?МЖ. Механикалы? тербеліс кезінде энергияны? т?рленуі. математикалы? ж?не серіппелі маятник

Сабақ № 3,4 Дата 28.01.16
Сабақ тақырыбы Механикалық тербелістер кезіндегі энергияның түрленуі.
Математикалық және серіппелі маятниктердің тербелістері
Сабақтың мақсаты Оқушылар тербеліс кезіндегі энергияның сақталу заңын талдау арқылы себептік - салдық байланыстарды орнатуды үйренеді. Тербелмелі жүйе ұғымын қалыптастырып, математикалық және серіппелі маятниктер туралы мәлімет жинақтайды.
Оқыту нәтижесі Оқушылар тербелмелі жүйедегі процестерді талдау арқылы энергияның сақталу заңын қолдану шекараларын кеңейтеді
Негізгі идеялар Энергия сақталу заңы – фундаменталды заңдарының біріне – қолдану шекарасын анықтау. Тербелмелі жүйе сияқты физикалық модель туралы түсініктерін қалыптастыру
Сабақта қолданылатын материалдар, ресурстар Оқулық. Физика – 9
1-кесте. Тербеліс кезіндегі энергияның сақталу заңы
2-кесте. Математикалық және серіппелі маятниктер.
Тест-үй жұмысын тексеруге арналған.
Есептер - бекітуге арналған-Рымкевич409, 411, 414, 415, 419, 423, 424, .
Сабақ бойынша мұғалім мен оқушының іс-әрекеті
Сабақтың кезеңі, уақыт Жұмыс түрі Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
1.Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу (1) Әңгіме Оқушылардың сабаққа дайындықтарын анықтау, сыныпты топтарға бөлу Оқушылар сабаққа дайындықтары туралы есеп береді
2. Үй жұмысын тексеру (10) тест Тест тарату, тәртіпті қадағалау, тест шығарып болған соң талдау Тест шығару
2. Ой қозғау (5) Миға шабуыл Неге кейбір тербелістер өшпейді, ал кейбіреулері өшеді? Оқушыларды өз ойларын ұсынады
3. Мағынаны ажырату (30) Оқулықпен жұмыс, семантикалық кесте толтыру, жигсо1. оқулықпен жұмысты ұйымдастыру
2. 1-кестені толтыру, ортада талдау
3. 2-кестені толтыру, ортада талдау 1. оқулықтан мәтінді оқу §26
2 1-кестені толтырады. Топтың ішінде талдайды, мұғалімге қорғайды.
Басқа топтың оқушыларымен жұп құрып, өз материалын айтып береді (1-топ – математикалық маятник, 2-топ – серіппелі маятник)
3. мәтінді оқу §27 . Өздік түрде 2-кестені толтыру. Мұғалімге тапсырып, қорғау
4. Ой толғаныс (30) Есептер шығару Есептерді шығару барысында формативті бағалау, бағыттау, кеңес беру Әр есепті мұғалімге көрсетіп тапсыру
5. Рефлексия (3) Шығу парағы Шығу парақтарын және өзін-өзі бағалау кестесін тарату Шығу парақтары мен өзін-өзі бағалау кестесін толтыру
6.Үйге тапсырма (1) § 26,27. Жатт – 22. Есептер. Вен диаграмасы – серіппелі және математикалық маятник
Тест
1. Төменде келтірілген тұжырымдардың қайсысы механикалық тербелістерге жатады? Барлық дұрыс жауаптарды келтір.
А. Әткеншектің қозғалуы
Ә. Жерге түсіп келетін доптың қозғалысы
Б. Домбра шегінің қозғалысы
54102005080002. Суретте гармониялық тербелістердің графигі берілген. Барлық дұрыс тұжырымдарды таңда
А. Тербеліс амплитудасы 10 см.
Ә. Тербеліс периоды 2 с
Б. Тербеліс жиілігі 0,5 Гц3. 2 с ішінде маятник 8 тербеліс жасады. Барлық дұрыс тұжырымдарды таңда
А. Тербеліс периоды 4 с.
Ә. Тербеліс периоды 16 с.
Б. Тербеліс периоды 0,25 с.
4. Торғай қанатының тербеліс периоды 0,1 с. Оның жиілігін анықта
А. 0,01 ГцӘ. 10 ГцБ. 0,1 Гц5. Тербелістің болу шарттарын жаз: _____________________________________________________________

Тербеліс кезіндегі энергияның түрленуі
Тербеліс уақыты Серіппелі маятник Математикалық маятник
Сурет Толық механикалық энергияның формуласы
Eтолық=EК+ЕП
Сурет Толық механикалық энергияның формуласы
Eтолық=EК+ЕП
t=0 ЕП=kA22EK=0
Eтолық=0+kA22 ЕП=mghEK=0
Eтолық=0+mgh
t=14T ЕП=0
EK=mϑ22Eтолық=mϑ22+0
ЕП=0
EK=mϑ22Eтолық=mϑ22+0
t=12T ЕП=kA22EK=0
Eтолық=0+kA22 ЕП=mghEK=0
Eтолық=0+mgh
t=34T ЕП=0
EK=mϑ22Eтолық=mϑ22+0 ЕП=0
EK=mϑ22Eтолық=mϑ22+0
t=TЕП=kA22EK=0
Eтолық=kA22+0
ЕП=mghEK=0
Eтолық=0+mgh
Математикалық және серіппелі маятниктер
Тербелмелі жүйе дегеніміз _______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
Сұрақтар Математикалық маятник Серіппелі маятник
Анықтамасы Толық энергияның формулалары 1.
2.
3.
4. 1.
2.
3.
4.
Периодтың формуласы Периоды неден тәуелді Периоды неден тәуелді емес Бағалау парағы
Өзін – өзі бағалау парағы
Әрекет Максималды ұпай Алған ұпай
тест 5 1-кесте 3 2-кесте 5 есептер 17 Ұпай 30 Баға «5» - 25-30
«4» - 19-25
«3» - 13-18