Стш жоспар «МИФ ?леміне саяхат» (9-11 сыныптар)
Тақырыбы: «МИФ әлеміне саяхат»Мақсаты: Жан – жақты, білімді, өзіндік ой – талғамы бар, қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру. Оқушылардың дүниетанымын кеңейту, ой толғау қабілеттерін дамытып, логикалық біліктерін жетілдіру.Көрнекіліктер: АКТ, үлестірмелі топшамаларЖоспары:І. Кіріспе бөлімі «МИФ» шоуМ - математика ғылымдар патшасыИ - информатика ақпараттар ғылымыФ - физика табиғаттың патшасыІ. Кіріспе бөлім. «МИФ» шоу. Уа, жараңдар!Зейін қойып бізді біраз тыңдаңдар.Ғылымдардың ғылымыМатематика, физика информатика жайындаБөлісейік! ортаға сап ойларды.Жиылған мына балаларБілім жолын қуғандарБәрің деБілімді болып жан – жақтыСаналы болып салмақтыШығамын деген биіккеҮлкен, үлкен арман бар.Шындықты алғаш таратқанЖыл күніңді санатқанТауып ғажап жаңалықЖоқтан барды жаратқанЕсеп емей немене.Білмегенді білгізгенӨлшеп киімді кигізгенБарлық істі атқарыпПайдасын елге тигізгенЕсеп емей неменеИ. Информатика әлеміҚызығы мол ғой әдеміКомпьютердей құралдыМеңгердік қой кәделі.Ф. Аттас заряд тебіледіАттас еместер келіседіОх! Бұл физика заңдылығыЕндеше достар әрқашанда ақылдармен бөліседі.М. Физика жақын туыс мына бізгеҚозғалыс, энергия, қуат, күш теБіздерсіз есептелуі мүмкін емесЖария қылып айтайық мұны бізде..Ақын жанды болмасаМатематик те бола алмасЖақсы шумақ тумасаКөңілге әсте қона алмас. ІІ. Негізгі бөлім. І. ТаныстыруІІ Мен білемін(сұрақ-жауап)ІІІ Ұлы ғалымдарІҮ Полиглот (жұмбақтар)Ү Адасқан әріптерШақырамыз келіңдер!Есеп – қисап, жұмбақ ойды шешугеКүш, өнерді, жиып келіп, білімдіЖиып бәрін ойды ортаға салуда.І Таныстыру.ІІ .Мен білемін(Сұрақ-жауап)1 топ. 1. Ақпараттың ең кіші өлшем бірлігі (бит) 2. Өшірілген файл қай папкада сақталады? (себетте) 3. 2 –нің 5 дәрежесі (32) 4. Ауырлық күштің өлшем бірлігі? (Ньютон) 5. Электронның заряды қандай? (Теріс) 6. Бас әріптерді теру пернесі (Capslock) 7. Кернеу қандай құралмен өлшенеді? (Вольтметр) 8. Күш импульсі неге тең? (Ғ*t, яғни күштің уақытқа көбейтіндісі) 9. Sin 30 нешеге тең? ( 1/2 ) 10. Столдың төрт бұрышы бар. Егер бір бұрышын кесіп тастаса, неше бұрыш қалады? (5 бұрышы) Азаматтық ақыл кенін ашқандар, Архимед, Ньютон мен Паскальдар. Сусындаған өзің сынды ұстаздан, Ізгі ісің мәңгі өшпейтін дастандар , - олай болса келесі айналым физика пәні бойынша «Сәйкесін тап» 2 топ. 1. Сегіз биттен тұратын өлшем бірлік (байт) 2. Функционалдық пернелер (F1-F12) 3. Пішінін сақтамайтын көлемін сақтайтын дене? (сұйықтық) 4. Бір толық тербеліс жасауға кеткен уақыт (тербеліс периоды) 5. Ауырлық күшінің бағыты? (төмен) 6. Сағат тілі тәулігіне неше рет тік бұрыш жасайды (4 рет) 7. Мектепке келе жатқан 5 балаға қарсы жолда тағы 4 бала жолықты. Мектепке неше бала барды? (5 бала) 8. Жақтаумен шектелген төртбұрышты аймақ (терезе) 9. Шаршының периметрі 44 см. Қабырғасы нешеге тең? (11см) 10. 2 МБайт қанша байтқа тең? (2048 байт) 3 топ.1. Атомның құрылысын ашқан кім? (Резерфорд )2. Компьютердің ауруы........? ( Вирус )3. Үш сызықтан пайда болған фигура? ( Үшбұрыш )4. «Компьютер» сөзі ағылшын тілінен аударғанда нені білдіреді?(Есептеуіш )5. “Эврика” - кімнің сөзі? ( Архимед )6. Кері санның көбейтіндісі? ( 1 )7. Көз бен монитордың ара қашықтығы неше см болуы тиіс? ( 60 - 70 см)8. Электр заряды жоқ бөлшектер? ( нейтрон )9. 45 минут сағаттың қандай бөлігі? ( ¾ бөлігі )10. Ең үлкен хорда? ( диаметр )ІІІ Ұлы ғалымдар1. Басқару формаларының ішіндедемократияны, аристократияны қолдады. (Демократ)2. Әбу Рейхан Мухаммед ибн Ахмед әл-Бируни ол....(қазіргі Бируни - 13.12.1048, газни (газна), қазіргі Ауғанстан, орта азиат оқымысты-энциклопедші және ойшыл)3. Итальян философы, математик, физик, механик және астроном, табиғаттану ғылымдарының негізін салушы ғалым? (Галилео Галилей)4. . Галилей қай қалада дүние салды? Флоренция маңындағы Арчетри қаласында дүние салды5. Франклин Делано Рузвельт қай оқу орнын бітірді? 1904 жылы Гарвард университетін,1907 жылы Колумбия университеті6. Тосын сый7. “Бұрау кезiнде бұрау бұрышына пропорционал реакция күшi бар металл жiптердiң қасиетiне негiзделген – электрлiк салмақтарды" ойлап тапқан ғалым? (Кулон)8. 300-ден астам ғылыми еңбектер, 150-дей кітап , мақалалардың авторы ретінде де танылған ғылым? (Эйнштейн Альберт)9. Ғалым, математик, физика-математика ғылымдарының докторы(1964), профессор(1961), Қазақстан Ғылым академиясының академигі(1962), Қазақстанның еңбек сіңірген ғылыми және техника қайраткері(1974), Қазақстанның Мемлекеттік сыйлығының лауреаты(1976) ( Жәутіков Орынбек Ахметбекұлы)10. Абель Нильс Хенрик кім? Норвегияның атақты математигі, осы заман алгебрасының дамуындағы көшбасшысы11. «Арифметика» және «Алгоритм» терминдері жасаған? (Әл – Хорезми)12. Ол математика, астрономия, география, тарихты да жақсы білген. Сонымен қатар жай сандарды табудың тәсілін ойлап тапқан ғалым? (Эратосфен)13. Ол: «Маған ұзын тұтқа мен тіреу нүктесін беріңдерші, сонда мен Жерді орнынан жылжытамын»,-деген қай ғалымның сөзі? (Архимед)14. Оның «Негіздердер» ,«Фигураны бөлу туралы», «Конустың қималары» деп аталатын еңбектері бар. (Евклид)15. Пифагор нені дәлелдеген? (жердің шар тәріздес екенін бірінші ұққан және дұрыс ұшбұрыштардың әйгілі теоремасын дәлелдеген) ІV Полиглот «Жұмбақтар шешу» 1.Қол ұстасқан шамдардың, Мін таппайсың бойынан. Бірі қалса сүрініп, Бәрі кетер ойыннан.(Тізбектей жалғау.) 2.Тізбектегі ток күші Тармақтарға бөлінер, Өткізгіштер біріккен , Ол нүктені түйін дер. Бұл жұмбақтың жауабы Қандай жалғау шешіңдер. (Паралель жалғау). 3.Формуласы күрделі Есептеп жылу мөлшерін Ойлап тапқан ғалымға Берген бірлік өлшемін (Джоуль.) 4.Ток күшінің өлшемі Ағып өткен мөлшері Физикалық шаманы Ғалым атына теңеді. (Ампер.) 5.Қозғалысқа келтіріп, Жылдамдығын береді. Өлшемдерін қарасақ, Ньютонға келеді (Күш) 6.Көкке қараған, жұлдыз санаған (телескоп) Аса қажет өмірге халық үшін, 7.Пайдаланам күн сайын жарық үшін (ток) 8.Жасадым деп жұмысты, Ақысын бізден алады. Ай – сайынғы шығынды Есептеп тез табады (есептегіш) 9.Пернелері әрқашанСамсап тұрған алдыңдаБасылады қиындықсызӘріп, белгі, сандарда. (пернетақта)10.Білесіңдер өздерің де ,Компьютердің ең қажетті бөлігі.Көрсетеді мәтін менен ойынды,Мультиктерді түрлі-түрлі қызықты. (монитор)11.Компьютерге ең маңыздыМикросхемалардан тұратын тек.Ол дос кім деп сұрасаңыздарБолады ол – (жүйелік блок)12.Ол дегенің ғажап затМәтіндерді парақтанСуреттер мен белгініКөресің өзің экраннан (мәтіналғы)13.Бірдей санды бірнеше ретКөбейтуден тұрады.Егер оны ықшамдасаң,Қандай атау болады? (дәреже)14.Доп емес, дөңгелек емес,Ұқсас бірақ достарым.Фигура ол ең негізіДәл жауапты қостадым. (шеңбер)15.Алды-артымыз шексіз деЖете алмайсың біздерге.Сәулеменен кесілдіШыққан тегін білсе де. (түзу)16.Көк құтанша ақ айдында,Бір аяқпен тұрады.Тұмсығымен ол мұнда,Шыр айналып шығады (циркуль)17.Нәрселерді санағанда,Керек ол бізге ауадай.Айтыңдаршы бұл қандай санЖан-жағыңа қарамай? (натурал сан)
18.Атадан он баламызБір-бір жастан арамыз.Қосылып кейде басымызАзайып кейде қаламыз.Бөлініп кейде арамызКөбейіп те аламыз. (цифрлар) V .Адасқан әріптер Математика :планиметрия, пирамида,координата , Жәутіков, паралеллограмм, трапецияФизика: магнит өрісі, Резерфорд, тербеліс периоды, Эйнштейн,конвекция, термодинамикаИнформатика: калькулятор, Есептеуіш, редактор, мәтіналғы, жүйелік блок, мәлімет1 топ: 2 топ: 3 топ:нтимпялаери орадкоинта гмпалрмааелрлоаипадмир ікәвужто ияапцреттөагинісмрі ериелісы рбпетод окияекнвц здорерреф йнтэейнш рнамтикамеодияолькркаулт акртредо үлоелікжбкй шепустеіе ғытімналә тліәмем
Планиметрия пирамидамагнит өрісі Резерфордкалькулятор Есептеуіш
координата Жәутіковтербеліс периоды,Эйнштейнредактор мәтіналғы
параллелограмм, трапецияконвекция термодинамикажүйелік блок мәлімет
ІІІ Қорытынды бөлім. Біз жастары жаңа ғасыр дәуірдіңБілім берген ұста деген қауымныңБойға жинап қайрат, жігер, намыстыБағындырып МИФ әлемін, ғарыштыБіз жеңістің ұланымызБар екпінмен самға алға, тек қана алғаЖаңа, жаңа асуларға.Білім алып Орақбаев мектебіндеБар білімді болашаққа арнаймызЖелбіретіп, татулық пен достықтыЖеңіс туын биік ұстап самғаймыз.Сайыс соңында әділ - қазыларға сөз беріліп, қатысқан оқушылар «Алғыс хат», «Мақтау қағазымен» марапатталды.