Внеклассное мероприятие по химии Посвещение в химики
Цель: формирование и развитие познавательного интереса учащихся к химии, расширение кругозора школьников, активизация мыслительной деятельности учащихся.
Ход мероприятия:
Учитель: Сәлеметсіздер ме, оқушылар! 8-сынып оқушыларын химиктер қатарына қабылдау кешіне қош келдіңіздер! 8-сыныптан бастап сендерде «Химия» пәні жүргізіледі. «Химия» деп аталатын тамаша ғылыммен таныстыруға маған 11-сынып оқушылары көмектеседі. Здраствуйте уважаемые гости, ученики. Мы рады видеть вас на празднике посвящения в химики. Начиная с 8 класса, в программу вводится новый предмет – химия. И вы начинаете путечествие по этой удивительной стране тайн и загадок.
Ученик 1: Химия окружает нас повсюду. Что бы мы ни делали, что бы ни наблюдали вокруг – всюду нас сопровождают разнообразные вещества и превращения этих веществ, то есть химические реакции.
Оқушы 2: Қай-қайсымыз да бала кезімізде ертегі оқығанды, тыңдағанды жақсы көретінбіз, ертедегі құдіретті пері қыздары мен қайырымды сиқыршылар небір ғажайыптарды жасайтын еді. Әрқайсысымыз өмірде бір рет болса да сиқырдың күшін меңгеріп, сиқыршы рөлінде өзіміз болғымыз келгені анық. Бірақ, әттең... Бұл дегеніміз өмірде ғажайыптар болмайды дегенді білдіре ме? Тіпті олай емес! Біздің заманымыздың нағыз сиқыршысы – ғылым. Ғажайыптарға толы ғылымдардың ішінде химияның алатын орны ерекше. Оны көбіне қайырымды сиқыршы деп атайды.
Ученик 1: Перечень добрых дел, которые творит химия, поистине неисчерпаемы. Химия нас кормит, одевает и обувает. Да и сам человеческий организм – большая химическая фабрика, в которой происходит множество химических реакций.
Оқушы 2: Химия адамның табиғи шикізаттан өзге заттарды алуына, бірінен бірі өткен ғажайып, табиғатта кездеспейтін, бірақ адамға өте қажет заттарды алуына көмектеседі. Химияның арқасында сәбилерге сүт, түрлі-түсті ойыншықтар, оқушыларға оқу құрал-жабдықтары дайындалады.
Ученик 1: Химия – это экспериментальная наука, именно поэтому, на первый взгляд, она кажется волшебной.
Оқушы 2: Химиясыз металды балқыту, кеме жасау, үйдің тазалығы мен жайлылығын қамтамасыз ету, денсаулықты сақтау мүмкін емес. Химия көмірді – бояу мен дәрі-дәрмекке, мұнайды – отын мен жанармайға, ағашты – қағаз бен жасанды талшықтарға айналдырады. Қазір біз сендерге сиқырлар көрсетеміз. Бірақ ол үшін біз техникалық қауіпсіздік ережесін сақтауымыз қажет. Міндетті түрде сақтық пен реттілік керек.
Ученик 1: Да какую технику безопасности? Зачем голову-то забивать, я же не ходячая энциклопедия, чтобы все знать, все помнить. На физике – техника безопасности, на трудах – техника безопасности, на химии –опять техника безопасности, чего ее соблюдать? Ничего со мной не случится! Используйте малые количества вещества! А по мне так чем больше, тем лучше опыт получится.
Фонограмма взрыва, траурная музыка. Выходит мальчик – лицо в саже, волосы взъерошены, глаз перевязан черной повязкой.
Мальчик: Получил в пробирке газ, К нему прибавил кислород, А они взорвались сразу. Стал ходить с повязкой – вот!
Учитель: Ему хотелось волшебства И он поджег два вещества.
Мальчик: Попробовать решил я кислоту, Налил себе ее я в чашку, Внутри все жжет – пожарные бегут. Ну пожалейте вы меня бедняжку!
Учитель: Сам виноват, умнее надо быть Не все, что видишь, можно пить.
Мальчик: Вы не думайте, друзья, Что пришел так в школу я. Выпала из рук пробирка – На штанах осталась дырка. Злая щелочь ткань разъела. Вот такое страшное дело!
Учитель: Игра опасна с веществами. Вы поняли теперь и сами Чтоб к опытам нам приступить Пришлось всем правила учить. А сейчас прослушайте еще раз правила техники безопасности.
Ученик 1: Что такое хорошо? Что такое плохо?
Оқушы 2: Химия кабинетіне кіргенде, Есіңде болсын, балақай, Қауіпсіздік – жақсы, Қолсыз қалған – жаман.
Ученик 1: Если ты во все подряд Окунаешь пальчик, Про такого говорят: «Бестолковый мальчик!»
Оқушы 2: Иісті алыстан сезуге де болады, ол үшін мұрынды ыдысқа тығудың қажеті жоқ.
Ученик 1: Реактив без меры льешь – Плохо это, помни. Я не жадина, но все ж, Будь поэкономней!
Оқушы 2: Салсаң және төксеңде, Ұста оны үстелде. Тамшылатып жиберсен егер, Сүртіп жібер тездете.
Ученик1: Если сильно бережешь Ты свою одежду, А раствор на книжку льешь, Жаль тебя невежду!
Учитель: Сегодня праздник посвящения в химики. Прежде чем получить это почетное звание, вам придется пройти испытания на профессиональную пригодность. И сейчас мы мы проведем игру. Ученик 1: «Головоломка» В этом тексте «спряталось» изречение древне-греческого философа и ученого Аристотеля, жившего в 384-322гг. до н.э. Необходимо найти способ чтения фразы и восстановить ее первоначальный вид.
Оқушы 2. Біреуінің жүрегінің түгі бар, Біреуінің арқалап жүрген қоғамдағы жүгі бар Біреуінің күмбірлеген күйі бар Біреуінің қатты істейтін миы бар. («Басқатырғыш»)
П Q R О N I З W V Н L D А F S Н Q V И R V Е Н N I А W R Ч X V И T J Н D S А R I Е S V Т Q N С I V Я С X D У V S Д J R И R I В R E Л D C Е W F Н X T И F D Я (В тексте читаются только русские буквы, пропуская знаки латинского алфавита, «перепрыгивать» надо через два знака. Слово Аристотеля: «Познание начинается с удивления».)А я покажу пока свое волшебство. Улыбнитесь поскорее, улыбнитесь веселее. Мы сегодня открываем наше фотоателье. Я могу моментально получить ваше фото, без фотоаппарата (приглашает зрителя). Вот на этот чистый лист посмотри внимательно, Веселее улыбнись – это обязательно. Этот снимок проявить мы сумеем запросто: Листик сбрызнем чуть-чуть из пульверизатора.
Опыт «Образ нерукотворный» На плотном листе бумаги заранее рисуют кисточкой контуры фигуры человека следующими растворами: лицо и руки – роданида аммония NH4CNS, одежду – танина; волосы – желтой кровяной соли. После того как лист высохнет, обрызгивают его из пульверизатора раствором хлорида железа (ІІІ). На бумаге появляется изображение человека в черной одежде с красным лицом и руками, с синими волосами. Хлорид железа (ІІІ) с роданидом аммония образует комплексную соль красного цвета (руки и лицо); с желтой кровяной солью – комплексную соль синего цвета (волосы); с танином – комплексную соль черного цвета (одежда).
2-тапсырма. «Қолдың жылдамдығы» («Быстрота рук»). Кім тұрғыны жылдам және дұрыс жинайды.
Тәжірибе «Қара жылан» Құмға спиртті қосып араластырамыз. Ас содосын, қантты араластырып тау сияқты үйеміз. Сырттын спиртпен араласқан құммен жабамыз. Ортасын ашық қалдырамыз және оны шоқпен жағамыз.
3-задание. «Конкурс математиков» («Математиктер» сайысы). Посчитать в уме относительную молекулярную массу. Кто быстрее решит? Mr(CO2)=44, Mr(H2O)=18, Mr(O2)=32, Mr(SO2)=64, Mr(CH4)=16, Mr(H2)=2, Mr(N2)=28.
Опыт «Звездный дождь» В железный тигель помещена смесь равных количеств КМnO4, порошка древесного угля и железных опилок по фарфоровой ложке. При нагревании смеси появляется красивый столб искр в виде звездного дождя.
4-тапсырма. «Жұмбақтар» сайысы. Конкурс Загадок. «Сырларым бар химиктерге аян, таба алсаң қасиетімді етем баян» жасырылған жұмбақтарды табу.
Я – металл серебристый и легкий, И зовусь самолетный металл, И покрыт я оксидною пленкой, Чтоб меня кислород не достал. (алюминий)
Су бетінде қалықтап, қандай металл жүзеді?
Айтшы, ойланып, денеңде жетпейтін қандай тұз еді? (натрий)
Меня любит человек! Мною назван целый век! Я блестяща и рыжа, Очень в сплавах хороша. (медь)
Қара металлургия жанымын,
Машина , трактордың қанымын.
Жетінші қосымша топшада болсам да
Металл атаулының ең көп қолданылатын санымын. (темір)
Сообщаю: я спешу! Я живу, пока пишу. Исчертил всю доску белым... Исчезаю. Был я ... (мель)
Менделеев ауылының алтыншы көшесінде тұрағым,
Әр түнде адамдармен жүздесіп тұрамын,
Мені балқыта алмай қиналады көбісі,
Қазақстан әлемде, кенім жөнінен бірінші. (вольфрам)
Среди металлов самый славный, Важнейшей древней элемент. В тяжелой индустрии главный, Знаком с ним школьник и студент. Родился в пламенной стихии, Расплав его течет рекой. Важнее нет в металлургии, Он нужен всей стране родной. (железо)
Ертеден белгілі жетеудің бірімін.
Электроника саласында ірімін.
Көптеген құймаларға кіремін,
Әдемілігім жөнінде алтыннан тең жүремін. (мыс)
Мой первый слог найдете в сере, А два других есть в нашем теле, А в целом я в кольце, в сережках, Цепочках, вилках, даже в ложках. (серебро)
Қара жер адамзатқа болған мекен,
Қазына іші толған әр түрлі кен.
Ішінде жүз мың түрлі асылы бар,
Солардың ең артығы немене еке Химиялық жұмбақтар: 1.Табылса бұрын там - тұмнан Қазір көп әрбір өлкеде, Қымбат болды алтыннан Қандай металл ертеде. (Алюминий) 2.Алтын менен күмісті кім білмейді. Қолда барда қуанып кім күлмейді, Химиктерге жақпайтын не сыры бар Әрқашан «жаман металл» құрғыр дейді. (Активсіз металл) 3.Қымбат деп айтатындай емес алтын, Сонда да тапты игілік одан халқым. Апарып Айға елімнің туын тікті Жемісін ақыл - ойдың елдің салтын. (Темір) 4.Күмістей түсі жылтыр, өзі сұйық, Буланбас, қайнатсаң да отынды үйіп. Көрсететін суықты, жылуды анық Қандай зат: құрал жасар соны құйып? (Сынап) н. (Темір)
Оқушы 2: Жарайсыңдар, жұмбақтарды жақсы шешеді екенсіңдер. Енді химиктер қатарына қабылдамас бұрын «Химия гимнін» айтайық. Ортаға 11-сынып оқушысы шақырамыз.
«Химиктер гимні» «Гимн химиков»
Қышқылдан қорықпаймыз, Нам суждено пролить все то, что льется, Сілтіден саспаймыз. Просыпать то, чего нельзя пролить. Осылай бәріміз Химияны бастаймыз. Наш кабинет химическим зовется, Шықпайтын жерден кеп Так будем вечно химию любить!, Менделеев шықты ғой Все выше и выше, и выше. Қышқылға Саусақтар мықты ғой күймейтін К вершинам наук мы идем. Қышқылдарым, сілтілерім, И если с пути не собьемся, Сабын алып көпіртеміз То значит достигнем высот. Хромпик қосса жылтырайсың келіп, Колбаларым менің, сынауықтарым.
Ученик 1: Повторяйте за мной: мы, ученики восьмого класса, торжественно клянемся быть внимательными на уроках химии, строго соблюдать правила техники безопасности, всегда выполнять домашние задания и на все вопросы находить ответы. Клянемся! (3 раза)
Қышқылға күймеуге, Сілтіні ішпеуге. Ыдыстарды сындырмай Реактивті бүлдірмеуге, Химия пәнін сүйіп оқуға, Әрқашан бес алуға АНТ етеміз. (3 рет)
Ученик 1: Мы поздравляем вас с тем, что сегодняшнего дня вы можете считать себя настоящими химиками. Теперь мы хотим вручить вам химическую эмблему.
Бастаушы:Әділ қазылар қорытынды шығарғанша көрермендерді де сынап көрсек, бәлкім сендердің араларыңда да химиктер отырған шығар.
Көрермендермен ойын: «Мен кіммін?»
1. Бірінші бөлігім көп емес, екінші бөлігім тілсіз жау деген мағынада, химиялық қай элементпін? (Азот)
2. Бірінші бөлігім «алда бол» деген бұйрық рай, екінші бөлігім сан есім, шипалы газ деп те есептейді. (Озон)
3. Бірінші бөлігім тасқын су, екінші бөлігім мал құлағына салынатын белгі. (Селен)
4. Бірінші бөлігім қабылда деген сөздің мағынасын береді, екінші буыным шараппен улану деген мағынада, ол қандай тұз? (Алмас)
5. Бірінші буыны жалқы есімге қойылатын сұрақтан тұрады, екінші буыны сан есім, қай элемент? Неон) 6. Жазылуым бойынша оқысаңыз элементпін, керісінше оқысаңыз- өткізгішпін. (Мыс-сым)
Әділ қазылар алқасының ұйғарымы бойынша жеңімпаз топ анықталып, дипломдар тапсырылады.
Мұндай пәнаралық байланыста өткізілетін танымдық білім жарыстары оқушылардың теориялық білімдерін практикамен ұштастырып, химияның күнделікті тұрмыстағы қолданыс өрісінен хабардар етді. Сайысқа дайындалу барысында оқушылар көптеген қызықты материалдар жинақтап, білім қорларын кеңейте түседі.