Презентация по башкирскому языку

I. Пояснительная записка
Нормативная основа
Нормативные документы, регламентирующие деятельность учителя. Федеральный уровень.
Закон РФ «Об образовании» от 29.12.2012 №273 (ред. от 10.07.1992. №3266-1) – ФЗ «Об образовании в РФ»;
Санитарно-эпидемиологические правила и нормативы СанПиН 2.4.2.2821-10 "Санитарно-эпидемиологические требования к условиям и организации обучения в общеобразовательных учреждениях" (зарегистрировано в Минюсте России 03.03.2011, регистрационный номер 19993);
Приказ Министерства образования и науки РФ 31.03.2014 №253 «Об утверждении федеральных перечней учебников, рекомендованных (допущенных) к использованию в образовательных учреждениях, реализующих образовательные программы общего образования и имеющих государственную аккредитацию, на 2012/2013 учебный год» (Зарегистрировано в Минюсте РФ 30 января 2013 № 26755);
Нормативные документы, регламентирующие деятельность учителя. Региональный уровень.
Приказ Министерства образования Республики Башкортостан от 19.08.2013 №1384 «О рекомендуемых базисном плане и примерных учебных планах для образовательных учреждений Республики Башкортостан на 2013/2014 учебный год»;
Нормативные документы, регламентирующие деятельность учителя. Школьный уровень.
Базисный учебный план МОБУгимназия №1 г. Благовещенска на 2014/2015 учебный год, утверждённый приказом № от .2014 г.
Основная образовательная программа ООО, СОО
Положение о рабочей программе учителя МОБУ гимназия №1 (приказ № от .2014);
Устав МОБУ гимназия №1;
Примерная программа Тикеев Д. С., Гафаров Б. Б., Хуснутдинова Ф. А. Башкирский язык. – Уфа: Китап, 2007.- 336 бит.













Аңлатма яҙыу.

8-се класс өсөн туған (башҡорт) теленән һәм әҙәбиәтенән эш программаһы.
Программа бөтәһе 67 сәғәткә планлаштырылған. Аҙнаһына 2 сәғәт иҫәбенән.
Төҙөүсе : Сәхәүетдинова Розалия Хаммат ҡыҙы
Дәреслек: Башҡорт теле: Рус мәктәптәренең 8-се класында уҡыусы башҡорт балалары өсөн дәреслек. Тикеев Д. С., Ғафаров Б. Б., Хөснөтдинова Ф. Ә. – Өфө: Китап, 2007.- 336 бит.
Программа кимәле : базис

Программа буйынса башҡорт теленә өйрәтеүҙең маҡсаты һәм бурыстары:
Уҡыусыларҙа башҡорт телендә һөйләгәнде, уҡығанды, тыңлағанды аңлау күнекмәләре булдырыу (аудирование).
Башҡорт теленең өндәрен, һүҙҙәрен дөрөҫ әйтеп, үҙ-ара һөйләшергә, тәҡдим ителгән темалар, ситуациялар буйынса һөйләргә өйрәтеү.
дәреслектәге, уҡыу ҡулланмаларындағы текстарҙы, башҡорт гәзит-журналдарын үҙ аллы һәм аңлы уҡыу күнекмәләрен биреү.
Аралашыуҙа кәрәк була торған типик һөйләмдәрҙе күсереп, үҙ фекерҙәрен билдәле кимәлдә үҙ аллы яҙыу күнекмәләрен булдырыу.
Башҡорт телен өйҙә, йәмәғәт тормошонда, хеҙмәт процесында практик файҙаланырға өйрәтеү.
Башҡорт телен практик өйрәнеүгә бәйләп, балаларҙы башҡорт халҡының тарихы, мәҙәниәте, сәнғәте, әҙәбиәте, милли йолалары, башҡорт халҡының күренекле шәхестәре, уларҙың эшмәкәрлеге, ижады менән таныштырыу, башҡорт халҡына, үҙҙәре йәшәгән төйәккә ихтирам һәм һөйөү тәрбиәләү.
текстағы яңы һүҙҙәр, фразаларҙы аңлатыу, һүҙлек эше үткәреү мотлаҡ.
Уҡытыусының тел буйынса уҡыу- уҡытыу методик комплекты :
Усманова М.Ғ., Ғәбитова З.М.Башҡорт теленән диктанттар һәм изложениелар йыйынтығы.– Өфө: Китап, 2009.
Ғафаров Б.Б.Әҙәбиәт уҡытыу методикаһы. – Өфө : Китап, 2008. – 352 бит.
Аҙнағолов Р.Ғ., Тикеев Д.С. һ.б. 5-9 кластарҙа башҡорт телен уҡытыу методикаһы .– Өфө : Китап, 1996. – 320 бит.
Раҡаева Ә.С., Дәүләтшина М.С. Башҡорт теленән контроль һорауҙар, тестар ҡулланмаһы. – Өфө: Педкнига, 2008. – 96 бит.
Баһауетдинова М. И., Йәғәфәрова Г. Н. Башҡорт теле һәм әҙәбиәте дәрестәрендә яңы технологиялар ҡулланыу.
Уҡыусылар өсөн тел буйынса уҡыу- уҡытыу методик комплекты :
Башҡорт теле: Рус мәктәптәренең 8-се класында уҡыусы башҡорт балалары өсөн дәреслек. Тикеев Д. С., Ғафаров Б. Б., Хөснөтдинова Ф. Ә. – Өфө: Китап, 2007.- 336 бит.
Программа үҙенсәлектәренең характеристикаһы:
Эш программаһы Башҡортостан Республикаһы Мәғариф министрлығы тарафынан раҫланған “Башҡорт теле һәм әҙәбиәтенән программа”(Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәптәрҙең I – XI кластары өсөн) буйынса төҙөлдө. Программаның төҙөүселәре:Тикеев Д.С., Толомбаев Х.А. һ.б.– Ижевск: «КнигоГрад», 2008.
Башҡортостан Республикаһы Мәғариф министрлығы тарафынан тәҡдим ителгән программа Башҡортостан Республикаһы Благовещен ҡалаһы муниципаль бюджет дөйөм белем биреү учреждениеһының !-се гимназия ойошмаһының уҡыу планына ярашлы рәүештә тормошҡа ашырыла.

Был эш программаһында федераль һәм республика закондары талаптары тормошҡа ашырыла:
«Рәсәй Федерацияһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы, Рәсәй Федерацияһының «Мәғариф тураһында» Законы, «Башҡортостан Республикаһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы, Башҡортостан Республикаһының «Мәғариф тураһында» Законы, Башҡортостан Республикаһында Милли мәғарифты үҫтереү концепцияһы.
Программа йөкмәткеһе өс йүнәлештән тора:
телмәр эшмәкәрлеген формалаштырыу;
телдең системаһын ( фонетика, орфография, орфоэпия, грамматика, пунктуация) өйрәнеү;
бәйләнешле текст менән эшләргә өйрәтеүҙе күҙ уңында тота. Шулай уҡ унда милли тәрбиә мәсьәләһе лә күтәрелә.



Материаль-техник ҡулланмалар.

Компьютер;
телевизор;
видеомагнитофон;
магнитофон;
мультимедиапроектор;
электрон таҡта.
Эштәрҙе баһалауҙың төп критерийҙары

Билдә Йөкмәтке һәм телмәр Грамоталыҡ
«5» 1. Эштең йөкмәткеһе темаға тулыһынса тап килә. 2. Фактик хаталар юк. 3. Йөкмәтке эҙмә - эҙлекле яҙылған. 4. Эштең һүҙлеге бай. 5. Стиль һәм мәғнәүи яҡтан текст камил. Эштең йөкмәткеһе һәм телмәр буйынса берәр хата булыуы мөмкин. 1 орфографик йәки 1 грамматик хата булыуы мөмкин.
«4» 1. Эштең йөкмәткеһе темаға тап килә. 2. Йөкмәтке дөрөҫ, ләкин фактик хаталр бар. 3. Фекер ебендә бер ни тиклем эҙмә - эҙлек боҙолған. 4. Телмәрҙең лексик һәм грамматик төҙөлөшө, дөйөм алғанда, шаҡтай төрлө. 5. Эштең стиле төҙөк һәм мәғнәле. Эш йөкмәткеһендә 2 һәм телмәрендә 3 кәмселек булыуы мөмкин. 2 орфографик, 2 пунктацион йәки 1 орфографик, 3 пунктацион йәки 4 пунктацион, шулай уҡ 2 грамматик хата булыуы мөмкин.
«3» 1. Эш теманан байтаҡ ҡына ситкә тайпылҡан. 2. Эштең йөкмәткеһе дөрөҫ, ләкин фактик хаталар бар. 3. Эҙмә - эҙлелек тулыһынса һаҡланмай. Телмәр байлығы түбән, синтаксик констукциялар бер төрлө, һүҙҙәр ҡулланылышында хаталар бар. 5. Эштең стиле бик үк төҙөк, телмәре тасуири түгел. Эш йөкмәткеһе яғынан 4 һәм телмәре буйынса 5 хата булыуы мөмкин. 4 орфографик, 4 пунктацион, йәки 3 орфографик, 5 пунктацион, йәки 7 пунктацион, 4 грамматик хата булыуы мөмкин.
«2» 1. Эш теманы асмай. 2. Бик күп фактик хаталр. 3. Эштең бөтә өлөшөндә лә фекерҙең эҙмә - эҙлелеге боҙолған,бәйләнеш юҡ, эш планға тура килмәй. 4. Эштең һүҙлеге бик ярлы. Ул бер типтағы ҡыҫҡа һөйләмдәр менән яҙылған. 7/7, 6/8, 5/9, 8/8 нисбәтендәге орфографик һәм пунктацион, шулай уҡ 7 грамматик хата булыуы мөмкин.


II. Программаның йөкмәткеһе һәм төҙөлөшө:
Башҡорт телен уҡытыуҙың икенсе баҫҡысы 5-9-сы кластарға тура килә. 8-се класта уҡытыуҙың маҡсаты – түбәнге кластарҙа алған белем һәм күнекмәләрҙе икенсе баҫҡыс талаптарына ярашлы практик йүнәлештә тәрәнәйтеү, башҡорт теленең өндәр системаһы, лексик байлығы,морфологик категориялары һәм синтаксик төҙөлөшө тураһында белем биреү.
Туған әҙәбиәт материалы еңелдән ауырға барыу принцибына ярашлы урынлаштырылды. Был класта фольклор әҫәрҙәренән һуң башҡорт яҙыусылары һәм шағирҙарының төрлө жанр һәм тематикалы әҫәрҙәре өйрәнелә.



УҠЫТЫУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ТӨП ЙӨКМӘТКЕҺЕ
Йөкмәткеһе
С.Әлибай. Мәктәп юлы.
Н.Мусин. Һабаҡ.
Р.Тимершин. Уйлап табыусы.
Ике сәсән.
Сура батыр.
З. Биишева. Көҙгө ямғыр.
Х.Назар. Көҙгө көн.
Р.Ханнанов. Икмәк ҡәҙере.
Р.Өмөтбаев. Әмир баҫыуы.
А.Игебаев. Башҡортостан – илгенәм.
А.Игебаев. Башҡортостан.
К.Кинйәбулатова. Дуҫлыҡ төйәге.
Н.Нәжми. Өфө йүкәләре.
Салауат батыр.
Ф.Күзбәков. Яу ораны бит һин, Салауат!
Ф.Рәхимғолова. Салауат.
Т.Дәүләтбирҙинә. Салауат рухы.
Я.Хамматов. Салауат.
Ш.Бабич. Ҡышҡы юлда.
М.Ғәйфуллина. Ҡыш моңдары.
Б.Рафиҡов. Бүреләр.
И.Теләүембәтов. Маралым таңы.
М.Кәрим. Үлмәҫбай.
Лиро-эпик поэмаларҙы үҙенсәлектәре.
Н.Ғәлимов. Яуҙан ҡайтҡан ҡурай.
Р.Өмөтбаев. Башҡорттар китте һуғышҡа.

Ш.Биҡҡол.Әсәйемдең кәңәштәре.
Т.Ғиниәтуллин. Әсә һәм бала.
Х.Назар. Өс һүҙ.
М.Ямалтетдинов. Иман.
З.Ғәлимов. Ялан сәскәләре.
Р.Ғәрипов. Яҙғы йыр.
З.Ураҡсин. Алмағас. Сәскә ғүмере.
Р.Сафин.Тол ҡатындар һәм аяҡһыҙҙар бейеүе.
Ҡ.Аралбай. Ер тураһында ете һүҙ.
Б.Бикбай.Ер.
Ж.Кейекбаев. Урал тураһында ҡобайыр.
Н.Мусин. Һуңғы солоҡ.
Ф.Рәхимғолова.Бал ҡорто һәм күбәләк.
А.Йәғәфәрова. Кескәй шишмә.
Ш.Янбаев. Дегәнәк.
Р.Солтангәрәев. Һуңғы һунар.
Ә.Хәмәтдинова. Йәшел дарыухана.

III. 8-се класс уҡыусыларының белем һәм күнекмәләренә талаптар:

Өйрәнелгән әҫәрҙәрҙең авторын, исемен белеү; ятлау өсөн тәҡдим ителгән өҫәрҙәрҙе яттан һөйләй белеү;
Яҙыусы ижад иткән художестволы картиналарҙы уйлап күҙ алдына баҫтырыу; эпик һәм лирик әҫәрҙәрҙе айыра белеү;
Тәҡдим ителгән художестволы әҫәрҙәрҙе аңлы һәм тасуири уҡыу; ҙур булмаған әҫәрҙәрҙе, өҙөктәрҙе һөйләй белеү;
Йәмғиәт тормошонда телдең роле; туған телдең әһәмиәте; телдең морфологик категориялары һәм синтаксик төҙөлөшө менән танышыу.
Ижади диктанттар, изложениелар һәм иншалар яҙыу.
Һылтанма: эш программаһы ҠМБ ултырышында ҡабул ителгән «Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәптәрҙә башҡорт (дәүләт) һәм туған (башҡорт) теле буйынса берҙәм талаптар»ҙы иҫәпкә алып төҙөлдө (Протокол № 4 , 13 ғинуар 2010 йыл.)
Уҡыусыларҙың белем кимәленә талаптар :

Һүрәтләү, хикәйәләү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеү;
текстың планын төҙөү;
текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү.
2. Бирелгән тема буйынса диалог төҙөү; диалогты дауам итеү;
текстағы образлы һүҙҙәрҙе, һүрәтләү – тасуирлау сараларын, мәҡәлдәрҙе табыу, уларҙы телмәрҙә дөрөҫ итеп ҡулланыу;
тексты икенсе телгә тәржемә итеп һөйләү;
6-7 шиғырҙы яттан тасуири һөйләй белеү.
3. Тексты дөрөҫ, аңлы, тасуири уҡыу;
тексты мәғәнәле өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү, план төҙөү;
әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү;
текстан аңлашылмаған һүҙҙәрҙе табыу, һүҙлектәр менән эш итә белеү.
4. Ижади диктанттар, өйрәтеү изложениелары һәм иншалары яҙыу;
5. Иптәшенең яҙғанын һәм үҙ яҙмаларын тикшереү, камиллаштыра белеү күнекмәләре.

IV. Уҡыу-уҡытыу программаһында планлаштырылған һөҙөмтәләрҙе үҙләштерелеүҙе баһалау :
Класта һәм өйҙә башҡарыла торған яҙма эштәр өйрәтеү һәм тикшереү характерында була.
Уларға түбәндәгеләр инә:
төрлө типтағы күнегеүҙәр;
тестар;
тәржемә эштәре (башҡорт теленән рус теленә һәм киреһенсә);
дәреслектәрҙәге әҙәби текстарға пландар төҙөү;
һорауҙарға яҙма яуаптар, диктанттар, изложениелар һәм иншалар;
тел һәм әҙәби материалдар буйынса аналитик һәм дөйөмләштереү тибындағы схемалар, проекттар һ.б. төҙөү.
Башҡорт теленән ағымдағы, сирек йәки йыл аҙағында, шулай уҡ уҡыу йылы башында инеш диктант, ҙур темаларҙан һуң йомғаҡлау контроль эштәре үткәрелә. Ағымдағы контроль эштәр программаның өйрәнелгән материалын үҙләштереүҙе тикшереү маҡсатында уҙғарыла. Уларҙың төрө һәм үткәреү йышлығы өйрәнелә торған материалдың ҡатмарлылығынан, уҡыусыларҙың белем кимәленән сығып билдәләнә. Ағымдағы контроль эштәр өсөн уҡытыусы йә тотош дәресте, йә уның бер өлөшөн генә файҙалана ала.
Уҡыу йылы башында инеш диктант, сирек һәм йыл аҙағында йомғаҡлау контроль эштәре мәктәп администрацияһы менән берлектә төҙөлгән график буйынса үткәрелә. Контроль эштәрҙе сиректең беренсе көнөндә һәм дүшәмбелә үткәреү тәҡдим ителмәй.
Программа материалын үҙләштереү кимәле уҡыусыларҙың дәрестәрҙә телдән биргән яуаптарына һәм яҙма эштәренә ҡарап баһалана. Бының өсөн башҡорт теленән 8-се класта түбәндәге күләмдә контроль эштәр, яҙма эштәр үткәреү ҡарала:
180340098425Яҙма эштәрҙең төрҙәре Иҫәбе
Диктант 4
Изложение 2
Инша 3
Яҙма эштәрҙең төрҙәре Иҫәбе
Диктант 4
Изложение 2
Инша 3








Яҙма эш төрҙәре (изложение,инша) яҙыу уҡыусыларҙың белем кимәленә, мөмкинселектәренә ҡарап уҡытыусы ҡарамағына ҡалдырыла һәм улар урынына шул уҡ күләмдә түбәндәге яҙма эштәр үткәрергә мөмкин:
карточкалар менән эш;
тест;
һүрәт буйынса һөйләмдәр төҙөү;
текста һөйләмдәрҙә һүҙҙәр тәртибе;
терәк текстар менән инша яҙырға өйрәнеү:
һүҙлек диктанты;
һөйләмдәр төҙөү;
һүҙлек менән эш;
һүрәтләү иншаһы;
синквейн төҙөү (слайд төҙөү: шәжәрәләр, минең ғаиләмдә һ.б.)



V.Календарь- тематик план
№ План буйынса дата Факт буйынса дата Булек, дәрес темалары Сәғәт һаны
Контроль төрө Иҫкәрмә
Беренсе сирек - 16 сәғәт
1 С.Әлибай. Мәктәп юлы. Башҡ.теленең үҙенсәлекле өндәре. 1 Т Таблица
2 Н.Мусин. Һабаҡ. Башҡот.тел.өн-хәрефтәре. 1 А таблица
3 Н.Мусин. Һабаҡ. Морфология буйынса ҡабатлау.
1 А Н.Мусин тураһ.папка
4 Р.Тимершин. Уйлап табыусы. Синтаксис тураһында төшөнсә. 1 Т С. Батт. Башҡ. теле. китабы,ҡобайырҙар йыйынтығы
5 Ике сәсән. Ябай һөйләм синтаксисы. 1 Т
6 Сура батыр.Һүҙбәйләнештәр. 1 Т китап
7 З. Биишева. Көҙгө ямғыр. Һүҙбәйләнештәрҙең яһалышы А китап
8 Х.Назар. Көҙгө көн. Эйәртелеү бәйлйнештәрҙең төрҙәре. Ярашыу. 1 А Таблица
9 Р.Ханнанов. Икмәк ҡәҙере. Башҡарылыу. 1 А
10 Р.Ханнанов. Икмәк ҡәҙере. Һөйкәлеү. 1 А Таблица
11 Контроль диктант. Ысын дуҫлыҡ. 1 Й Башҡорт теленән диктант һәм изложениелар йыйынтығы
12 Хаталар өҫтөндә эш. Ҡабатлау. 1 Й
13 Р.Өмөтбаев. Әмир баҫыуы. Һөйләмдең баш киҫәктәре. 1 Таблица
14 Р.Өмөтбаев. Әмир баҫыуы.Эйә менән хәбәр араһында һыҙыҡ. 1
15 Изложение. Салауат һәйкәле. 1 А Башҡорт теленән диктант һәм изложениелар йыйынтығы
16 Хаталар өҫтөндә эш. Художестволы әҫәрҙең композицияһы турында төшөнсә. 1 Й
17 Һорауҙар һәм эштәр. 1 А китап
Икенсе сирек – 16 сәғәт
18 А.Игебаев. Башҡортостан – илгенәм.Һәйләмдең эйәрсән киҫәктәре. Аныҡлаусы. 1 Т А.Игебаевтың биографияһы -папка
19 А.Игебаев. Башҡортостан.Тиң һәм тиң булмаған аныҡлаусылар. 1 А Китаптары
20 К.Кинйәбулатова. Дуҫлыҡ төйәге. Өҫтәлмәлек. 1 Т Таблица
21 Н.Нәжми. Өфө йүкәләре.Тултырыусы. 1 А Карточка
22 Салауат батыр.Тура һәм ситләтелгән тултырыусылар. 1 Т Карточка
23 Ф.Күзбәков. Яу ораны бит һин, Салауат! Хәлдәр. Уларҙың төрҙәре. 1 Т
24 Ф.Рәхимғолова. Салауат. Рәүеш хәле. 1 А Таблица
25 Т.Дәүләтбирҙинә. Салауат рухы. 1 А
26 Контроль диктант. Төҫлө япраҡтар. 1 Й Башҡорт теленән диктант һәм изложениелар йыйынтығы
27 Хаталар өҫтәндә эш. Ҡабатлау. Й
28 Я.Хамматов. Салауат. Хәлдәрҙең төрҙәре. 1 Т китап
29 Я.Хамматов. Салауат. Урын хәле. 1 А китап
30 Я.Хамматов. Салауат. Ваҡыт хәле. 1 А Йыйынтыҡ
31 Инша. А.А.Кузнецов. «Салауаттан һорау алыу» картинаһы буйынса 1 Й Башҡорт теленән диктант һәм изложениелар йыйынтығы
32 Ш.Бабич. Ҡышҡы юлда. Маҡсат хәле. 1 А Ш.Бабич тур. Папка
33 М.Ғәйфуллина. Ҡыш моңдары. Сәбәп хәле. 1 А (әҫәрҙәре йыйынтығы
3 сирек – 18 сәғәт
34 Б.Рафиҡов. Бүреләр. Күләм – дәрәжә хәле. 1 Т
35 Б.Рафиҡов. Бүреләр. Шарт хәле 1 Т
36 Б.Рафиҡов. Бүреләр. Кире хәл 1 Т
37 И.Теләүембәтов. Маралым таңы. Ҡабатлау. 1 Т
38 М.Кәрим. Үлмәҫбай. 1 А Шиғырҙар йыйынтығы
39 М.Кәрим. Үлмәҫбай. А
40 Лиро-эпик поэмаларҙы үҙенсәлектәре. 1 Т
41 Н.Ғәлимов. Яуҙан ҡайтҡан ҡурай. Тиң киҫәкле һәйләмдәр. 1 А
42 Инша. Өфө урамдары буйлап. Й Башҡорт теленән диктант һәм изложениелар йыйынтығы
43 Хаталар өҫтөндә эш. Р.Өмөтбаев. Башҡорттар китте һуғышҡа. 1 Т
44 Р.Өмөтбаев. Башҡорттар китте һуғышҡа. Тиң киҫәкле һөйләмдәрҙә тыныш билдәләре.
1 А
45 Р.Өмөтбаев. Башҡорттар китте һуғышҡа. Тиң киҫәктәр эргәһендә дөйөмләштереүсе һүҙҙәр. 1 А Китап
46 Р.Өмөтбаев. Башҡорттар китте һуғышҡа. Ҡабатлау. 1 Й
47 Р.Өмөтбаев. Башҡорттар китте һуғышҡа әҫәрендә төп образдарға характеристика. 1 А Карточка
48 Р.Өмөтбаев. Башҡорттар китте һуғышҡа әҫәренең темаһын, идеяһын асыу. 1 А Таблица
49 Контроль диктант. Ҡош юлы. 1 Й Башҡорт теленән диктант һәм изложениелар йыйынтығы
50 Хаталар өҫтөндә эш. Ш.Биҡҡол.Әсәйемдең кәңәштәре. Ике составлы һөйләмдәр. Й
51 Бер составлы һөйләмдәр. 1 Т
4 сирек – 18 сәғәт
52 Т.Ғиниәтуллин. Әсә һәм бала. Билдәле эйәле һөйләм. 1 Т Т. Ғиниатуллин китаптары
52 Т.Ғиниәтуллин. Әсә һәм бала хикәйәһе.Билдәһеҙ эйәле һөйләм.
1 Т
53 Х.Назар. Өс һүҙ. Эйәһеҙ һөйләм. А
54 М.Ямалтетдинов. Иман. Атама һөйләмдәр. Т
55 З.Ғәлимов. Ялан сәскәләре. Тулы һәм кәм һөйләмдәр. Т
56 Р.Ғәрипов. Яҙғы йыр. Айырымланыу тураһында төшөнсә. Т
57 З.Ураҡсин. Алмағас. Аныҡлаусыларҙың айырымланыуы. Сәскә ғүмере. Өҫтәлмәлектәрҙең айырымланыуы. А
57 Р.Сафин.Тол ҡатындар һәм аяҡһыҙҙар бейеүе. Хәл әйтемдәре һәм уларҙың айырымланыуы. А
58 Инша. Әсәйем ҡәҙерлем. 1 Й Башҡорт теленән диктант һәм изложениелар йыйынтығы
59 Хаталар өҫтөндә эш. Ҡ.Аралбай. Ер тураһында ете һүҙ. Өндәш һүҙҙәр. А
60 Б.Бикбай.Ер. Өндәш һүҙҙәр эргәһендә тыныш билдәләре. А
61 Ж.Кейекбаев. Урал тураһында ҡобайыр. Инеш һүҙ һәм инеш һөйләмдәр. Т
62 Контроль диктант. Ай Уралым, Уралым. 1 Й Башҡорт теленән диктант һәм изложениелар йыйынтығы
63 Хаталар өҫтөндә эш. Н.Мусин. Һуңғы солоҡ. Тура һәм ситләтелгән телмәр. Й
64 Ф.Рәхимғолова.Бал ҡорто һәм күбәләк.
А.Йәғәфәрова. Кескәй шишмә. Т
65 Ш.Янбаев. Дегәнәк. Диалог. А
66 Р.Солтангәрәев. Һуңғы һунар.Тура телмәрле һөйләмдәрҙә тыныш билдәләре. Й
67 Ә.Хәмәтдинова. Йәшел дарыухана. Ҡабатлау. Й
















VI. Уҡыу - уҡытыу дидактик ҡулланмалары исемлеге.

Усманова М. Г. Башҡорт теле грамматикаһы таблицаларҙа һәм схемаларҙа.
Толомбаев Х.А., Дәүләтшина М. С., Сиразетдинов З. Ә. Башҡортса өйрәнәйек. Урыҫ мәктәптәренең 1-4 – се синыфтары өсөн башҡорт теленән электрон дәреслек. – Өфө: Мәғариф министрлығы, 2003.
Аслаев Т. Х., Атнағолова С.В. Телмәр үҫтереү буйынса сюжетлы картиналар.-Өфө:Китап, 1996.
Башҡорт әҙәбиәте буйынса аудио-видеоәсбап.- Өфө: Башҡортостан Республикаһының Мәғариф министрлығы. 2005.Китап, 2006 .
Башҡорт теле грамматикаһы таблицаларҙа. Фонетика. Морфология. - Башҡортостандың бәләкәй даһийы. Өфө : «Эдвис» уҡытыу – методика үҙәге, 2008.













VII. Төп әҙәбиәт.

Башҡорт теле: Рус мәктәптәренең 8-се класында уҡыусы башҡорт балалары өсөн дәреслек. Тикеев Д. С., Ғафаров Б. Б., Хөснөтдинова Ф. Ә. – Өфө: Китап, 2007.- 336 бит.
Башҡорт теленән диктант һәм изложениелар йыйынтығы: Рус мәктәптәренең 5-11 класс уҡытыусылары өсөн ҡулланма. – Өфө: Китап, 2009.
Өҫтәлмә әҙәбиәт.

Аҙнағолов Р. Ғ., Исламова Ф. Ғ., Тикеев Д. С., Шарапов И. Ә., Толомбаев Х. А., Ғафаров Б. Б., Бикҡужина Т. Ә. 5-9 кластарҙа башҡорт телен уҡытыу методикаһы. – Өфө: Китап, 1996.
Аслаев Т. Х., Исламғолова Ы. Ә. Уйнат, уйлат баланы: уҡытыусы өсөн ҡулланма. “Башҡорт теле ” дәреслегенә методик күрһәтмәләр. – Өфө: Китап, 1993.
Аслаева Р. Ғ. Телмәр һәм зиһен. – Өфө: Китап, 2005.
Баһауетдинова М. И., Йәғәфәрова Г. Н. Уҡыусыларҙың фәнни-тикшеренеү эшен ойоштороу. Методик ҡулланма. Өфө: БМҮИ нәшриәте, 2007.
Ғафаров Б. Б. Әҙәбиәт уҡытыу методикаһы. – Өфө: Китап, 2008.
Ғөбәйҙуллина Ф. Х. Беҙҙең байрамдар. Балалар баҡсаһы һәм мәктәп сәхнәһе өсөн сценарийҙар. – Өфө: Китап, 2004.
Кейекбаев Ж. Ғ. Хәҙерге башҡорт теленең лексикаһы һәм фразеологияһы. Уҡыу ҡулланмаһы. Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1966.
Раҡаева Ә. С., Дәүләтшина М. С. Башҡорт теленән контроль һорауҙар, тестар ҡулланмаһы. Өфө: Педкнига, 2008.
Тамырҙарыңды беләһеңме? Шәжәрә байрамдарын үткәреү буйынса ҡулланма. – Өфө: “Белая река”, 2006.
Толомбаев Х. А., Ғәбитова З. М., Фәтихова Ш. Х. Башҡорт теленән тестар. 5-9 кластарҙа рус телендә уҡытыусы мәктәптәр өсөн. Башҡорт теле уҡытыусыларына һәм уҡыусыларға ҡулланма. Өфө: БМҮИ нәшриәте, 2008.
Ураҡсин З. Ғ., Ишбирҙин Э. Ф., Ҡотлобаева Г. М., Әхтәмов М. Х. Ҡыҙыҡлы грамматика: башҡорт мәктәптәренең 5-9 класс уҡытыусылары өсөн ҡулланма. – Өфө: Китап, 1993.
Шаһиев Р. В. Күңел көҙгөһө. – Өфө: Китап, 2004.
Шәжәрә байрамын ойоштороусыларға кәңәштәр/ Әсәҙуллина-Ибраһимова Н. И.: Өфө: Эшлекле династия, 2007.
Эш ҡағыҙы өлгөләре / Ф. Ғ. Хисамитдинова, Н. Ф. Суфьянова, Р. Ә. Сөләймәнова. – Өфө: ТТӘИ ӨҒҮ РФА: Диджитал Графикс, 2006.
Әхмәҙиева Ш. Ш. Н. А. Зайцев ысулы буйынса башҡорт телендә тиҙ уҡырға өйрәтеү.
Юлмөхәмәтов М. Б. Башҡорт теле һәм туған әҙәбиәт дәрестәрен үҙ-ара бәйләнештә уҡытыу. – Өфө: Китап, 2008.
Абуталипова Р. А., Камалетдинова А. В. Русско-башкирский словарь терминов по методике преподавания языков. . – Уфа: Китап, 2009.
Аҙнағолов Р. Ғ. Башҡорт теленең орфография һүҙлеге. – Өфө: Китап, 1998.
Аслаева Р. Ғ. Дефектология буйынса урыҫса-башҡортса аңлатмалы һүҙлек. – Өфө: Китап, 2001.
Башҡортса-инглизсә-русса мәғәнәләш мәҡәлдәр һәм әйтемдәр һү2леге/ Авт.-төҙ. Нәҙершина Ф. Ә., Зөбәйерова Э. М. – Өфө: Китап, 2002.
Исмет Бинер. Русско-башкирско-турецкий разговорник. М.: Инсан, 1994.
Йәнтурин С., Хисамов Ғ. Русса-башҡортса, башҡортса-русса ботаника терминдары һүҙлеге.- Башҡортостан китап нәшриәте, 1981.
Рахимова В. М. Русско-башкирский тематический словарь с иллюстрациями. Уфа, 1999.
Саяхова Л. Г., Усманова М. Г. Башкирско-русский и русско-башкирский учебный словарь с грамматическим приложением. – СПб.: БХВ-Петербург, 2004.
Суфьянова Н. Ф. Урыҫса-башҡортса педагогика һәм психология терминдары һүҙлеге. – Өфө: Китап, 2002.
Ураҡсин З. Ғ. Башҡорт теленең фразеология һүҙлеге. – Өфө: Китап, 2006.
Урыҫса-башҡортса һүҙлек: 2 томда/ З. Ғ. Ураҡсин ред. Өфө: Башҡорт энциклопедияһы, 2005. 1-се том. А-О. – 2005.
Урыҫса-башҡортса һүҙлек: 2 томда/ З. Ғ. Ураҡсин ред. Өфө: Башҡорт энциклопедияһы, 2005. 2-се том. П-Я. – 2005.
Усманова Н. Г. Башкирско-русский и русско-башкирский словарь. Башкирско-русский разговорник. Уфа: ГУП РБ “Уфимский полиграфкомбинат”, 2008.
Хисамитдинова Ф. Г., Муратова Р. Т. Русско-башкирский, башкирско-русский словарь. – Уфа: “Маленький гений Башкортостана”, Учебно-методический центр “Эдвис”, 2007.
Хөсәйенов Ғ. Б. Әҙәбиәт ғилеме һүҙлеге. – Өфө: Китап, 2006.