А?паратты жазу ж?не санау, а?паратты тасымалдаушылар. 5 сынып.

САБАҚ ЖОСПАРЫ
Сабақтың тақырыбы: Ақпаратты жазу және санау, ақпаратты тасымалдаушылар
Сабақтың  мақсаты:
Білімділік: Ақпараттарды  жазып,  өлшем  бірліктер  арқылы  санауды ақпарат   тасымалдаушыларды  қолданылуы тәртібін меңгеру.
Дамытушылық:   Ойлау қабілетін  мен  танымдық  қызығушылығын  дамыту.
Тәрбиелік: Өз  бетімен  жұмыс  істеуге, практикамен   теорияныбайланыстыруға  тәрбиелеу.
 Оқушыларға  қойылатын  талаптар:
Оқушы  меңгеруі  тиіс:           –  “ақпарат”  үғымын, ақпаратты  тасымалдаушылардың  атауларын, олардың  қолданылуын.
Оқушы  үйренуі  тиіс:
   –  ақпаратты  санауды, ақпаратты тасымалдаушылардың   іске  қосылуын  үйрену.
 Сабақтың  түрі: жаңа  тақырып
 Сабақтың  әдісі: практикум  элементтері  бар  түсіндірмелі
 Көрнекіліктер:  оқулық, үлестірмелі   тапсырмалар, тақта
 Құрал-жабдықтар: компьютер, флешка, диск, дискета.
 Пәнаралық  байланыс: математика, орыс  тілі, ағылшын тілі.
 Сабақтың   барысы:
І.Ұйымдастыру  кезеңі
Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу, оқушылардың сабаққа даярлығын анықтау.  (оқушылардың  зейінін  сабаққа  аудару)
ІІ.Үй  тапсырмасын  тексеру:
Файл   дегеніміз - аты бар бірқатар байттар тізбегі.
Әр файлдың аты  болады.Оның аты оң және сол бөліктен тұрады. Оң жақ бөлігі үш символдан тұрады және оның  типін анықтайды. Солжақбөліктіңұзындығы 1-255 символғадейінболады.
Бума жүйелі және жұмысшы деп екіге бөлінеді.
Бума, жарлық және файл – обьекті болып табылады.
Бума құру ол–тышқанның қөмегеімен іске асады.
Обьектілерді іздеу – бас мәзір арқылы іске асады.
Өшірілген обьекті карзинада өзіміз өшіргенге дейін сақталынады.
Ctrl+c қызметі қандай – обьектілерді көшіру. (копировать)
Ctrl+v қызметі қандай – обьектілерді қою. (Вставить)
Обьектілермен жұмыс жасау кезінде компьютердің негізгі екі құрылғысын қолдануға болады. – Олар тышқан және пернетақта.
  IV.Жаңа  түсінік:
Балалар, бүгінгі тақырыпта қай сөздер бізге таныс? Ия,ақпарат деген сөз. Біз бұл тақырыпты І тоқсанда оқығанбыз.Ал бүгін сол ақпараттарды қалай жазып, қалай тасымалдауды үйренеміз.
Кәне балалар айтыңдаршы ақпарат деген не? Ақпаратты қалай санайтын едік?
Ақпарат  өлшеудің  ең  кіші  бірлігі- Бит  болып  табылады. Бит  келесі  екі  мәннің  бірін  қабылдай  алады – 0 немесе 1.
Келесі  өлшем  бірлігі- Байт.1 Байт-8 бит-ке  тең.Әдетте  1 байттың  көмегімен  бір  символ  кодталады. 
Қалай ойлайсыңдар? Ертеде адамдар ақпараттарды неге жазып сақтаған? Бір –бірімен қалай ақпарат алмасып отырған?
Ерте кезде адамдар ақпаратты тастарға, қағаздарға, кітаптарға жазып қалдырған, ал қазір ақпаратты қайда жазып сақтаймыз және тасымалдаймыз? Компьютер құрылғыларынан флешка, диск, компьютер жадында сақталынады.

Компьютердің  ең  маңызды  компоненттерінің  бірі  оның  жады  болып  табылады. Компьютерде сыртқы жад және ішкі жад болып бөлінеді.
Мұнда, ішкі  жадтың  екі  негізгі тобы  бар:
1 )  жедел  есте  сақтау  құрылғысы 

2) тұрақты  есте  сақтау  құрылғысы  

Сыртқы  жадқа   түрлі  магниттік   тасымалдаушылар, лазерлік  дискілер, флеш-жадтар  жатады. Тасымалдаушыларда  ақпарат  ыңғайлы  түрде-сандық  форматта  сақталады. Ақпарат  тасымалдаушылардың  негізгі  көрсеткіші-олардың  сыйымдылығы.
Сыйымдылығы-тасығышта  сақталатын  ақпараттың  шектік  сандық  мөлшері болып табылады.
Иілгіш дискілер(ағылш. floppy disk)- магниттік қабыршағы бар иілгіш диск түрінде жасалған компьютердің алмалы-салмалы сыртқы сақтауыш құрылғысы.
Жазу және оқу уақыты – 40кБ/сек.
Сыйымдылығы – 1,2 - 1,44 MБ.
Өлшемі - 3,5 - 5,25 дюйм.
CD-RW-дың CD-R-дан басты айырмашылығы :
CD-RW-ға ақпараттарды бірнеше рет жазуға болады.DVD-R және DVD-RW – тек оқуға арналған графикалық ақпараттарды сақтауға арналған лазерлік диск.
Жазу және оқу уақыты – 4,7 ГБ/сек.
Сыйымдылығы – 4,7 - 17 ГБ.
Өлшемі – 3,1- 4,7 дюйм.
Флеш- жадтар – жеңіл қорабпен қапталған микросхема.
Жазу және оқу уақыты – 4000 – 5300 MБ/сек.
Сыйымдылығы – 1 ГБ жоғары
Өлшемі – 1- 2 дюйм.
V. Жаңа  сабақты  бекіту  кезеңі: тест компьютер арқылы орындалады.
Компьютер жады нешеге бөлінеді?
2
3
4
Ақпараттың ең үлкен өлшем бірлігі –
Кбайт
Мбайт
Гбайт
Ішкі жад компьютердің қай құрылғысының ішінде орналасқан?
Мониторда
Жүйелік блокта
Жеке орнатылған
Қай дискке қайталап жазуға болады?
CD-RW
CD-R
DVD -R
Ақпаратты қысқа уақытқа сақтайтын құрылғы қайсы?
Тұрақты жад
Жедел жад
DVD -R
Ақпаратты ұзақ уақытқа сақтайтын құрылғы қайсы?
Тұрақты жад
Жедел жад
Жүйелік блок
Ақпараттың ең кіші өлшем бірлігі -
Байт
Кбайт
бит
Жеңіл қорабпен қапталған микросхема қалай аталады?
Флешка
Диск
Иілгіш диск
Тест жауаптары
1 2 3 4 5 6 7 8
а с б а б а с а
1. Әр оқушы сабақ туралы бір сөйлеммен өз пікірін айтады.
Бүгін мен .................................. білдім.
...................................... қызықты болды.
....................................... қиын болды.
Мен ...................................... үйрендім.
Мен тапсырмаларды ................................ орындадым.
............................... мені таң қалдырды.
Енді мен .............................істей аламын.
VI.Бағалау  кезеңі:
Бағалау парағы
Оқушы аты-жөні Үй тапсырмасы
диктант Жаңа сабақ Бекіту
тест Қортынды
 VII.Үй  тапсырмасын беру:  тақырып бойынша сөз жұмбақ құрастыру.