Урок на тему: Вторая мировая война. Нападение Германии на СССР
ЕКІНШІ Д^НИЕЖ^ЗІЛІК СОBЫСТЫR БАСТАЛУЫ ГЕРМАНИЯНЫR КСРО-BА ШАБУЫЛЫ
Шыраева Жанар ЗейнуллаKызы
Тарих п‰ні оKытушысы
Jазалы аграрлы – техникалыK колледжі, Jазалы Kаласы, Jызылорда облысы
СабаKтыS маKсаты :
а)білімділік: Екінші д_ниеж_зілік соCыстыS себебі, маKсаты соCыс жылдарындаCы КеSес ОдаCыныS, JазаKстанныS, ОтанымыздыS бостандыCы мен т‰уелсіздігін KорCаушы жау-фашизммен, ерлікпен KорCаCаны ерлік істері туралы оKушыларCа т_сінікті етіп баяндау .
б) дамытушылыK: ОKушылардыS `лы Отан соCысы жайлы т_сініктерін кеSейте отырып, жеSістіS оSайлыKпен келмегеніне к™здерін жеткізу ж‰не шыCармашылыK жaмыспен шaCылдануына баCыт беру.
в) т‰рбиелілік: ОтанCа деген шексіз махаббатKа, с_йіспеншілікке т‰рбиелеу достыK, бірлік, татулыK ,ынтымаKтастыK, жауапершілік сезімдерін aялату.
СабаK т_рі: Jайталау сабаK
СабаKтыS ‰дісі: сaраK –жауап, ауызша т_сіндіру, топтыK жaмыс, видео фильм, венн диаграммасы, картамен жaмыс.
П‰наралыK байланыс: География
К™рнекілігі: интерактивтк таKта, карта венн диаграммасы, тірек- сызба
СабаK барысы:
I. `йымдастыру кезеSі: 2 минут
ОKушылармен с‰лемдесу
Топ оKушыларын т_гелдеу
II. ^й тапсырмасын сaрау Kорытындылау: 5 минут
Жапония Kай жылы `лттар Лигасынан щыKты ?
Испания Республикасы Kай жылы Kaлады?
ГерманияныS еS басты міндеті ?
Туркияда `лтты KорCау заSы Kашан Kабылданды?
АуCанстан елініS Конституциясы Kай жылы Kабылданды?
III. ^й тапсырмасын бекіту: 3 минут
€ділетсіздікке негізделген Версаль –Вашингтон ж_йесі
1929-1933жж д_ниеж_зінде экономикалыK даCдарыс болып елдердіS нашарлай бастауы
СоCысты жаKтаушы ™кімет ‰лемді Kайта б™луге бел буды
Бaл д_ние ж_зілік соCыстыS басталуына алышарттары болды
13 SHAPE \* MERGEFORMAT 1415
IV. ЖаSа сабаKты т_сіндіру: 15 минут
Екінші д_ниеж_зілік соCыстыS сипаты, кезеSдері;
ГерманияныS ПольшаCа шабуылы;
КСРО-ныS ФиляндияCа Kарсы соCысы;
ГерманияныS КСРО-Cа шабуылы;
`лы Отан соCысындаCы JазаKстандыKтардыS KосKан _лесі.
1. Екінші д_ниеж_зілік соCыс адамзат тарихындаCы еS ірі жанжал еS ірі шиеленіс болды
СоCысKа жер ж_зі халKыныS 80%-ын Kaрайтын 61 мемлекет Kатысты Екінші д_ниеж_зілік соCыс 6 жылCа созылды Бaл соCыс еS KырCын соCыстардыS Kатарында болды СоCыс жылдарында адам шыCындарыныS саны шамамен 65-67млн-Cа жеткен СоCсы жылдарында аса зор материалдыK байлыKтар ж‰не Kaнды тарихи м‰дениет ескерткіштер Kиратылды Екінші д_ниеж_зілік соCыс Бірінші д_ниеж_зілік соCысKа KараCанда ™зініS жылжымалы Kимыл ‰ркекеттерімен сипатталады Екінші д_ниеж_зілік соCыстыS шыCу себептері бір топ соCысKaмар мемлекеттердіS ‰лемді Kайта б™лісу ‰рекеттерімен байланысты болды
1939 жылы 23 тамызда М‰скеуде КСРО –Германия арасында шабуыл жасаспау шартына Kол койылды. Бaл Kaпия хаттама Риббентроп –Молотов пактісі деп аталды.
Екінші д_ниеж_зілік соCысты _ш _лкен кезеSге б™луге болады
Бірінші кезеS -1939 ж 1 Kырк_йегінен бастап 1942ж шілдесіне дейін Бaл кезеSде соCыс ауKымы барынша кеSейіп басKыншылардыS соCыс ‰рекеттері басымырак болып, с‰ттілігімен к™зге т_сті
Екінші кезеS – 1942жылдыS маусымы 1944жылдыS KаSтары бaл кезеSде антигитлерлік одаKтаCы елдердіS басымдылыCы айKындалып, соCыс Kимылдары басKыншы елдердіS шекарасына жаKындады.
^шінші кезеS –1944жылдыS KаSтарынан 1945жылдыS 2 Kырк_йегіне дейін. Бaл кезеSде антигитлерлік коалициядаCы елдер басымдыKпен жеSіске жетіп, басKыншылар тізе б_кті.
2. ГерманияныS ПольшаCа шабуылы
ПольшаCа шабуыл жасаудыS Вайс атты жоспары 1939 жылыS к™ктеміеде дайындалды. 1939 ж 3 Kырк_йекте ГерманияCа KойылCан ультиматизм мерзімі аяKталCаннан кейін `лыбританиямен Франция Kарсы соCыс жариялады. 1939ж 17 Kырк_йекте КеSес ‰скерлері алдын ала кесілген жоспар бойынша польшаныS шыCыс шекарасынан ™тіп азат ету жорыCын немесе ПольшаныS батыс аудандарын Батыс Украинаны ж‰не батыс Беллруссияны ‰скери басып алу шараларын бастады. 1940ж к™ктеміне дейін батыс майданда ‰скери іс-Kимылдыр ж_ргізіледі. Польша, Франция ж‰не `лыбритания арасындаCы ‰скери ™зара к™мек туралы шартKа Kарамастан Батыс елдері апатKа aшыраCан ПольшаCа ‰скери к™мек к™рсетіледі .
3. КСРО-ныS ФиляндияCа Kарсы басKыншылыCы
1939ж 30 Kараша КеSес ОдаCы кеSес –фин шекарасын к™шіру туралы келісімді бір жаKты негізде бaзып, арандату н‰тижесінде ФинляндияCа Kарсы соCыс Kимылдарын бастады. Осылай кеSес –фин соCысы басталды. 1940ж 12 наурызда КСРО мен Финляндия арасында бейбітшілік шартына Kол Kойылды. Финляндия ™зініS бірKатар аудандарын КеSес ОдаCына берді. КеSес –фин шекарасы Ленинград, Мурманскіден ж‰не Мурманск темір жолынан Фин аумаCына ілгері Kарай жылжытылды 1940ж 22 маусымда Компьен орманында Франция мен Германия арасында бітімге келу туралы шартKа Kол Kойылды. Ол фашистік ГерманияныS шабуылына жалCыз ™зі тойтарыс берді.
4. ГерманияныS КСРО-Cа шабуылы
1940жылы 18 желтоKсанда А Гитлер Kaпия кеSесте Барбаросса жоспрын бекітті. Герман к_штері KысKа мерзім ішінде КСРО-ны талKандауCа тиіс болды. БатыстаCы жеSістеріне мастанCан гитлерлік басшылыK 6-10аптаныS ішінде КеSес ОдаCын тас талKан етуді к™здеді. КеSес ОдаCына шабуыл жасау _шін немістер солт_стік, ОрталыK ж‰не ОSт_стік армия топтарын жасаKтады 1941ж 22 маусымда сенбіден жексенбіге KараCан т_ні гитлерлік Германия шабуыл жасаспау туралы келісімшартты бaзып соSыс жарияламастан тaтKиылдан КеSес ОдаCына Kарсы соCыс бастады. ТаS с‰ріде фашист aшаKтарыныS тізбегі шыCысKа Kарай aмтылып Каукас, Киев, Минск, Одесса, Севастаполь ж‰не басKа KалаларCа ‰уеден соKKы берді. 1941жылы 30 тамызда И В СталинніS т™раCалыK етуімен
Мемлекеттік JорCаныс Комитеті (МJК)
ДaшпанныS сан жаCынан басым болуы
Гитлерлік армияныS жаSа соCысты ж_ргізуге дейін екі жылдыK т‰жірибесі болCан
КеSес басKыншылыCыныS соCыс соCыс техникасы ж™нінен _лкен Kателіктері жекелеп алатын болсаK механикаландырылCан тетіктердіS р™лін жете баCаламауы
1939ж жалпыCа бірдей міндеткерлік тураы заS Kвбылданды
Неміс армиясыныS Kолында к_шті Kару жараK болуы немесе aрыс Kимылдарында да т‰жірибесі мол болуы
5. `лы Отан соCысында JазаKстандыKтардыS KосKан _лесі
М‰скеуді алу _шін Тайфун операциясын дайындады Jазан айыныS ортасында _лкен шыCынCа aшырата отырып, неміс ‰скерлері М‰скеуге тап келді. М‰скеуді KорCау _шін тылда к™п aлттан KaралCан дивизия жасаKталды. JазаKстанда жасаKталCан 316 атKыштар дивизиясын 40% KазаK, 30% орыс, 25% украин, 5% басKа aлттыS ™кілдері Kaрады Алматыда жасаKталCан генерал И В Панфилов KолбасшылыK 316 атKыштар дивизиясы к™п aлтты Kaрамымен ерекшеленді .Отан соCысыныS майдандарында мыSдаCан JазаKстандыK Kыздармен жігіттер жанKиярлыK пен шайKасып, KазаKстандыKтардыS есімдері Брест Kамалын KорCаушылардыS арасында Эстония ж‰не Латвия, Ленинград шайKастарында аталды JазаKстандыK КеSес ОдаCыныS батырлары-- Т. БигелдиновтыS, С. ЛуганскийдіS, €. МолдаCaлованыS, М М‰метованыS, С. РаахимовтыS, Б. МомышaлыныS есімдері б_кіл д_ние ж_зіне м‰лім болды. JазаKстан майданCа 1 млн 200 мыS aлдары мен Kыздары аттанды Отанын KорCаушы JазаKстандыKтардыS есімдері ‰рбір отбасында JазаKстан Kалаларымен ауылдарында Kaрметпен еске алынады.
V. СТУДЕНТТЕРМЕН Ж`МЫС: 8 минут
I.Топ 1- тапсырма. Дaрыс жауабын белгілеу
СемантикалыK карта
Дaрыс жауапKа + Kою керек
СоCыс Kимылдары
1940 ж
18 желтоKсан
1939 ж
1 Kырк_йек
1939 ж
30 Kараша
1941 ж
30 маусым
1939 ж
Екінші д_ниеж_зілік соCыстыS басталуы
КеSес – фин соCысы
Барбаросса жоспарын бекіту
Мемлекеттік KорCаныс комитетін Kaрау
ЖалпыCа бірдей ‰скери міндеткерлік заSы
II топ 2- тапсырма. «Ретін тап» ойыны
`лт азаттыK KозCалыс
1916ж
Азамат соCысы
1918-1920жж
`лы Отан соCысы
1941ж
Бірінші д_ниеж_зілік соCыс
1914-1918жж
АSыраKай соCысы
1729ж
АKпан революциясы
1917ж
III. топ III тапсырма ТaлCаны таны
ТaлCаларCа сипаттама беру
Суреттегі жасырынып тaрCан тaлCаларды тауып оларCа сипаттама беру.
VI. ЖаSа сабаKты бекіту : 5 минут
Венн диаграммасы арKылы студенттердіS т_сінігін тексеру.
`KсастыCы
VII. Сергіту кезеSі: 2-3 минут
Видео к™рсетіледі
Ой толCам с‰ті
Студенттерге параKшалар таратылады олардыS соCысKа деген ой – пікірлері тыSдалады
VIII. Студенттерді баCалау: 1 минут
IX. ^йге тапсырма: 1 минут
Екінші д_ниеж_зілік соCыстыS басталуы.
ГерманияныS КСРО-Cа шабуылы таKырыбында реферат жазу
СоCысKа деген к™зKарасыныS Kандай? (эссе жазу)
СоCыс ™ртін ™ршітті
Германия фашизмі
Италия
Жапон милатализмі
Риббентроп-Молотов пактісі
Бірінші д_ние ж_зілік соCыс
Екінші д_ние ж_зілік соCыс
15