М?хтар ?уезов «?араш-?араш о?и?асы


Пәні: әдебиет Сыныбы:8
Тақырыбы: Мұхтар Әуезов«Қараш-Қараш оқиғасы» (хикаяттан үзінді ) 1-сағат
Сабақтың мақсаты: Кейіпкерлердің іс-әрекеттеріне орай баға бере білуін дамыту, оқушы ойын белгілі мәліметтер арқылы дәлелдеуге үйрету;
Күтілетін нәтиже Кейіпкерлердің іс-әрекеттеріне орай баға беріп, оқушы өз ойын белгілі мәліметтер арқылы дәлелдеуге үйренеді
Сабақ берудегі әдіс-тәсілдер: «Серпілген сауалдар» «Қалың және жұқа сұрақтар»
Тапсырмалар: Топтық, ұжымдық,
Түйінді идея  Байлардың таңы атқан, кедейдің күні батқан
Дерексөздер: Оқулық, М.Әуезовтің әңгімелер жинағы
Сабақтың барысы: Мұғалімнің іс-әрекеті: Оқушының іс-әрекеті:
Ұйымдастыру Оқушыларды тізім бойынша төрт топқа бөлу Б
І
Л
І
М Шығарманың бас кейіпкері Бақтығұлдың прототипі тарихи тұлға Рысқұл екендігі айтылады. Сейіт – Тұрар Рысқұлов . Осы тұста 1968 жылы «Қазақфильм» мен «Қырғызфильм» киностудиялары бірігіп, «Выстрел на перевале» («Асуда атылған оқ») көркем фильмі түсірілгені айтылады Түсінік алады.
Т
Ү
С
І
Н
У
Жарасбай мен Сәлменге салыстырмалы мінездеме бер.Сол билер алдындағы «Егер осы Қоқыш сөзіндей Жарасбайдың айтқаны шын болса, ...» деп басталатын Бақтығұл сөзінің мәнін түсіндір. Осы абзацтың Бақтығұл бейнесін ашуда маңызы бар ма? Ой қорытады
Қ
О
Л
Д
А
Н
У
Билер алдындағы «Не болса да ақпын», «Менде айып жоқ» деген ойынан бастап, Бақтығұл монологын қайта оқып шық. Осы монологтың маңызы неде деп ойлайсың? Кітаппен жұмыс жасайды
Т
А
Л
Д
А
У
1. Бақтығұлдың барымтаға аттануына, ұрлық жасауына қалай қарайсың?
2.Ақтайсың ба, қаралайсың ба?  Жарасбай болысқа баруын құптайсың ба, жоқ па?3.    Бақтығұлдың басты-басты қателіктерін, адасуларын ата.4.Ол адасуларға тек Сәлмен, Жарасбайлар ғана кінәлі ме? Өзіне кінә қояр ма едің? Өз пікірін білдіреді. Ой қорытады.
Ж
И
Н
А
Қ
Т
А
У
1. Ақылды, әрі күшті рухы бар Бақтығұл неге қол шоқпар, барымташы, сорлы малайға айналды?    2.«Қараш-Қараш оқиғасы» арқылы жазушы қандай мәселелерді көтерген? Шығарма неге «Қараш-Қараш оқиғасы» деп аталған?3. Автордың бас кейіпкері Бақтығұлға деген сезімі, қарым-қатынасы қалай? (Мәтіннен үзінді оқи отырып дәлелдеу) Берілген сұрақтарға жауап береді.
Үйге тапсырма Шығарма кейіпкерлеріне талдау жасау
Бағалау «Бағдаршам» әдісі арқылы сабаққа баға беріледі.
Рефлексия Егер мен ... бастасам, қазір мен ...
Табыс критериі
Морфологиялық талдау жасау қабілеттері артады.
Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 8
Тақырыбы: М. Әуезов Қараш – Қараш оқиғасы хикаятындағы Бақтығұл бейнесі(2-сағат)
Сабақтың мақсаты: Шығарма мазмұнына шолу жасай отырып, кейіпкерлер іс – әрекеті  арқылы Бақтығұл  бейнесін жан – жақты ашу. Кейіпкерлердің өмірдегі шынайы бейнесін таныту
Күтілетін нәтиже Сабақ берудегі әдіс-тәсілдер:
Тапсырмалар:
Түйінді идея Дерексөздер: ,
Сабақтың барысы: Мұғалімнің іс-әрекеті: Оқушының іс-әрекеті:
Ұйымдастыру Б
І
Л
І
М Шығарманың композициялық құрылымы.
.1.Оқиғаның басталуы- Ауру Тектіғұл.
2. Дамуы.- Бақтығұл есіндегі ауыр күндер.
3. Шиеленісуі- Тектіғұл өлімі
4. Шарықтау шегі- Боз биені ұрлау
5.Шешімі - Қуғыншылардың соққысы.
1.  Оқиғаның басталуы. Бақтығұлдың Жарасбаймен жақындасуы.
2.  Дамуы.  Болыстың бар қызметін атқаруы немесе адал еңбекті адам 
3. Шиеленісуі. Жарасбайдың Бақтығұлды ұры деп көрсетуі немесе сатқындық
4.Шарықтау шегі . Бақтығұл- қашқын
5. Шешімі. Жарасбайды өлтіру,кек алуТ
Ү
С
І
Н
У
Жарасбай кім?
1.  Өз есебімен Бақтығұлды қол астына алып, паналатты
2. Бар жұмысын жасатты
3.Бақтығұлды ұрлыққа жұмсап,ұры етті.
4.Болыстыққа таласты.
5.Өз қара басын ойлап, Бақтығұлды сатып кетті.
Қ
О
Л
Д
А
Н
У
Кейіпкерлер: Сәлмен
                    Тектіғұл
                   Бақтығұл
                  Жарасбай
Мінездеме беру Т
А
Л
Д
А
У
Венн диаграммасы:
 
Көксерек пен Бақтығұл өмірінің ұқсас, айырмашылығын салыстыру. 
Жазушының кейіпкер психологиясын суреттеудегі шеберлігі. 
 
Ж
И
Н
А
Қ
Т
А
У
Берілген сұрақтарға жауап береді.
Үйге тапсырма
Бағалау .
Рефлексия Табыс критериі
Морфологиялық талдау жасау қабілеттері артады.
Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 8
Тақырыбы: Мұхтар Әуезов Қараш – қараш оқиғасы
Сабақтың мақсаты: сын тұрғысынан ойлап, өз пікірін қорғай білуге дағдыландыру.
Күтілетін нәтиже Сабақ берудегі әдіс-тәсілдер:
Тапсырмалар:
Түйінді идея Дерексөздер: ,
Сабақтың барысы: Мұғалімнің іс-әрекеті: Оқушының іс-әрекеті:
Ұйымдастыру Б
І
Л
І
М Жоспары1. Тектіғұлдың қазасы2. Ағайындылардың аянышты тағдыры3. Бақтығұлдың кек жолындағы ұрлығы4. Сәлменнің айбары5. Шұғыл шешім6. Жарысбай болыстың панаыснда7. Барымташы - Бақтығұл8. Жарға соққан жалғыздық9. Қараш - қараш асуында атылған оқ. Т
Ү
С
І
Н
У
Кейіпкерлеріне тоқталсақ.Басты кейіпкер - Бақтығұл мен інісі Тектіғұл. Қозыбақ ауылындағы байлар - ағайынды Сәт пен Сәлмен, Жарасбай болыс, Қоқыш жандайшап, Досай аулынан - Бәйтен бай, қарындасы Қалыш т. б.Бақтығұл қандай адам? (топтастыру әдісімен )Бақтығұл - еңбекқор, бейнеткер, адамгершілігі мол, кедей, батыл, ержүрек, әділ, жалшы, барымташы, жалғыз, кекшіл, ұзын бойлы, денелі, иықты аңғал, сенгіш адам. Қ
О
Л
Д
А
Н
У
І топ: Хикаяттан басты кейіпкердің портретін тауып, ондағы жазушы қолданған бейнелі сөздер арқылы жазушының шеберлігін дәлелдеп айту.ІІ топ: Бақтығұлдың монологын оқып, ондағы жазушы қолданған көркем образды сөздерді табу.ІІІ топ: Табиғатты суреттейтін тұсты мәтіннен тауып, жазушы оны кейіпкердің жан дүниесімен қалай астастыра алғанын дәлелдеу. Т
А
Л
Д
А
у Пікірсайыс. Дебат үлгісі бойынша ой - талқы.Жақтаушы топРезолюция: Бақтығұлдың іс - әрекеті дұрысКритерий: Кек қайтару - намысты қолдан бермеуАргументі:1. Зорлыққа, қиянатқа қарсы тұру - әділ іс2. Аштықтан құтылу - өмір үшін күрес.Даттаушы топКонтрреволюция: Бақтығұлдың іс - әрекеті дұрыс емесКритерий: Ұрлық түбі - қорлықАргументі:1. Заманың түлкі болса тазы боп шал2. Ебін тауып тірлік жасау - өмір талабы Ж
И
Н
А
Қ
Т
А
У «Ол заман мен бұл заман» Венн диаграммасы арқылы Бақтығұл дәуірі мен бүгінгі кезеңді салыстыру, ұқсас қасиеттерін табу.  Үйге тапсырма
 «Жарға соққан жалғыздық» тақырыбына ой толғау жазу.
Бағалау .
Рефлексия Табыс критериі
Пікірталасқа түсіп өз өз ойын нақты фактілермен дәлелдеп шығады.