План урока ?ол?нер мен сауданы? дамуы


Бекітемін
Оқу ісі жөніндегі орынбасары: /Ж. М. Жұмабаева/
Пәні:Қазақстан тарихы Күні: 22.11.2016 Сыныбы: 7б Сабақ№23
Тақырыбы Қолөнер, сауданың дамуы
Мақсаты ІХ-ХІІ ғасырларда қолөнердің дамуы, ұсталық кәсіп, зергерлік кәсіп, сауда және ақша айналымындағы өзгерістер мен егіншіліктің дамуы туралы білімді игерту
Күтілетін нәтиже А Қолөнер туындылары, сауда және ақша айналымы туралы біледі.
В Қолөнер, сауданың дамуындағы ілгерілеушілікті түсінеді
С Қолөнер мен сауданың дамуындағы өзгерістерді талдайды
Дереккөздер, құрал-жабдықтар флипчарт, оқулық картасы, үлестірме материалдар
Сабақтың барысы Уақыты Мұғалім әрекеті Оқушы әрекеті
Кіріспе
Жұптасып, ұғымдар мен анықтамаларды сәйкестендіріңдер
Ұғымдар Анықтамалар
Ташнау Жуынды су ағатын құдық, канализацияның қарапайым түрі
Цитадель Ортағасырлық қалалардың бекініс құрылыстарымен қоршалған орталық әкімшілік бөлігі
Шахристан Ортағасырлық қалалардағы қолөнершілер, саудагерер, жасақшылар мекені
Мешіт Ислам дініні ұстанушылардың мінажат орны
Рабат Ортағасырлық қаланың егін егшілер мен мал өсіруші қарапайым халық тұратын сыртқы бөлігі
« Сиқырлы сандықша»
Сұрақтар:
1.Оңтүстік Қазақстанда кейінгі зерттеу бойынша қалалардың саны қанша?37
2. Кенже аймағының орталығы қай қала? Осбаникет
3.Оңтүстік –батыс Жетісудағы қала мәдениеті өркендеген қала?Тараз
4.Ұлытау етегінде орналасқан қалаларды ата?Басқамыр, Аяққамыр
5. Қалалардағы құрылыс жүйесінің жаңа түрлерін ата?Мешіт, медреселер
6. Ташнау деген не?Канализацияның қарапайым түрі
7. Қоржын үйлер деген не?Қатар жасалған бір-бірімен байланысты үйлер.
8. Көлемі 30га асатын қалаларды ата?
9. Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу аймағындағы қалалардың тез өсу себебі:Көшпелілердің отырықшылануы
10. Сарайлы, Торайлы қалалары қай өзеннің бойында орналасқан ?
-өткен тақырып бойынша білімдерін тексереді.
-Сабаққа бетбұрысы қалыптасып, ішкі ынтасына ықпал етеді.
Тұсаукесер
Атаулар арқылы жаңа білімге бастама :
«Цитадель», «Шахристан», «Рабад» топтарына бөлу -Тақырыпқа қызығушылығы артады.
-білім деңгейіне талпынады
Негізгі бөлім
«Ойлан, Жұптас, Бөліс» тәсілімен оқулық мәтінін талқылау
«Айналмалы бекет» әдісімен тапсырманы орындау
1. Қолөнердің дамуы.
2.Ұсталық кәсіп.3. Зергерлік кәсіп
4. Сауда мен ақша айналымы.
Сергіту сәті : Картамен жұмыс : №3 карта
Картаға тақырып ішінде аты аталатын қалаларды символдармен белгілеп шығу -сыныппен бөліседі
Қорытынды
Тақырыпқа қатысты 10 сұрақтан тұратын тест
1. Жетісу қалаларынан табылған археологиялық ескерткіштер ішіндегі бүйірлі құмыралар :
А. Алмұрт тәрізді
В. Аққу тәрізді
С. Қасқыр басына ұқсаса
Д. Конус тәрізді
2. Қазба жұмысы кезінде табылған сүйектен жасалған бұйымдардың ішінде көбірек кездесетіні
А. Түйреуіштер
В. Мүйізден жасалған әшекейлер
С. Кесілген сүйектер
Д. Сүйек қалақшалар
3. Қалалардың Сырдария, Шу, Талас өзендері бойын жағалай орналасуы қандай мақсатты көздейді ?
А. Су диірмендерін пайдалануды
В. Шөбі шүйгін жайылымдықтарды пайдалануды
С. Егіншілікті дамытуды
Д. Қалаларды көгалдандыруды
4. Х-ХІІ ғасырлардағы қалалық отырықшылық мәдениеттің дамығандығын білдіретін басты көрсеткіш не болды ?
А. Сауданың дамуы
В. Қолөнердің жетілуі
С. Егіншілік, жер өңдеу кәсібі
Д. Мал шаруашылығы
5. Ферғана мен Испиджабта айырбас сауда жасалды ?
А. Ешкі түбітімен
В. Бағалы терілермен
С. Сүйек бұйымдармен
Д. Былғарымен
6. Сүйектен жасалған түйреуіштер, шахмат тастары табылған қалалар
А. Алматы
В. Талғар
С. Құйрықтөбе
Д. Отырар
7. Испиджаб, Тараз, Отырар қалаларында болды ?
А. Шыны ыдыстар шеберханасы
В. Сүйекті өңдеу шеберханалары
С. Ақша шығаратын сарайлар
Д. Егіндік жерлер
8. Сүйекпен қаптап жасалған садақ табылған қала :
А. Тараз
В. Талғар
С. Алматы
Д. Йасы
9. Жетісудан табылған құмыралар сырты қандай өрнектермен әшекейленген ?
А. Геометриялық
В. Тарақ тісі тәрізді
С. Геометриялық
Д. Зооморфтық
10. «Шаштан басқа елдерге сүйекпен қаптап, күміс жалатқан ерлер, жебе салатын қорамсақтар, шатырлар шығрылса,ал мұнда түріктердің былғарысы, бағалы терілері әкелінген» -деп жазған :
А. Ибн Хаукаль
В. Әл-Идриси
С. Әл Макдиси
Д. Гардизи
Кері байланыс парағы: ИНСЕРТ
V + - ?
Мен бұрыннан білемін
Мен үшін бүгінгі сабақтағы жаңалық
Мен келіспейтін мәселе
Маған түсініксіз болды ?
Үйге тапсырма: тақырып соңындаы сұрақтар мен тапсырмалар-жеке орындайды, өзара тексереді
-Сабақтың барлық кезеңдерін еске түсіре отырып, сыныптағы оқу әрекетіне баға береді.
№ Т. А. Ә 1 2 3 1 Альжанова Ә 2 Бисенғожина А 3 Бисенғожина А 4 Болатова Д 5 Валерьева А 6 Есенаманов Т 7 Жалғаспаев Р 8 Жолдығалиева А 9 Қайырлиева А 10 Нұрғалиұлы А 11 Рахымғалиев Э 12 Сабыржан А 13 Серіков Н 14 Тасболатова А 15 Төлегенова Г 1.Оңтүстік Қазақстанда кейінгі зерттеу бойынша қалалардың саны қанша?
2. Кенже аймағының орталығы қай қала?
3.Оңтүстік –батыс Жетісудағы қала мәдениеті өркендеген қала?
4.Ұлытау етегінде орналасқан қалаларды ата?
5. Қалалардағы құрылыс жүйесінің жаңа түрлерін ата?
6. Ташнау деген не?
7. Қоржын үйлер деген не?
8. Көлемі 30га асатын қалаларды ата?
9. Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу аймағындағы қалалардың тез өсу себебі:
10. Сарайлы, Торайлы қалалары қай өзеннің бойында орналасқан ?
Тақырыптық тест тапсырмасы
1. Жетісу қалаларынан табылған археологиялық ескерткіштер ішіндегі бүйірлі құмыралар :
А. Алмұрт тәрізді
В. Аққу тәрізді
С. Қасқыр басына ұқсаса
Д. Конус тәрізді
2. Қазба жұмысы кезінде табылған сүйектен жасалған бұйымдардың ішінде көбірек кездесетіні
А. Түйреуіштер
В. Мүйізден жасалған әшекейлер
С. Кесілген сүйектер
Д. Сүйек қалақшалар
3. Қалалардың Сырдария, Шу, Талас өзендері бойын жағалай орналасуы қандай мақсатты көздейді ?
А. Су диірмендерін пайдалануды
В. Шөбі шүйгін жайылымдықтарды пайдалануды
С. Егіншілікті дамытуды
Д. Қалаларды көгалдандыруды
4. Х-ХІІ ғасырлардағы қалалық отырықшылық мәдениеттің дамығандығын білдіретін басты көрсеткіш не болды ?
А. Сауданың дамуы
В. Қолөнердің жетілуі
С. Егіншілік, жер өңдеу кәсібі
Д. Мал шаруашылығы
5. Ферғана мен Испиджабта айырбас сауда жасалды ?
А. Ешкі түбітімен
В. Бағалы терілермен
С. Сүйек бұйымдармен
Д. Былғарымен
6. Сүйектен жасалған түйреуіштер, шахмат тастары табылған қалалар
А. Алматы
В. Талғар
С. Құйрықтөбе
Д. Отырар
7. Испиджаб, Тараз, Отырар қалаларында болды ?
А. Шыны ыдыстар шеберханасы
В. Сүйекті өңдеу шеберханалары
С. Ақша шығаратын сарайлар
Д. Егіндік жерлер
8. Сүйекпен қаптап жасалған садақ табылған қала :
А. Тараз
В. Талғар
С. Алматы
Д. Йасы
9. Жетісудан табылған құмыралар сырты қандай өрнектермен әшекейленген ?
А. Геометриялық
В. Тарақ тісі тәрізді
С. Геометриялық
Д. Зооморфтық
10. «Шаштан басқа елдерге сүйекпен қаптап, күміс жалатқан ерлер, жебе салатын қорамсақтар, шатырлар шығрылса,ал мұнда түріктердің былғарысы, бағалы терілері әкелінген» -деп жазған :
А. Ибн Хаукаль
В. Әл-Идриси
С. Әл Макдиси
Д. Гардизи
Ұғымдар Анықтамалар
Ташнау Жуынды су ағатын құдық, канализацияның қарапайым түрі
Цитадель Ортағасырлық қалалардың бекініс құрылыстарымен қоршалған орталық әкімшілік бөлігі
Шахристан Ортағасырлық қалалардағы қолөнершілер, саудагерер, жасақшылар мекені
Мешіт Ислам дініні ұстанушылардың мінажат орны
Рабат Ортағасырлық қаланың егін егшілер мен мал өсіруші қарапайым халық тұратын сыртқы бөлігі
Ұғымдар Анықтамалар
Ташнау Жуынды су ағатын құдық, канализацияның қарапайым түрі
Цитадель Ортағасырлық қалалардың бекініс құрылыстарымен қоршалған орталық әкімшілік бөлігі
Шахристан Ортағасырлық қалалардағы қолөнершілер, саудагерер, жасақшылар мекені
Мешіт Ислам дініні ұстанушылардың мінажат орны
Рабат Ортағасырлық қаланың егін егшілер мен мал өсіруші қарапайым халық тұратын сыртқы бөлігі