Бейнелеу ?нері “Кескіндеу ??ралдарымен таби?атты бейнелеу. Пейзаж” (4 сынып)
Бейнелеу өнері 4 сынып
Сабақтың тақырыбы: Кескіндеу құралдарымен табиғатты
бейнелеу. Пейзаж
Сабақтың мақсаты:1.Оқушыларды пейзаж жанырымен таныстыру.табиғат
әсемдігін сезіне білуге және ондағы түс реңтерін көре
білуге баулу.
2. Оқушының байқағыштық және есте сақтау қабілетін
дамыту, елестету арқылы ойша сурет салуға
дағдыландыру.
3. Табиғатты қорғау, сүйіспеншілікпен қарау, өнерді
түсіну қасиеттеріне тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Иллюстрациялар,бүктемелер,плакат, кеспе қағаздар, акварель бояуы, қылқалам, т.б.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру бөлімі
Оқушыларды түгелдеймін.
Назарларын сабаққа аударамын.
2.Үй тапсырмасын тексеру және сұрау
а. Оқушылар жұмыстарын тексеріп сынып болып талдап бағалау.
ә. «Ой қозғау» сұрақ-жауап.
1.Негізгі түстерді ата? (қызыл,сары,көк)
2.Қосымша түстерді ата?
3.Бейнелеу өнерінің түрлері? (живопись,графика,мүсін,сәндік қолданбалы өнер,дизайн)
4..Бейнелеу өнерінің жанырларын ата?
5.Натюрморт дегеніміз не?
3.Білімдерін жан-жақты тексеру.
Жаңа тақырыпты ашу үшін сөзжұмбақ шешіледі.Балаларға сұрақтар қойылады:
Адамның келбетін бейнелеу? / портрет/
Мемлекеттік Рәміздердің бірі? /Елтаңба/
«Ойлап шығару» құрастыру мағынасы? /Үйлестіру/
Бейнелеу өнерінің түрі? /дизайн/
Затқа қарап сурет салу? / Натюрморт/
Түстік рең түрлері? /Жарық/
4.Жаңа сабаққа даярлық.
Сабақтың тақырыбы тақтаға жазылады. « Пейзаж» Акварель.
5. Жаңа сабақ.
Пейзаж – бейнелеу өнерінің жанрларының бірі.
Пейзаж–французсөзі. Пейзаж – дегеніміз қоршаған ортаны бейнелеу, табиғат көрінісін бейнелі түрде көрсету.
Пейзаж дербес жанр ретінде Қытайда,Жапонияда және басқа шығыс елдерінде,сондай-ақ Еуропада дамығын.Пейзаж қайсы бір жай ғана айнытпай бейнелей салу емес,онда суретшілігің сезімдері мен ойларын берудің үлкен мүмкіндігі жатыр.Адам өмірін салыстырып қарағанда табиғат өмірі мәңгілік сияқты көрінеді.Пейзаж өнері де әр алуан.Кейбір пейзаждар табиғаттың өмірде,бар нақты көрнісін білдірсе,енді біреулер суретшінің қиялынан туады.Ондай шығамашылардың бәрінен де суретшілер табиғаттың мінез-құлқын айнытпай беругу тырысады.17-ғасырдан бастап суретшілер бірыңғай табиғат көрнісін бейнелейтін картиналар жазуды бастады.Әсіресе 19-ғасырдың аяғы мен 20-ғасырдың басында орыс суретшілері пейзаж жанрында көркем шығармалар орындауда зор табысқа жетті.
Қазақстан суретшілері Ә. Қастеев, Г. Ысмайылов, С. Мәмбеев, О. Таңсықбаев, Ү. Әжиев, т.б. пейзаж жанрында көптеген шығармалар ұсынды. А. Черкасскийдің "Көктем", Ә. Қастеевтің "Шалкөде жайлауы", Ү. Әжиевтің "Асы жайлауы", Ә. Ысмайыловтың "Хантәңірі", Ж. Шарденовтың "Қыс", т. б. көркем шығармалары Қазақстанның сұлу табиғатының көрінісін паш етті.Табиғат көрінісі бейнеленген суретші шығармаларын көрсету.Ә. Қастеев “Менің Отаным” 1959 ж.Ә. Қастеев “Биік таудағы мұз айдыны” 1955 ж. Табиғаттың алуан түрлі болуы бейнелеу өнерінде пейзаждық жанрдың көптеген түрінің қалыптасуына ықпал етті. Пейзаж түрлері:Ауыл пейзажыСаябақ пейзажыҚала пейзажыТеңіз пейзажыСәулет пейзажыИндустриялық пейзаж Ауыл пейзажы (Ү. Әжиевтің «Асы жайлауы» картинасы) ауыл өмірін, оның айналасындағы табиғатпен шынайы байланысын бейнелейді. Саябақ пейзажында (В. Батуриннің «Ясная Полянадағы гүлдер» картинасы) адамдар демалу үшін арнайы жасалған табиғат аясы беріледі. Мұндағы табиғат бірде геометриялық тәртіпке қатаң бағындырылған, бірде табиғи пішіндер сәндік мүсіндер сәулеті әсем үйлесім тауып, еркін орналасқандай болып көрінеді. Қала пейзажында (О. Нұржұмаевтың «Түнгі субұрқақ» картинасы) адамзат қолымен салынған биік ғимараттар, көшелер, даңғылдар, алаңдар, жағалаулар және басқа да көрікті жерлер бейнеленеді. Теңіз пейзажы - марина (И. Айвазовскийдің «Теңіздегі түнгі дауыл» картинасы) бірде тыныш, бірде буырқанған теңіздің ғажап сұлулығын, көбік шашқан асау толқындарды немесе теңіз дауылын бейнелейді. Сәулет пейзажы (А. Остроумова-Лебедеваның «Крюков арнасы» картинасы) қалалық пейзажға ұқсас келеді. Олардың арасындағы айырмашылық – сәулет пейзажында суретші сәулет ескерткіштерін табиғат аясында бейнелейді. Индустриялық пейзажда (К. Моненің «Сен-Лазар вокзалы» картинасы) суретші зауыттар мен фабрикаларды, бөгеттер мен электр бекеттерін, вокзалдар мен көпірлердің айшықты құрылымдарын, теміржол тораптарын салған жасампаз адамның рөлі мен маңызын көрсетуге тырысады. Табиғат-көрнісін бейнелейтін суретшілерді табиғатты бейнелеуші немесе пейзажист деп атайды.Табиғат көріністерін суретшілер бейнелі түрде суреттеп көрсетсе, әдебиетте біздің ақын –жазушыларымыз өлеңмен суреттелген. Балалар ақын -жазушыларымыздың табиғат лирикасына арнап жазған қандай өлеңдерін білесіңдер? Кім мәнерлеп, жатқа айтып береді?
6.Өздік жұмыс.
Оқушыларға өз беттерінше жыл мезгілдеріне байланысты сурет салу тапсырылады.
Сурет салу 3 - кезеңге бөлінеді.1 - кезең - Ең әуелі көкжиек сызығын көлденең жүргізген соң төменгі бөлігі жер беті болып есептеледі. 1 - ші тауларды, тау етегіндегі ағаштарды қарындашпен салу керек. 2 - ші ағаштарды, өзенді, көпірді саламыз. Ал өзен төмендеген сайын кеңейте түсеміз.
2 - кезең - Тау, ағаш, шырша, өзен, көпірдің көлеңкелерін де кеңістікте бейнелеп көрсету керек. Алыстағы көріністердің бояулары, сұйық және көмескілеу, кейбір жерлері қоюлау болып боялады. 3 кезең - Қалған боялмаған көріністерді толығымен бояп, пейзаждың толық көрінісін аяқтаймыз.
7. Сабақты қорыту.
А) Сұрақ -жауап- Біз бүгінгі сабақта не үйрендік?-Жыл мезгілі нешеге бөлінеді? -Кімге қай жыл мезгілі ұнайды?
-Күз мезгілінде табиғатта қандай құбылыстар болады?-Күз мезгілі несімен көңілді?
Ә) INSEPT әдісі
Білемін Үйрендім Білгім келеді
Живопись өнері жайлы. Пейзаж деген не екендігін. Пейзаждың түрлерін. Пейзажды кезең бойынша жазықтық бетінде бейнелеуді немесе суреттеуді.Әр түрлі түстерді пайдалануды. Жыл мезгілдерінің басқа техникамен салыну жолдарын.
8.Үйге тапсырма: Табиғат құбылысын бақылау арқылы пейзаж салу