi. Бұл функцияны пайдаланбас бұрын кездейсоқ санның генераторын(randomize) қосу керек.Арифметикалық өрнектердiң Паскаль тілінде жазылуы
Turbo Pascal - дің өрнектерін құрғанда тілдің келесі ережелерін сақтау керек:- Өрнектің барлық бөлігі бір қатарға жазылуы тиіс.- Өрнектің барлық жақшалары жай жақша болуы тиіс.- Қатарынан екі арифметикалық амалды жазуға болмайды.- Есептеулер солдан оңға қарай амалдардың орындалу ретімен жүреді.5) Жаңа тақырыпты бекіту. Карточкамен жұмыскарточка функция. docx1. Паскаль тiлiнде жазылған арифметикалық өрнектердi, математика тiлiнде өрнекте.а) sqrt(a+b)- sqr(a - b)ә) a+b/(c+d)-(a+b)/c+dб) 1+sqr(cos(x+y)/2))в) (x - 1/2)*(y - 3/10)- 4/5г) sin(1/sqr(x))+abs(1/(1/3 - 1))2. Мына өрнектердi Паскаль тiлiне аударып жаз.а) ә) б) в) sin2x2+e3a г) sinxe lnyд) (Зх2 + 4х)*(10а3 - 5а2)*(х2 + х3)*(8а4 - 15а3)3 Өрнектердің мәнін табыңыздар?а) 18 Div 3*5b) 45+5 Mod 4/2c) (45+5) Mod 4/2d) 35 Div 12+45 Mod 115) Сабақты қорытындылау және бағалау: Сұрақ - жауап6) Үйге тапсырма. Стандартты функциялар кестесін жаттау