Саба? жоспары. 7 сынып ?йсіндер

СабаKтыS таKырыбы: ^йсіндердіS шаруашылыCы мен тaрмысы.СабаKтыS маKсаты:JазаKстан аумаCында б.з.б 3Cасыр мен б.з. 5 Cасырында ™мір с_рген _йсін мемлекетініS шаруашылыCы мен тaрмысы туралы тереSдете т_сіндіру.
Білімділік: ОKушыларCа _йсіндердіS мал шаруашылыCы,егіншілігі,к‰сібі,салт-д‰ст_рлері мендіни нанымдары туралы білімдерін толыKтыру.ДамытушылыK: ОKушылардыS ойлау Kабілетін,с™йлеу м‰дениетін дамыту.Т‰рбиелік: ОKушыларды ™з халKыныS тарихын оKып білуге,салт-д‰ст_рін саKтауCа,м‰дениетті болуCа т‰рбиелеу.СабаK т_рі: Аралас сабаKСабаK ‰дісі: Баяндау,сaраK-жауап,сызбамен жaмыс.СабаK к™рнекілігі: JазаKстанныS картасы, тірек-сызбалары,слайд.СабаK барысы: I. `йымдастыру кезеSі.а) оKушылардыS оKу Kaралдарын тексеру.б) сабаKKа назарын аударту.II. ^й тапсырмасы.
1.“Кім жылдам?”
1.^йсін м‰дениеті Kай жерде шоCырланCан?
2.СаKтардан соS Жетісу жерін кімдер мекендеді?
3.^йсін атауы Kытай жазбаларында Kай Cасырдан бастап кездеседі?
5.^йсіндер шыCысында Kай елмен шектеседі?
6.Батысында Kандай ™зендер бар?
7.^йсіндердіS шыCу тарихы туралы м‰лемет KалдырCан кім?
8.^йсіндер Kандай ірі елдермен теS KaKыKты д‰режеде болCан?
9.^йсін гуньмосы Jытай Kаншайымына Kай жылы _йленген ж‰не Kанша мыS жылKы KалыS мал берген?
10.Мемлект неше аймаKKа б™лінген?
11.Астанасы яCни ордасы Kалай аталады?
12.ХалKы Kанша мыS болCан?
13.СоCыста тaтKынCа т_скендер ?
14.”Ат жаKты, сары шашты,аK Kaбаша “деп жазылCан ,Kай деректе?
15.Жетісу жеріндегі _йсіндердіS хронологиялыK шеSбері?

2.С™здікпен жaмыс
Т‰ті -
БалдаK -
Бек-
Гуньмо-
Усунго,синго-III. ЖаSа сабаK жоспары: 1. ^йсіндердіS шаруашылыCы мен тaрмысы2. Егіншілік пен 3. Т_рлі к‰сіпшілшілігі4. ^йсіндердіS салт-д‰ст_рі мен діни нанымдары 
IV.СабаKты т_сіндіру:
^йсіндердіS шаруашылыCы

Жетісуда
МойынKaм БалKаш ™Sірі

ШаруашылыCы

Мал шаруашылыCында Егін шаруашылыCында

Jой жылKы ешкі сиыр т_йе тары бидай арпа д‰нді даKыл

Jытай жазбаларында

^йсіндер егіншілікпен де, Оты,суы мол жерлерде
бау-баKшамен де айналыспайды ™мір с_рді делінген.
делінген

Ертедегі ^йсіндер аCаш еккен
деректер Jалалар мен елді мекендер салCан
бойынша Суармалы егіншілікпен айналысKан






Тас кетпен Jола ораK


АKтас
Kыстауынан
60шаршы метр-150метрге
дейінгі егіс орны Д‰н_ккіштер

Д‰нді даKылдар


^йсіндердіS _йлері таKтатастан,балшыKтан тaрCызылCан.^йлері тау б™терінде орналасKан.JысKы _йлері шикі кірпіштен тaрCызылCан,тaраKты _йлерде тaрCан.^йлерініS б™лмелері ™те к™п болCан,_йдіS д‰л ортасында жер ошаK салCан,едені балшыKтан сыланCан екен.



Асыл тастардан моншаKтар



БаCалы металдардан
с‰ндік бaйымдар ^йсін СаKина,сырCа
шеберлерініS
Kолынанан



Білезік,айна Jапсырмалар


^йсіндердіS к‰сібінде ‰сіресе ,ыдыс жасау,бешпент тігу,теріден шалбар тігу,аяK киім жасау ісі ™те жаKсы дамыCан.^йсіндердіS Kол™нершілері с_йектен,тастан, аCаштан,Kайыннан,былCарыдан т_рлі ыдыс-аяKтар жасаCан.С_йектен- жебе aштары,т_ймелер,моншаKтар жасаCан.Тастан-KайраK,кетпен,келі,диірмен ал,былCарыдан -сaйыK таCамCа арналCан ыдыстар жасаCан.Jайыннан- шелек,астау,табаKтар жасаCан екен.


АрхеологиялыK
Kазба кезінде

Шу мен Кеген деген
™зенніS бойынан Kалалар Jалалардан бірнеше
табылды. тaрмыстыK заттар
табылды.


^йсін KоCамында


€йелдер Ерлер


Ыдыстарды ЫдыстарCа Темір,мыс, Т_рлі Kару-
саз балшыKтан мата жабыстыру Kола жараKтар
жасады. ісімен айналысты. балKытты жасады .


^йсіндерде теSсіздік болCан.Бай адамдардыS Kабірінен баCалы бaйымдар мен еS Kымбат киімдер табылCан.Ал Kарапайым адамдардыS Kабірінен тaрмыстаCы заттары,еSбек Kaралдары табылCан.
АрхеологиялыK Kазба кезінде кіші ж‰не _лкен обалар табылды.^лкен обалардыS биіктігі 2 метр,диаметрі 20 метр.ОбалардыS айналасы кіші- гірім тастармен к™мкерілген.Оба топыраK _йіндісімен жабылCан.ОбаныS _стінен KараCанда асты шеSбер т‰різдес,ал ортасында Kабір шaSKыр орналасKан.^йсіндердіS т_сінігінше ™лген адам тіріледі деп сенген.М‰йітті шалKасынан жатKызып,басын батысKа Kаратып жерлеген.
V.СабаKты бекіту:

1.С‰йкесін тап

С_йектен KайраK,кетпен,келі,диірмен


АCаш,Kайыннан жебе aштары,моншаKтар,т_ймелер


БылCарыдан шелек,астау,табаK


Тастан сaйыK таCамCа арналCан ыдыстар

2.“Менен сaраK-жауап сенен»

1.Асыл тастардан шеберлер не жасады?
2.Д‰нді -даKылдар,д‰н_ккіштер Kандай Kыстаудан табылды?
3.Шеберлер ыдыс жасауда Kандай ‰діс Kолданды?
4.Теріден шалбар тігу ісі _йсіндерде болCан ба?
5.Д‰н_ккіштер неден жасалCан?
6.ОбалардыS айналасы немен жабылCан?
7.JысKы _йлері Kандай кірпіштен тaрCызылды?
8.Бай адамдардыS Kабірінен Kандай заттар табылды?
9. Егін шаруашылыCында ™сірген:
10.Jытай деректерінде не айтылCан?

3.Цифрлар с™йлейді:
2
3-4
60
150

VI.^йге тапсырма:ТаKырыпты мaKият оKып келу,Kосымша м‰леметтер жинастыру.

15